Σταυροί που χαραγμένοι σε μυστηριώδη αρμονία στα τείχη της πιο ιερής εκκλησίας του Χριστιανισμού, του Πανάγιου Τάφου, θεωρούνταν από καιρό ότι είναι γκράφιτι, αλλά, όπως γράφει η Jerusalem Post, οι ανακαινίσεις το 2018 σε ένα από τα παρεκκλήσια με χιλιάδες στενούς και χαραγμένους σταυρούς έδωσαν στην Αρχή Αρχαιοτήτων του Ισραήλ και στο Hadassah Academic College της Ιερουσαλήμ μια ευκαιρία για έρευνα.
Σε συνεργασία με την Αρμενική Ορθόδοξη Εκκλησία, οι μελετητές χρησιμοποίησαν ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές και τρισδιάστατη απεικόνιση για να χαρτογραφήσουν, να συγκρίνουν και να χρονολογήσουν τους σταυρούς.
"Αυτό το μοναδικό φαινόμενο μας προβληματίζει πάντα: Είναι γκράφιτι των προσκυνητών, ή μάλλον, κάτι άλλο; ...", δήλωσε ο Amit Re'em, αρχαιολόγος της Ιερουσαλήμ εκ μέρους της Αρχής.
"Είδαμε ότι όλοι τους (σταυροί) έχουν το ίδιο βάθος και ακόμη και τη σήμανση του τοιχοποιού", είπε, χρονολογώντας τους προσωρινά στον 15ο αιώνα.
"Ίσως δύο ή τρία χέρια από καλλιτέχνες να έχουν κάνει αυτούς τους σταυρούς", είπε ο Ρεμ. ".. Έτσι δεν είναι γκράφιτι, είναι κάτι πιο οργανωμένο."
Ο αρχαιολόγος έδωσε μια μέση εξήγηση...
«Ας πούμε ότι είστε Αρμένιος προσκυνητής, οπότε πληρώνετε κάτι στον ιερέα, πληρώνετε κάτι και σε αυτόν τον ειδικό καλλιτέχνη και αυτός χαράσσει για σας, προς όφελος της ψυχής σας και των ψυχών των συγγενών σας, το πιο ιερό σύμβολο για τον Χριστιανισμό στο σημαντικό σημείο στη γη», είπε ο Ρεμ.
Ο πατέρας Samuel Aghoyan, ο Αρμένιος υπέυθυνος στον Πανάγιο Τάφο, είδε οφέλη για την εκκλησία από την έρευνα, ειδικά καθώς αυτή παλεύει να αναδυθεί από τις καραντίνες του COVID-19 και προετοιμάζεται για το Πάσχα.
"Τώρα δεν υπάρχουν προσκυνητές εδώ, (αλλά) ακόμα το πνεύμα τους είναι εδώ, το ξέρουμε, πιστεύω σε αυτό", είπε.
Σημειώνεται πως ο Πανάγιος Τάφος και ο Ναός της Αναστάσεως άνοιξαν και πάλι τις πύλες τους για τους πιστούς με αφορμή το Πάσχα των Ρ/Καθολικών, Κατά την είσοδό τους ωστόσο, όλοι πρέπει να φορούν μάσκες και να τηρούν αποστάσεις. Η σημαντική βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης στο Ισραήλ, επέτρεψε τη σημαντική χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων.