Ο Πάπας Φραγκίσκος έστειλε ένα μήνυμα στον υπουργό Εξωτερικών του Βατικανού, Καρδινάλιο Πιέρο Παρολίν, στο οποίο εντοπίζει την ιστορία και τις διαρκείς αξίες της ευρωπαϊκής ηπείρου, εκφράζοντας την ελπίδα για ένα σημείο καμπής στις σχέσεις... αδελφότητας, αλλά και σχετικά με τον κίνδυνο της αδιαφορίας και του ατομικισμού.
Το μήνυμα προήλθε από δύο σημαντικές ημερομηνίες: την 50ή επέτειο από την έναρξη της συνεργασίας μεταξύ της Αγίας Έδρας και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και την 40ή επέτειο από την ίδρυση της Επιτροπής Επισκοπικών Διασκέψεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COMECE). Σε μια ανοιχτή επιστολή προς την Γηραιά Ήπειρο, ο Ποντίφικας γράφει ότι “η πανδημία είναι σαν μια λεκάνη απορροής που μας αναγκάζει να κάνουμε μια επιλογή: είτε θα ακολουθήσουμε το μονοπάτι της τελευταίας δεκαετίας, υποκύπτοντας στον πειρασμό της αυτονομίας, προχωρώντας προς αυξανόμενες παρανοήσεις, αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις ή θα ανακαλύψουμε ξανά το μονοπάτι της αδελφοσύνης "
Η μεταπολεμική Ευρώπη, γράφει ο Πάπας Φραγκίσκος, γεννήθηκε από την πεποίθηση ότι όσο περισσότερο είμαστε ενωμένοι, τόσο πιο δυνατοί γινόμαστε. «Η ενότητα έναντι των συγκρούσεων» και η αλληλεγγύη μπορεί να είναι «ένα στυλ ιστορίας». Βασιζόμενος στα λόγια του Πάπα Βοϊτίλα, ο Ποντίφικας καλεί την Ευρώπη να ξαναβρεί τον εαυτό της. Για αιώνες υπήρξε σφυρηλάτηση ιδανικών, αλλά τώρα φαίνεται ότι χάνει τη δυναμική της: δεν μπορείτε να σταματήσετε και να κοιτάξετε το παρελθόν σας ως "άλμπουμ αναμνήσεων", υποστηρίζει... Ο επαναπροσδιορισμός είναι ισοδύναμος με την ανακάλυψη "βαθιά ριζωμένων ιδεών". Δεν μπορείς να φοβάσαι την ιστορία των χιλιάδων χρόνων σου, η οποία είναι πολύ περισσότερο ένα παράθυρο για το μέλλον από το παρελθόν. Δεν μπορείς να φοβάσαι την ανάγκη σου για αλήθεια, υπαγορευμένη από ερωτήματα της αρχαίας ελληνικής σκέψης, την ανάγκη για δικαιοσύνη που αναπτύχθηκε από τον ρωμαϊκό νόμο, την ανάγκη για αιωνιότητα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος γράφει για τα τέσσερα όνειρά του με βάση τις ευρωπαϊκές αξίες. “Ονειρεύομαι μια Ευρώπη φιλική προς τους ανθρώπου. Σχετικά με μια χώρα όπου η αξιοπρέπεια όλων γίνεται σεβαστή, όπου ένα άτομο έχει αξία στον εαυτό του και δεν είναι αντικείμενο οικονομικών υπολογισμών ή εμπορευμάτων. Η Ευρώπη καλείται να προστατεύσει την ανθρώπινη ζωή, την εργασία, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό. Πρέπει να είναι σε θέση να προστατεύει τους πιο ευάλωτους και αδύναμους, ιδίως τους ηλικιωμένους, τους άρρωστους, που χρειάζονται φροντίδα, αλλά και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.”
Δεύτερον, ο Πάπας ονειρεύεται την Ευρώπη ως μια οικογένεια εθνών, ικανή να ζει με ενότητα και να εκτιμά τις διαφορές, ξεκινώντας από τη θεμελιώδη διαφορά μεταξύ άνδρα και γυναίκας. “Η Ευρώπη καλείται να είναι αδελφική κοινότητα. Διαφορετικά, κινδυνεύει να γίνει διχασμένη, μοναχική και ανεξάρτητη πραγματικότητα ανίκανη να αντέξει τις προκλήσεις του μέλλοντος".
Το τρίτο όνειρο του Πάπα είναι μια «Ευρώπη αλληλεγγύης και γενναιοδωρίας», ένα φιλόξενο μέρος όπου η υψηλότερη χριστιανική αρετή – το έλεος - κατακτά όλες τις μορφές αδιαφορίας και εγωισμού. Δεδομένου ότι η «αλληλεγγύη συνεπάγεται εγγύτητα», για την Ευρώπη σημαίνει διαφάνεια και προθυμία να υποστηρίξουμε, μέσω της διεθνούς συνεργασίας, άλλες ηπείρους, ιδίως την Αφρική, οι οποίες πρέπει να επιλύσουν πολλές δύσκολες συγκρούσεις. Αυτή η αλληλεγγύη αγκαλιάζει επίσης τους μετανάστες που χρειάζονται όχι μόνο βοήθεια για την επίλυση επειγόντων προβλημάτων, αλλά και συνοδεία στην πορεία της ένταξης. Η Ευρώπη καλείται να είναι μια κοινότητα αλληλεγγύης, ικανή να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις προκλήσεις, επειδή "οποιαδήποτε μερική λύση έχει ήδη αποδείξει την αποτυχία της".
Τέλος, ο Πάπας Φραγκίσκος ονειρεύεται μια «υγιή κοσμική Ευρώπη, στην οποία ο Θεός και ο Καίσαρας είναι διαφορετικοί, αλλά όχι αντίθετοι». Αυτό σημαίνει μια γη "ανοιχτή σε υπέρβαση, όπου οι πιστοί μπορούν να ασκήσουν δημόσια και ελεύθερα την πίστη τους και να εκφράσουν τη δική τους άποψη στην κοινωνία". Στην Γηραιά Ήπειρο “μια συγκεκριμένη κοσμικότητα, που κλείνει τις πόρτες σε άλλους, και πάνω απ 'όλα στον Θεό και που δεν εκτιμά το άνοιγμα προς την υπέρβαση δεν σέβεται επαρκώς το άτομο”.
Στο τέλος της επιστολής, ο Πάπας Φραγκίσκος μιλά για τη «μεγάλη ευθύνη» των Χριστιανών για αλλαγές σε όλους τους τομείς της ζωής και της δουλειάς τους, αναθέτοντας την «αγαπημένη Ευρώπη» στους προστάτες αγίους της.