Συνεχίζονται ασταμάτητα οι τοποθετήσεις Ιεραρχών και Μητροπόλεων για το ζήτημα του κορωνοϊού ιδίως μετά την επίσημη θέση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.
Μιλώντας σήμερα το πρωί ο Μητροπολίτης Λαγκαδά Ιωάννης στον ΑΝΤ1 ανέφερε πως κανείς δεν ασθένησε από κατάλυση Θείας Κοινωνίας και ζήτησε από τους επιστήμονες να μελετήσουν το φαινόμενο της Θείας Κοινωνίας σε νοσοκομεία λοιμωδών νόσων και λεπροκομεία! Πιο συγκεκριμένα, άτυχή χαρακτήρισε τη συζήτηση για περιορισμό του εκκλησιασμού εν μέσω αύξησης των κρουσμάτων του κορωνοϊού στη χώρα μας, ο Μητροπολίτης Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης Ιωάννης. Μιλώντας στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» τόνισε ότι επί 2.000 χρόνια δεν έχει καταγραφεί ποτέ περίπτωση μετάδοσης νοσημάτων μέσω του εκκλησιασμού ή της Θείας Κοινωνίας. «Δίνουμε σώμα και αίμα Χριστού και όχι σάλια, για να πούμε ότι μέσα από το σάλιο θα μεταδοθεί κάτι» είπε χαρακτηριστικά ο Μητροπολίτης, ζητώντας παράλληλα από τους επιστήμονες να μελετήσουν το φαινόμενο της Θείας Κοινωνίας σε νοσοκομεία λοιμωδών νόσων, λεπροκομεία κτλ. «Οι επιστήμονες να μας βρουν μια περίπτωση ιερέως που ασθένησε μετά από κατάλυση Θείας Κοινωνίας, σε χώρους όπου οι νοσηλευόμενοι ήταν νοσούντες» ζήτησε ο ίδιος. Συνέστησε ωστόσο σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, αλλά και σε όλους τους πιστούς, να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα που συνιστούν οι υπεύθυνοι για την Υγεία.
Από την πλευρά του ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνός τόνισε πως «ο Χριστός είναι ζωή» απαντώντας στο ερώτημα αν θα πρέπει οι Χριστιανοί να κοινωνούν των Αχράντων Μυστηρίων. “Η Θεία Κοινωνία είναι ζωή και όχι ο θάνατος όπως θέλουν να αφήσουν να εννοηθεί κάποιοι” είπε. Παράλληλα τόνισε ότι πρέπει να συνταυτιζόμαστε με τις οδηγίες των ειδικών, να είμαστε προσεκτικοί και να λαμβάνουμε τα απαραίτητα μέτρα ιδιαίτερα οι ομάδες υψηλού κινδύνου.
Για το θέμα του κορωνοϊού μίλησε στο Live News του Mega ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος. Αναφέρθηκε σε όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες σχετικά με τη Θεία Κοινωνία, λέγοντας ότι θα κοινωνούσε κάποιον που έχει κορονοϊό, καθώς και ότι αυτοί που πιστεύουν πως είναι φορείς του κορωνοϊού μπορούν να μην έρθουν στην εκκλησία και να μην κοινωνήσουν προσωρινά, κανείς δεν θα τους κατακρίνει. Αρχικά σημείωσε: «Η Ιερά Σύνοδος έχει εκδώσει μια εγκύκλιο που περιέχει απάντηση για την Θεία Κοινωνία και απευθύνει την εγκύκλιο στους κληρικούς και τους πιστούς. Δεν μπορεί να κλείσουν οι εκκλησίες γιατί αυτό θα σημαίνει διάλυση της εκκλησίας. Οπως δεν μπορεί να κλείσουν οι δημόσιες υπηρεσίες, το Κοινοβούλιο, διότι αυτό θα σημάνει διάλυση του ίδιου του κράτους. Το ανησυχητικό είναι ότι κάποιοι εργαλειοποιούν αυτές τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου είτε για αντιπολιτευτικούς λόγους είτε για να εκφράσουν τον προοδευτισμό τους, και δεν βοηθούν στην κατάσταση να κρατηθούν χαμηλοί οι τόνοι και να υπάρχει ήπια αντιμετώπιση της επιδημίας. Καταλαβαίνω ότι δοκιμάζεται η πίστη των πιστών μέσα από την προσέλευσή τους στο Μυστήριο. Εννοώ όλους αυτούς που βγήκαν και έκαναν δηλώσεις με αφορμή την απόφαση της Ιεράς Συνόδου για να πουν ότι είμαστε σκοταδιστές και οπισθοδρομικοί. Η Ιερά Σύνοδος αποφασίζει όχι κατά το πώς νομίζει κάποιο πολιτικό κόμμα… Ολοι διαβάζουμε τις τοποθετήσεις και μπορούμε να τις αξιολογήσουμε. Απαιτείται σύνεση, ενίσχυση, και να μην δημιουργήσουμε πανικό ο οποίος δεν ωφελεί σε τίποτα». Στο ερώτημα γιατί η Θεία Κοινωνία για κάποιες ημέρες να μην γίνεται με κουταλάκια μιας χρήσεως, ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος είπε: «Αυτές είναι εκκοσμικευμένες αντιλήψεις και πρότυπα που έρχονται από άλλες παραδόσεις. Εχουμε έναν συγκεκριμένο τρόπο κοινωνίας και προσέλευσης στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Ο κάθε πιστός είναι ελεύθερος να προσέλθει ή να μην προσέλθει. Δοκιμάζεται η πίστη των ανθρώπων οι οποίοι βομβαρδίζονται καθημερινά με τέτοιου είδους αντιλήψεις και προτάσεις. Μέσα στην εκκλησία ο κάθε ένας έχει ένα δικό του ρόλο απέναντι στο συνάνθρωπό του, και εκεί απαιτείται να είμαστε πάρα πολύ σοβαροί και υπεύθυνοι. Αυτοί που πιστεύουν ότι είναι φορείς του κορονοϊού και στην εκκλησία μπορούν να μην έρθουν και να μην κοινωνήσουν προσωρινά. Κανείς δεν θα τους κατακρίνει. Η Εκκλησία δεν μπορεί να καταργήσει το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας ή να κλείσουν οι εκκλησίες». Τέλος τόνισε ότι θα κοινωνούσε κάποιον που έχει κορονοϊό, ακολουθώντας τους νόμους της Εκκλησίας: «Θα το έκανα και θα συνέχιζα την διαδικασία ως το τέλος». Δηλαδή θα έπινε ό,τι περίσσευε από τη Θεία Κοινωνία στο Αγιο Ποτήριο.
Ο Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης Συμεών ανέφερε από την πλευρά του πως: “Ἡ Ἐκκλησία ἐπί εἴκοσι αἰῶνες δέν γνωρίζει μετάδοση ὁποιασδήποτε ἀσθένειας διαμέσου τῆς θείας Κοινωνίας” Συμπλήρωσε πως: “Στό πλευρό τῆς Πολιτείας στέκεται καί ἡ Ἐκκλησία μας, πρόθυμη νά συνδράμει μέ ὅλες της τίς δυνάμεις στό ἔργο τῆς ἐνημερώσεως τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Πληρώματος. Ἤδη ἡ Ἱερά Σύνοδος μᾶς ἀπέστειλε σχετικό Ἐγκύκλιο Σημείωμα, πού ἀναφέρεται στά μέτρα πρόληψης καί ἀποτροπῆς τῆς διαδόσεως τοῦ νέου αὐτοῦ ἰοῦ. Στό πλαίσιο, λοιπόν, τῆς προσπάθειας πού γίνεται γιά τόν περιορισμό ἐξάπλωσης τοῦ νέου Κορωνοϊοῦ προτείνονται μιά σειρά ἀπό μέτρα πού ἔχουν ὡς ἑξῆς:
1. Νά μήν ἐπιτρέψουμε στόν πανικό νά μᾶς κυριεύσει. Οἱ εἰδικοί ἐπιστήμονες μᾶς διαβεβαιώνουν πώς τό μεγαλύτερο ποσοστό ὅσων νοσήσουν, ἁπλῶς θά παρουσιάσουν συμπτώματα τά ὁποῖα μοιάζουν μέ ἐκεῖνα τῆς κοινῆς γρίπης.
2. Ὡς πρός τήν πρόληψη τοῦ ἰοῦ, ὀφείλουμε :
— Νά πλένουμε τακτικά τά χέρια μας.
— Νά κρατᾶμε ἀποστάσεις ἀπό ὅσους παρουσιάζουν συμπτώματα γρίπης.
— Ἄν ἔχουμε βῆχα ἤ πυρετό νά ἐπικοινωνοῦμε τηλεφωνικά μέ τόν γιατρό μας καί νά μή μεταβαίνουμε ἀμέσως στό ἰατρεῖο ἤ στό νοσοκομεῖο.
— Νά ἀερίζουμε τακτικά τά σπίτια, τούς χώρους ἐργασίας καί τούς Ἱερούς Ναούς.
— Ὅσοι παρουσιάζουν συμπτώματα ἀσθενείας νά ἀποφεύγουν προσωρινά τούς χώρους μαζικῆς συνάθροισης, καθώς καί τούς ἀσπασμούς καί τούς ἐναγκαλισμούς, χάριν προστασίας τῆς ὑγείας τῶν ὑπολοίπων.
3. Ἰδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ἀπό ὅσους ἀνήκουν στίς εὐπαθεῖς ὑγειονομικῶς ὁμάδες (ἡλικιωμένους, πάσχοντες ἀπό ἀναπνευστικά προβλήματα κ.λπ.) ὥστε νά μή νοσήσουν.
Ἡ ἐμφάνιση διαφόρων ἐπιδημιῶν δέν εἶναι σπάνιο φαινόμενο. Καί ἀποτελοῦν μικρότερες ἤ μεγαλύτερες δοκιμασίες στήν πορεία τῆς ζωῆς μας. Δοκιμασίες γιά τίς ὁποῖες οὔτε ἀδιαφοροῦμε οὔτε, ὅμως, θά πρέπει νά τίς ἀντιμετωπίζουμε μέ τρόμο.
Ὡς χριστιανοί περιφρουροῦμε ὅσο μποροῦμε τό πολύτιμο ἀγαθό τῆς ὑγείας μας. Πέρα ὅμως καί πάνω ἀπό τά ἀνθρώπινα μέτρα πού λαμβάνουμε καί τίς προφυλάξεις πού ὀφείλουμε νά παίρνουμε, ἐμπιστευόμαστε τόν ἑαυτό μας καί τούς ἀδελφούς μας στήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα μας.
● Ὄχι μόνο δέν διακόπτουμε τίς ἐκκλησιαστικές μας συνάξεις γιά τή λατρεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἐντείνουμε καί μόνοι μας καί ὅλοι μαζί τίς προσευχές μας, ἐπικαλούμενοι τή βοήθεια καί τήν προστασία τοῦ Κυρίου.
● Καί δέν ἐπιτρέπουμε στόν ἑαυτό μας νά διανοηθεῖ ὅτι ὁ ἰός εἶναι ἐνδεχόμενο νά μεταδοθεῖ μέσω τῆς θείας Κοινωνίας. Τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου πού κοινωνοῦμε εἶναι «φάρμακον ἀθανασίας» καί ἀντίδοτο τοῦ θανάτου. Ἡ Ἐκκλησία ἐπί εἴκοσι αἰῶνες δέν γνωρίζει μετάδοση ὁποιασδήποτε ἀσθένειας διαμέσου τῆς θείας Κοινωνίας. Ἡ πίστη μας, ἡ ζωντανή πίστη μᾶς θωρακίζει ἀπό ἀμφίβολους λογισμούς καί ἡ ἐμπιστοσύνη στόν Θεό —γιατί αὐτό ἐν τέλει εἶναι πίστη— εἰρηνεύει τίς καρδιές μας».”
Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος: Ο Άγιασμός πηγαίνει στην ψυχή. Δε μπορούμε να αγνοήσουμε τα φάρμακα!
Συνέντευξη στο «ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ» παραχώρησε ο Μητροπολίτης κ. Άνθιμος, σχετικά με το μεγάλο θέμα που ταλανίζει εδώ και μέρες ολόκληρη τη χώρα μας, σχετικά με το νέο κορωνοϊό. Ο Σεβασμιώτατος μεταξύ άλλων τόνισε: «Η Αγία Γραφή λέει να τιμάτε τους γιατρούς και τα φάρμακα. Ο αγιασμός πάει στην ψυχή. Όποιος είναι άρρωστος ας μην έρθει στην Εκκλησία. Δεν μπορούμε να περιφρονούμε τα φάρμακα. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Ο πιστός που δεν αισθάνεται καλά μπορεί να έρθει το απόγευμα όταν η Εκκλησία δεν έχει πολύ κόσμο και να ανάψει το κερί του και να κάνει την προσευχή του. Εμείς τους Ναούς δεν πρόκειται να τους κλείσουμε. Όποιος δε μπορεί όμως να έρθει στην Εκκλησία να μην έρθει, ας το αποφύγει. Νομίζει κανείς ότι επειδή είναι πιστός τα μικρόβια δεν θα τον πλησιάσουν; Οι ιερείς δεν αρρωσταίνουν;» Τέλος για το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί σχετικά με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και τη μετάδοση της νόσου μέσω αυτού, ο Μητροπολίτης μας δήλωσε χαρακτηριστικά: «Εκείνο θέλει πίστη. Δεν είναι μαγική η Θεία Κοινωνία. Ανάλογα με την πίστη που έχουμε ενεργεί και δε βλάπτει. Αλλά ποιος μπορεί να μετρήσει την πίστη; Αν έχεις μεγάλη πίστη, μπορείς να περπατήσεις πάνω στα κύματα από την Αλεξανδρούπολη ως την Σαμοθράκη. Αν δεν έχεις όμως; Πρέπει να προσερχόμαστε με πίστη για τη Θεία Κοινωνία και όχι με διάθεση επίδειξης. Ο αγιασμός πάει στην ψυχή. Και αν ο Θεός θέλει να δοκιμαστούμε;»
Εγκύκλιοw εκδόθηκε και από την Μητρόπολη Κερκύρας και αναφέρει:
“Η Ιερά Μητρόπολις Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, με επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας εξαιτίας της εμφάνισης του κορονοϊού και κατόπιν των αποφάσεων της Πολιτείας για το κλείσιμο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων και την αναστολή ποικίλων δραστηριοτήτων, καθώς και την διατύπωση αυστηρών συστάσεων για την υγιεινή των ανθρώπων, αποφασίζει εντός των ορίων της τοπικής Εκκλησίας, την λήψη κάποιων μέτρων που θεωρούμε απολύτως απαραίτητα προκειμένου να συμβάλουμε στην κοινή προσπάθεια.
Ειδικότερα:
1. Απευθύνουμε έκκληση σε όλους όσους παρουσιάζουν έστω και κάποιο μικρό σύμπτωμα που μπορεί να οδηγήσει σε γρίπη (βήχα, φτέρνισμα, πυρετό, ίσως κάποια κακουχία, πόνο στον λαιμό κ.λπ.) να αποφύγουν να έρχονται στις ακολουθίες για όσο καιρό χρειάζεται η αποκατάσταση της υγείας τους, ώστε και οι ίδιοι να προστατευθούν και τους υπόλοιπους να προστατεύσουν. Η προσευχή των υπόλοιπων πιστών είναι δεδομένη. Το ίδιο να γίνει και για τις ομάδες που χαρακτηρίζονται ευπαθείς (ηλικιωμένοι, πάσχοντες από διαβήτη ή καρδιοαγγειακά νοσήματα κτλ.) Όσοι δεν μπορούν να έρθουν αυτό το διάστημα στον ναό, μπορούν να προσεύχονται από το σπίτι τους.
2. Για την Εκκλησία μας η θεία κοινωνία είναι σώμα και αίμα Χριστού. Κανένα μικρόβιο δεν μεταδίδεται μέσω της θείας κοινωνίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να πηγαίνουν όσοι είναι σωματικά ασθενείς στον ναό για να κοινωνήσουν. Οι κανόνες της Εκκλησίας προβλέπουν για όσους είναι ασθενείς να κοινωνούν εκτός της θείας λειτουργίας, στο σπίτι τους ή στο νοσοκομείο, καλώντας εκεί τον ιερέα και αυτό είναι παλαιά παράδοση. Η Εκκλησία μας μάλιστα φυλά στην Αγία Τράπεζα, στο σκεύος που ονομάζεται αρτοφόριο, θεία κοινωνία για τους ασθενείς, που είναι διαθέσιμη όποτε χρειαστεί. Είναι όμως αμαρτία κάποιος να γνωρίζει ότι ασθενεί και να επιμένει να θέσει τους συνανθρώπους του σε κίνδυνο όχι εκ της θείας κοινωνίας, αλλά εκ της παρουσίας του στον ναό. Οι κανόνες προβλέπουν επιτίμια σε όσους δεν σέβονται τον συνάνθρωπό τους, με την πρόφαση της ευσέβειας. Όσοι λοιπόν ασθενούν ή υποψιάζονται ότι ασθενούν ας παραμένουν στο σπίτι τους και ας συνεννοούνται με τους ιερείς των ενοριών, εάν θέλουν να κοινωνήσουν.
3. Θεωρούμε ότι αν κάποιοι πιστοί δυσκολεύονται να προσκυνήσουν τις ιερές εικόνες κατά τον συνήθη τρόπο και φοβούνται να ασπασθούν το χέρι του ιερέα αυτό δικαιολογείται λόγω της έκτακτης καταστάσεως.
4. Αναστέλλουμε μέχρι τις 25 Μαρτίου όλες τις προγραμματισμένες εκκλησιαστικές και ενοριακές δραστηριότητες, κατηχητικές συνάξεις, εκδηλώσεις, ομιλίες κ.λπ., οι οποίες σχετίζονται με συναθροίσεις κοινού.
5. Οι θείες λειτουργίες των Κυριακών και του Ευαγγελισμού θα τελεστούν κανονικά, όπως και οι ακολουθίες των Χαιρετισμών της Παρασκευής. Κανονικά θα τελεστούν και οι κατανυκτικοί εσπερινοί των Κυριακών στο Ιερό προσκύνημα του Αγίου Σπυρίδωνος Οι άλλες ιερές ακολουθίες αφήνονται στην κρίση των εφημερίων.
6. Είναι αυτονόητο ότι αναστέλλεται η λειτουργία του Βρεφονηπιακού μας σταθμού σύμφωνα με την απόφαση της πολιτείας. Παράλληλα, έχουμε ήδη απαγορεύσει τις επισκέψεις στο Ίδρυμα Χρονίως Πασχόντων.
7. Κάνουμε έκκληση σε όλους τους πιστούς να τηρούν με πολλή προσοχή τους κανόνες υγιεινής που έχει συστήσει η πολιτεία, ενώ έχουμε δώσει εντολή να καθαρίζονται καλά οι ναοί.
Επισημαίνουμε κι εμείς ότι καθένας που σέβεται την κοινωνία και τον συνάνθρωπο εκφράζει και την αγάπη του προς τον Θεό.Θεωρούμε την ασθένεια που έχει προκύψει ως ευκαιρία αυτοκριτικής για την πορεία του κόσμου, απόφαση για περισσότερη προσευχή και, κυρίως, αφετηρία μετάνοιας για την πορεία της ζωής μας. Προσευχόμαστε κι εμείς με όλους και παρακαλούμε τον Θεό να μη μας λησμονήσει, όπως και όλους τους συνανθρώπους μας που δοκιμάζονται απανταχού της γης, ιδιαιτέρως δε στην γείτονα Ιταλία, με την οποία η Κέρκυρα συνδέεται με ιστορικούς δεσμούς.
Για οποιαδήποτε νεώτερη εξέλιξη θα ενημερώσουμε άμεσα τον λαό μας.”
Ανακοινωθέν είχαμε και εκ της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου για τον κορωνοϊό.
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
Μέσα στὸ κλίμα ποὺ ἔχει δημιουργηθεῖ, τὶς τελευταῖες ἡμέρες, ἀπὸ τὴν ἐμφάνιση κρουσμάτων κορωνοϊοῦ καὶ στὸν τόπο μας, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ἐπιθυμεῖ νὰ καθησυχάσει τοὺς πιστοὺς ἀπὸ ὑπέρμετρες ἀνησυχίες, νὰ τοὺς καλέσει νὰ συμμορφώνονται πρὸς τοὺς κανόνες ὑγιεινῆς, τοὺς ὁποίους ἀνακοινώνουν τὰ ἁρμόδια ὄργανα τοῦ Κράτους καὶ νὰ ἐκφέρει τὴν ἄποψή της σὲ θέματα τῆς ἁρμοδιότητάς της.
1. Ὡς πρὸς τὴ μετάδοση τῆς Θείας Κοινωνίας, ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας εἶναι γνωστή. Ἡ Θεία Κοινωνία δὲν συμβολίζει ἀλλὰ εἶναι τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Θὰ ἦταν βλάσφημο καὶ νὰ σκεφτόμαστε ὅτι τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ θὰ μποροῦσαν νὰ μεταδώσουν ὁποιαδήποτε ἀσθένεια ἢ ὁποιονδήποτε ἰόν. Ἡ πείρα τόσων αἰώνων Χριστιανισμοῦ δὲν ἔχει νὰ ἐπιδείξει κανένα κροῦσμα τέτοιας μετάδοσης. Οἱ ἱερεῖς ποὺ ὑπηρετοῦσαν σὲ νοσοκομεῖα λοιμωδῶν νόσων καὶ ποὺ μετέδιδαν τὴ Θεία Κοινωνία σὲ τέτοιους ἀσθενεῖς, στὸ τέλος κατέλυαν οἱ ἴδιοι τὸ ὑπόλοιπο τῆς Θείας Κοινωνίας, χρησιμοποιώντας τὴν ἴδια λαβίδα. Δὲν μολύνθηκε κανένας ἱερέας σ’ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις.
Ἡ προσέλευση στὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας γίνεται μὲ πίστη, ἡ ὁποία προστατεύει ἀπὸ κάθε κίνδυνο. Ἡ προσέλευση αὐτὴ εἶναι ἐθελοντική. Οὐδεὶς ἐξαναγκάζεται. Ἂν κάποιοι νιώθουν ὅτι θὰ ἤθελαν νὰ παραμείνουν μακρὰν τοῦ Μυστηρίου αὐτὸ τὸ διάστημα, εἶναι ἐλεύθεροι νὰ τὸ πράξουν.
2. Ἡ Ἐκκλησία θὰ τελεῖ ἀνελλιπῶς τὶς ἀκολουθίες της. Οἱ πιστοί, ὅπως πάντα, καλοῦνται νὰ συμμετέχουν σ’ αὐτές, χωρὶς νὰ ἐξαναγκάζονται πρὸς τοῦτο. Οὔτε καὶ θὰ μπορούσαμε νὰ ὑποδείξουμε σὲ κάποιον ὅτι πρέπει νὰ ἀποχωρήσει ἀπὸ μίαν ἀκολουθία, γιατὶ ἔχει συμπληρωθεῖ ὁ ἐπιτρεπόμενος ἀριθμός, σὰν νὰ ἐπρόκειτο γιὰ ὁποιαδήποτε συνάθροιση.
3. Οἱ ἱερεῖς, οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ἐπίτροποι καὶ τὸ βοηθητικὸ προσωπικὸ τῶν ναῶν καλοῦνται νὰ ἐπιδεικνύουν τὴ δέουσα προσοχὴ στὶς ὑποδείξεις τῶν ἁρμοδίων Ἀρχῶν τοῦ Κράτους γιὰ διατήρηση σὲ ὑψηλὰ ἐπίπεδα τῆς καθαριότητας τῶν ναῶν, τοῦ ἐξαερισμοῦ τους, καθὼς καὶ τοῦ συχνοῦ καὶ ἄμεσου καθαρισμοῦ τῶν ἐπιφανειῶν τῶν εἰκόνων μὲ τὶς ὁποῖες ἔρχονται οἱ πιστοὶ σὲ ἐπαφή.
4. Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος καλεῖ, τέλος, τοὺς πιστοὺς ὅπως πέραν τῆς σχολαστικῆς τηρήσης τῶν κανόνων ὑγιεινῆς, ἀπευθυνθοῦν, διὰ τῆς προσευχῆς, καὶ πρὸς τὸν Θεὸν ὁ ὁποῖος θὰ ἔλθει ἀρωγὸς στὴ δοκιμασία ποὺ διερχόμαστε.
5. Τέλος, καλοῦμε τοὺς πιστοὺς ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ μεταλαμβάνουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, ὅπως προσέρχονται στοὺς ναοὺς καὶ κατὰ τὶς Τετάρτες καὶ Παρασκευές, ἡμέρες κατὰ τὶς ὁποῖες τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, ὥστε νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ πολυάριθμη προσέλευση στοὺς ναοὺς κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς.