Πολιτικοί αναλυτές και think tank εκτιμούν ότι οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και ο κίνδυνος πολιτικής αστάθειας στη χώρα είναι πιο ορατός από ποτέ.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα αναζητήσει τρόπους αρχικά να διατηρηθεί στην εξουσία και αν στη συνέχεια δεν τα καταφέρει να ακολουθήσει μια ηρωική έξοδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του το νέο δίλημμα που θα τεθεί επικοινωνιακά στους πολίτες είναι ή να τα δώσει όλα στους δανειστές ή σύγκρουση και προσφυγή στις κάλπες. Δεν αποκλείεται να παιχτεί και το χαρτί του δημοψηφίσματος.
Από την άλλη πλευρά, το think tank Eurasia προσεγγίζει διαφορετικά το ζήτημα, λέγοντας πως η περίοδος πολιτικής σταθερότητας στην Ελλάδα πλησιάζει και πάλι στο τέλος της, έπειτα από τις εντάσεις που παρουσιάστηκαν στις σχέσεις της Αθήνας με τους πιστωτές.
Το πραγματικό ζήτημα σε αυτό το επεισόδιο δεν είναι καθόλου ο «μποναμάς» του Αλέξη Τσίπρα, όσο η άλυτη διαμάχη μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα. Ως γνωστόν, η Γερμανία επιμένει ότι δεν χρειάζονται συγκεκριμένα μεσομακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος πριν από το τέλος του προγράμματος, το 2018. Αλλά το ΔΝΤ τα θέλει τώρα.
«Η λύση, όπως συμβαίνει εδώ και λίγο καιρό, είναι να ψάχνουν μια ευκαιρία να κατηγορήσουν την ελληνική κυβέρνηση ότι οπισθοχωρεί και να την πιέσουν να κάνει περισσότερα. Αυτή η στρατηγική λειτουργεί σαν πολιτικός αντιπερισπασμός, αποσπώντας την προσοχή από το γεγονός ότι η θέση του Βερολίνου παραμένει πολύ αντιφατική: Θέλει το ΔΝΤ να μπει στο πρόγραμμα, αλλά χωρίς να κάνει όσα είναι αναγκαία για τη μεσοπρόθεσμη ελάφρυνση του χρέους, που θα ανοίξει την πόρτα για κάτι τέτοιο», σημειώνει η Eurasia. Αντ΄ αυτού, οι αναλυτές κατηγορούν Γερμανία και ΔΝΤ ότι ενώνουν τις δυνάμεις τους κατά της Ελλάδας, προκειμένου να αποσπάσουν την προσοχή από τη δική τους αδυναμία να συμφωνήσουν, ζητώντας πρόσθετα μέτρα 4 – 4,5 δισ. ευρώ, και προσδιορίζοντας μάλιστα ποια θα είναι αυτά.
Μετά από αυτά, η Eurasia βλέπει δύο πιθανά σενάρια:
- Μια γρήγορη συμφωνία, έως το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου ή της 20ης Φεβρουαρίου, που ωστόσο θα απαιτούσε από την Αθήνα να δεχθεί πρόσθετα μέτρα λιτότητας πέραν του 2018. Όμως, ακόμα και αυτό το σενάριο μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ. Πρώτον γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει πολύ μικρή πλειοψηφία και επομένως δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να περάσει τα μέτρα. Και δεύτερον, γιατί υπάρχει πιθανότητα το ΔΝΤ να μην κινείται με καλή πίστη, αφού η Eurasia δεν αποκλείει το ενδεχόμενο οι καθυστερήσεις εκ μέρους του Ταμείου να είναι σκόπιμες, με την ελπίδα ότι η έλευση του Ντόναλντ Τραμπ θα δώσει στον οργανισμό την πολιτική κάλυψη να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα.
- Η απαίτηση των πιστωτών για πρόσθετα μέτρα καθυστερεί την ολοκλήρωση της αξιολόγησης έως το δεύτερο τρίμηνο του 2017 (ή νωρίτερα, αλλά χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ). Σε αυτή την περίπτωση, η πρόσθετη αβεβαιότητα για την αξιολόγηση και την ελάφρυνση του χρέους θα θέσει σε κίνδυνο τις προβλέψεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά 2,7% το 2017. Επιπλέον, εάν η αξιολόγηση συρθεί μέσα στο επόμενο έτος, τα περιθώρια ευελιξίας των πιστωτών θα περιοριστούν περαιτέρω, λόγω των εκλογών σε Γαλλία, Γερμανία και ενδεχομένως Ολλανδία. Και βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2017 θα είναι μια δύσκολη χρονιά σε ό,τι αφορά τις αποπληρωμές χρέους, ειδικά από τον Απρίλιο και κυρίως τον Ιούλιο.
Πραγματικός κίνδυνος οι πρόωρες εκλογές στις αρχές του 2017
Η Eurasia δεν αποκλείει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, τις οποίες μάλιστα τοποθετεί στο Μάρτιο του 2017.
Με δεδομένες τις δημοσκοπήσεις, εάν ο κ. Τσίπρας πάει γρήγορα σε εκλογές, θα μπορέσει να «γράψει τις ζημιές» του και να διασφαλίσει το χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος εξουσίας, διατηρώντας μερίδιο 15 – 20% της λαϊκής ψήφου.
Με αυτόν τον τρόπο, το κόμμα θα συνεχίσει να παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην ελληνική πολιτική σκηνή, ως μέρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Διαφορετικά, εάν η κυβέρνηση προχωρήσει σε περαιτέρω μέτρα λιτότητας, χωρίς να έχει πάρει χειροπιαστές υποχωρήσεις από τους πιστωτές, ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να επιστρέψει στα προ του 2012, μονοψήφια ποσοστά του, τονίζει η Eurasia. Μετά από αυτά, το think tank επιμένει στην εκτίμησή του ότι οι εκλογές θα γίνουν στο πρώτο εξάμηνο του 2017.
