Διαβεβαιώσεις έδωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε συνέντευξη του στον σερβικό ιστότοπο «kurir.rs» για το κατά πόσο το θέμα του Μαυροβουνίου μπορεί να αποτελέσει “νέο ουκρανικό”.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος μίλησε ανοιχτά για την υποστήριξη του στον αγώνα της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο, για τους λόγους της αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, για τον Πατριάρχη Παύλο, για την υποστήριξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Σερβία σε σχέση με το Κοσσυφοπέδιο κ.α.
“Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και εγώ, όσον αφορά το Κοσσυφοπέδιο, θα είμαστε πάντοτε στη Σερβική πλευρά, να είσαστε σίγουροι. Θα υπενθυμίσω ότι ο ελληνικός λαός βοήθησε πάντα τους Σέρβους αδελφούς από το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια” σχολίασε αρχικά.
Όπως αναφέρει το σερβικό ιστολόγιο η συνέντευξη παραχωρήθηκε στο γραφείο του στο κτίριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη, με την φωνή του μοεζίνη να ακούγεται από ένα κλειστό παράθυρο. Πάνω από τον πατριάρχη βρίσκεται η μεγάλη εικόνα του Αγίου Προφήτη Ηλία, από δεξιά του είναι μια κοινή φωτογραφία με τον Πάπα Φραγκίσκο και αριστερά με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έχει επίσης μια εικόνα του Κεμάλ Ατατούρκ,
Αναφερόμενος στη σχέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την Σερβική Εκκλησία ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε πως “το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως μητέρα εκκλησία, αγαπά πάντα τα παιδιά της, όπως κάθε μητέρα αγαπά τα παιδιά της. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι εκκλησίες έχουν λάβει την αυτοκεφαλία, την πνευματική τους γέννηση, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Έχουμε δώσει στην Σερβική Εκκλησία μια αυτοκεφαλία και πάντα αγαπάμε και φροντίζουμε το SPC ως μητέρα που νοιάζεται για τα παιδιά της. Και όταν κάποια παιδιά μερικές φορές δεν ακούνε τη μητέρα τους, ή στην περίπτωση αυτή τη μητέρα εκκλησία, αυτή εξακολουθεί να αγαπά τα αχάριστα παιδιά της”.
Διευκρίνισε πως στην SOC “υπάρχουν επίσκοποι οι οποίοι είναι κατά κάποιο τρόπο αχάριστοι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για όλα όσα έχει κάνει. Εμείς, ως μητέρα εκκλησία, λυπούμαστε για το γεγονός ότι κάποιοι επίσκοποι στην SOC δεν δέχονται κάποια πράγματα, αλλά ως μητέρα εκκλησία, σαν τους γονείς τους, τους συγχωρούμε και τους λέμε και πριν από τα Χριστούγεννα ότι τους αγαπάμε, ότι οι πόρτες είναι ανοιχτές και ότι η ευλογία μου είναι σχετική και για αυτούς και για το σύνολο του Σέρβικου λαού. Το μήνυμά μου είναι ότι η μητέρα της εκκλησίας συνεχίζει να αγαπά τα αχάριστα παιδιά της”.
Για την κατάσταση στο Μαυροβούνιο μετά την έγκριση του νομοσχεδίου για τη θρησκεία, το οποίο προβλέπει επίσης την κατάσχεση περιουσίας του SOC, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ήταν κατηγορηματικός:
“Υποστηρίζω απολύτως τον μητροπολίτη Αμφιλόχιο, του οποίου το αίτημα έγραψα σε επιστολή προς τον Πρόεδρο του Μαυροβουνίου, Milo Djukanovic, προτρέποντάς τον να μην λάβει περαιτέρω μέτρα για την υιοθέτηση και την εφαρμογή νόμων σχετικά με τις θρησκευτικές κοινότητες. Αυτός ο νόμος δεν είναι απλός. Όσον αφορά το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η μόνη κανονική εκκλησία στο Μαυροβούνιο είναι ο Μητροπολίτης της Ορθοδόξου Εκκλησίας του Μαυροβουνίου και της Σερβίας και ο μοναδικός κανονικός αρχιεπίσκοπος στο Μαυροβούνιο είναι ο Μητροπολίτης Αμφιλοχίος”.
Σε ερώτηση αν υπάρχει η δυνατότητα για τη λεγόμενη “Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου” να λάβει αυτοκεφαλία απάντησε: “Ο Miras Dedeic δεν μπορεί να πάρει ποτέ αυτοκεφαλία για την ψεύτικη του εκκλησία. Για εμάς, ο Ντέντεϊτς είναι απλώς ένας ιερέας που εκδιώχθηκε από την εκκλησία. Επαναλαμβάνω, ποτέ δεν θα δώσουμε αυτοκεφαλία στο λεγόμενο CPC”.
Συμπλήρωσε δε όταν ρωτήθηκε επιπροσθέτως τι θα γίνει αν κάποιος άλλος έρθει στην πρώτη γραμμή αυτής της εκκλησίας ή οι Μαυροβούνιοι ζητήσουν αυτοκεφαλία: “Όχι, όχι και όχι! Η εκκλησία στο Μαυροβούνιο είναι η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή”.
Πάντως για το ουκρανικό προηγούμενο επανέλαβε:
“Το ζήτημα της ουκρανικής εκκλησίας είναι ένα πολύ απλό θέμα και αυτή η στάση δεν θα αλλάξει καθόλου. Ακριβώς όπως η αυτοκεφαλία έγινε δεκτή από Σέρβους, Έλληνες, Τσέχους, Αλβανούς και άλλους, ήλθε ο χρόνος και για τους Ουκρανούς να την λάβουν. Με όλους τους κανόνες δικαιούνταν να λάβουν εκκλησία. Ακριβώς όπως ο καθένας”
Στο ρώτημα γιατί λοιπόν αυτό δεν συνέβη νωρίτερα απάντησε:
“Όταν η Ουκρανία έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1991, αμέσως οι Ουκρανοί ιερείς και επίσκοποι πλησίασαν τους Ρώσους ζητώντας τους να τους δώσουν αυτοκεφαλία. Οι Ρώσοι δεν τους έδωσαν και είπαν ότι δεν θα τους έδιναν καθόλου. Ακόμη και η απάντησή τους ήταν να απορρίψουν τον Μητροπολίτη Φιλάρετο μόνο και μόνο επειδή το ζήτησε. Οι Ρώσοι έχουν υπογράψει μια αναφορά εναντίον αυτών των επισκόπων που αναζητούν αυτοκεφαλία. Περίμεναν πολύ και τώρα γύρισαν στη μητέρα εκκλησία
Σχετικά με το αν όλο αυτό δεν οδηγεί σε σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την άποψη πως “ ο Μητροπολίτης Φιλάρετος, τον οποίο οι Ρώσοι αποκαλούν αυτοανακηρυγμένο μητροπολίτη, είναι ένας άνθρωπος που είναι απόλυτα σεβαστός και αγαπημένος από τον λαό και ένας τεράστιος αριθμός ενοριών έμεινε δίπλα του και η ρωσική πλευρά δεν έκανε τίποτα επι 30 χρόνια για να θεραπεύσει αυτό το σχίσμα στην Ουκρανία. Και πού είναι η αγάπη στο σχίσμα; Δεν υπάρχει. Είναι οι Ρώσοι που έκαναν το σχίσμα, όχι το Οικουμενικό Πατριαρχείο ή οι Ουκρανοί, όπως λένε τώρα. Έτσι, οι Ρώσοι έκαναν ένα σχίσμα και για 30 χρόνια δεν έκαναν κανένα βήμα για να το θεραπεύσουν”.
Επανέλαβε πως η ουκρανική Εκκλησία ήταν πάντοτε υπό τη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η απάντησή του στο ερώτημα για τη σχέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την Καθολική Εκκλησία.
“Έχουμε καλή συνεργασία και διεξάγουμε έναν θεολογικό διάλογο σε παγκόσμια κλίμακα στον οποίο συμμετέχουν όλες οι εκκλησίες και συμμετέχει και η δική σας Σερβική Εκκλησία. Συνεργαζόμαστε ιδιαίτερα με τον Πάπα στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος. Είμαστε οι πρώτοι που ξεκινήσαμε αυτό ως ένα σημαντικό θέμα και ο πάπας μας ακολουθεί. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι το 2016 διοργανώσαμε μια Σύνοδο στην Κρήτη στο οποίο συμμετείχε και η SOC και στο πλαίσιο αυτής της συνέλευσης αποφασίστηκε να συνεχιστεί ο θεολογικός διάλογος με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία με σκοπό την ένωση των δύο εκκλησιών - των Ορθοδόξων και των Ρωμαιοκαθολικών. Όλες οι ορθόδοξες εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, συμμετέχουν σε αυτόν τον διάλογο”.