Ο θάνατος του Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ο οποίος ανέλαβε το παρακλάδι της Αλ Κάιντα στο Ιράκ για να το μετατρέψει σε μια τρομοκρατική οργάνωση με παγκόσμιο στίγμα που έσπειρε τον θάνατο σε πάνω από δώδεκα χώρες κι απείλησε να ξανασχεδιάσει το χάρτη της Μέσης Ανατολής, αποτέλεσε σίγουρα σημαντικό πλήγμα για το ISIS.
Η τζιχαντιστική οργάνωση έσπευσε, βέβαια, σύμφωνα με το Newsweek και άλλα δυτικά ΜΜΕ να καλύψει το κενό με τον Αμπντουλά Καρντάς, πρώην αξιωματικό του Σαντάμ Χουσεϊν, να αναλαμβάνει τα ηνία, αλλά το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι αν ο «καθηγητής», όπως αποκαλείται ο Καρντάς, θα καταφέρει να ανασυγκροτήσει το ISIS μετά την εξόντωση του αδιαμφισβήτητου «χαλίφη» του…
Αναλυτές: Ο θάνατος του αλ Μπαγκνάντι θα έχει μικρό αντίκτυπο στο ISIS
Αναλυτές προειδοποιούν ότι το ISIS και τα εξτρεμιστικά τζιχαντιστικά κινήματα έχουν αποδείξει την τελευταία δεκαπενταετία μια αξιοπρόσεκτη αντοχή μετά το θάνατο των κεφαλών τους, την ώρα που οι μαχητές τους σκληραγωγημένοι από χρόνια συγκρούσεων – παραμένουν αξιόμαχοι σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Εκτιμούν δε ότι το ISIS ίσως να προετοιμαζόταν από καιρό για τον θάνατο του αλ Μπαγκντάντι και μετά από μια ολιγόμηνη περίοδο προσαρμογής στις νέες συνθήκες δεν αποκλείεται να αξιοποιήσει την εξόντωση του «μάρτυρα ηγέτη» του από τους «άπιστους σταυροφόρους» για να στρατολογήσει νέα μέλη και να εξαπολύσει νέες επιθέσεις. Ο καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών στο φημισμένο Πανεπιστήμιο Sciences – Po της γαλλικής πρωτεύουσας, Ζαν Πιερ Φιλιού, σημειώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η εξόντωση του αλ Μπαγκντάντι συνιστά τεράστιο πλήγμα για το ISIS, που ήλεγχε στην ακμή του τεράστιες εκτάσεις -ίσες με εκείνη της Βρετανίας – στο Ιράκ και τη Συρία. Αλλά όπως υπογραμμίζει «δεν είναι σίγουρο ότι μια τέτοια απώλεια σε συμβολικό επίπεδο θα επηρεάσει θεμελιωδώς την επιχειρησιακή κατεύθυνση του ISIS, που ελέγχεται εδώ και καιρό από σκληραγωγημένους επαγγελματίες. Υπ’ αυτή την έννοια o θάνατός του ενδέχεται μακροπρόθεσμα να έχει ακόμη μικρότερη επίπτωση από εκείνη που είχε στην Αλ Κάιντα η εξόντωση του Οσάμα Μπιν Λάντεν». Ο τελευταίος -εγκέφαλος των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ – σκοτώθηκε στη διάρκεια επιδρομής Αμερικανών κομάντος στο κρησφύγετό του στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν τον Μάιο του 2011.
Άνθρωποι στα ερείπια του κρησφύγετου του νεκρού αρχηγού του ISIS, αλ Μπαγκντάντι, στη βορειδυτική Συρία
Αλλά ο θάνατός του Μπιν Λάντεν δεν εμπόδισε παρακλάδια της Αλ Κάιντα να εξαπολύουν επιθέσεις και να μετέχουν σε συρράξεις ανά την υφήλιο, όπως το Μέτωπο Αλ Νούσρα στη βόρεια Συρία, ή την μετεξέλιξη του παρακλαδιού της ΑΛ Κάιντα στο Ιράκ στο ISIS, ένα παγκόσμιο δίκτυο εξτρεμιστών. «Το πιθανότερο είναι ο θάνατος του αλ Μπαγκντάντι να οδηγήσει σε μια βραχύβια ανάπαυλα στις τρομοκρατικές επιθέσεις» του ΙSIS, εκτιμά ο Ιρακινός αναλυτής σε θέματα εξτρεμιστικών κινημάτων, Χισάμ αλ Χασίμι. Αυτό, άλλωστε, είχε συμβεί και μετά την εξόντωση το 2010 του Αμπού Ομάρ αλ Μπαγκντάντι, πρώην αρχηγού της Αλ Κάιντα στο Ιράκ από την οποία ξεφύτρωσε το ISIS. To παρακλάδι αυτό χρειάστηκε κάπου τέσσερις μήνες για να επανέλθει σε δράση.
«Δεν είναι τελειωμένη υπόθεση το ISIS»
Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και χαρακτήρισαν την εξόντωση του αλ Μπαγκντάντι «ορόσημο» στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, επεσήμαναν -σε αντίθεση με τους κομπασμούς του Ντόναλντ Τραμπ - ότι το ISIS δεν είναι τελειωμένη υπόθεση. «Η μάχη κατά του κακού που εκπροσωπεί το ISIS δεν έχει λήξει», προειδοποίησε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ενώ η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας, Φλοράνς Παρλί, δεσμεύτηκε ότι «η μάχη κατά του ISIS θα συνεχιστεί αμείλικτα».
H Ρίτα Κατζ, διευθύντρια του SITE Intelligence Group, που παρακολουθεί τη δραστηριότητα των τζιχαντιστικών media, λέει ότι η ιστορία των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών κινημάτων δείχνει ότι τελικά καταφέρνουν να ξεπεράσουν τους θανάτους των ηγετικών τους στελεχών, όπως συνέβη και στην περίπτωση του επικεφαλής της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι, ο οποίος εξοντώθηκε στη διάρκεια αμερικανικής αεροπορικής επίθεσης το 2006. «Το ISIS έχει επιδείξει την επιχειρησιακή ανθεκτικότητά του και σίγουρα θα κεφαλαιοποιήσει τον θάνατο του αλ Μπαγκντάντι για να στρατολογήσει νέα μέλη και να απευθύνει εκκλήσεις για νέες επιθέσεις», σχολίασε στο Twitter.
Το ISIS παραμένει παγκόσμια απειλή
Οι σπόροι της αναβίωσης του ISIS δεν έχουν χαθεί. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ το ISIS διαθέτει κάπου 14.000 με 18.000 μέλη που έχουν ορκιστεί πίστη και αφοσίωση στο «Iσλαμικό Κράτος». Πέραν τούτων υπάρχουν πάνω από 30 στρατόπεδα-φυλακές όπου κρατούνται περίπου 11.000 τζιχαντιστές του ISIS και άτομα που ενστερνίζονται την διεστραμμένη ιδεολογία του στη βόρεια Συρία. Σ’ ένα άλλο στρατόπεδο για εκτοπισμένους, το Αλ Χολ, διαμένουν κάπου 70.000 άτομα, ανάμεσά τους και χιλιάδες μέλη οικογενειών των τζιχαντιστών. Τον περασμένο Φεβρουάριο οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν προειδοποιήσει ότι «ελλείψει διαρκούς πίεσης» το ISIS μπορεί να αναβιώσει σε μισό έως έναν χρόνο.
Πέραν τούτων το ISIS παραμένει μια παγκόσμια απειλή με πολλά παρακλάδια από τη Νιγηρία μέχρι το Πακιστάν. «Η παγκόσμια παρουσία του ISIS παρέχει στην οργάνωση προπύργια από τα οποία μπορεί να εξαπλωθεί σαν καρκίνωμα, να εξαπολύσει επιθέσεις και να αποκτήσει προσόδους για να χρηματοδοτήσει την ανασύστασή του στο Ιράκ και τη Συρία», ανέφερε έκθεση του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου, καταγράφοντας πρόσφατα σχέδια για επιθέσεις στη Δύση, που εκπονήθηκαν σε παρακλάδια του ISIS στις Φιλιππίνες, τη Σομαλία και τη Λιβύη.
Ο θάνατος ηγετικών στελεχών, ωστόσο, συχνά προκαλεί ρήγματα μέσα σε τρομοκρατικές οργανώσεις και ανασχεδιασμό των στρατηγικών τους, εκτιμά ο πρώην αξιωματούχος της CIA, Νόρμαν Τ. Ράουλ. «Στον απόηχο του θανάτου του αλ Μπαγκντάντι οργανώσεις του ISIS στο εξωτερικό μπορεί να κινηθούν προς διάφορες κατευθύνσεις. Ορισμένες μπορεί να αποφασίσουν να συμφιλιωθούν με την Αλ Κάιντα, άλλα ίσως αποφασίσουν να προχωρήσουν σε επιθέσεις αντεκδίκησης για να δείξουν ότι το ISIS παραμένει ζωντανό. Δεν αποκλείεται να επισπευσθούν ήδη σχεδιασθέντα πλήγματα εφόσον στελέχη του ISIS θεωρήσουν ότι τα στοιχεία που ανακτήθηκαν από το κρησφύγετο του Αλ Μπαγκντάντι μπορεί να οδηγήσουν στην ταυτοποίησή τους».