Σε αναβρασμό εξακολουθούν να είναι οι χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες στον καταυλισμό της Μόριας μετά την πυρκαγιά που στοίχισε την ζωή σε μία γυναίκα και τα βίαια επεισόδια εναντίον πυροσβεστών και αστυνομικών, που ακολούθησαν. Οι αντικρουόμενες πληροφορίες των τελευταίων 48 ωρών για τον ακριβή αριθμό των νεκρών επέτεινε την σύγχυση και τον εκνευρισμό του πλήθους, που ζει σε ασφυκτικές συνθήκες.
Το επόμενο δίμηνο, χρόνος στον οποίο θα προγραμματίζεται να αποσυμφορηθεί το κέντρο ταυτοποίησης και υποδοχής όπως αποφασίστηκε στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο, είναι κρίσιμο. Η διαχείριση της υφιστάμενης έκρυθμης κατάστασης, που εκδηλώνεται βίαια, με στόχο την εκτόνωση της, και η αντιμετώπιση των αυξημένων μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών, που θα επιβαρύνουν την ίδια στιγμή την Μόρια, είναι εκ των πραγμάτων μία δύσκολη εξίσωση. Μία δομή, που έχει εξαντλήσει προ πολλού τις δυνατότητες της, αφού διαμένουν σε αυτή περίπου 13.000 άτομα όταν η χωρητικότητά της είναι της τάξης των 3.000 ατόμων την ώρα που στο νησί βρίσκονται περισσότερα από 1.000 ασυνόδευτα παιδιά.
Πόσο μάλλον όταν ο αστάθμητος παράγοντας μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανατρέψει κάθε προγραμματισμό. Οπως ακριβώς έγινε την περασμένη Κυριακή όταν οι φλόγες στο κοντέινερ, που φιλοξενούσε 12 Αφγανούς, πυροδότησαν μία έκρηξη οργής οδηγώντας σε αιματηρή αναταραχή.
Οι παρεμβάσεις για το μεταναστευτικό
Με την αποσυμφόρηση της Μόριας να είναι ένας από τους βασικούς στόχους η κυβέρνηση σχεδιάζει, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλούνται τα ΝΕΑ, την αξιοποίηση διαμερισμάτων και τουριστικών καταλυμάτων (μέσω χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων) για 40.000 και 16.000 αλλοδαπούς αντίστοιχα ώστε τελικά από τους περίπου 86.000 πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται σήμερα στη χώρα, να καταλήξουν σε ξενοδοχεία και σπίτια συνολικά 78.000 άτομα (καθώς ήδη έχουν στέγη 32.000 αλλοδαποί).
Το σχέδιο παρεμβάσεων για τη διαχείριση του μετανστευτικού περιλαμβάνει:
- διαδικασία χορήγησης-απόρριψης ασύλου σε τρία στάδια: δύο διοικητικά και ένα δικαστικό - με κατάργηση, δηλαδή, του τέταρτου βαθμού προσφυγής
- 9μηνη διάρκεια για το δελτίο των αιτούντων άσυλο με τη διάρκεια να συνδέεται με την έκδοση της απόφασης και όχι με την επίδοση όπως συμβαίνει σήμερα
- νέα σύνθεση στις Επιτροπές Προσφύγων με τρεις δικαστές αντί για δύο δικαστές και ένα μέλος της Ύπατης Αρμοστείας
- Συνέπειες για όσους δεν συμμορφώνονται με τις αποφάσεις μεταφοράς τους σε άλλες δομές καθώς δεν θα μπαίνουν στο σύστημα ασύλου και θα παραπέμπονται αυτόματα σε διαδικασία επιστροφής
- Ταχύρρυθμη εξέταση - εντός τριών ημερών - των υποθέσεων όσων δεν «συνεργάζονται» ακόμα και αφού μπουν στο σύστημα ασύλου
- Αυστηρότερα κριτήρια για τους ευάλωτους καθώς απαλείφεται το μετατραυματικό στρες ως λόγος ευαλωτότητας
- Περισσότερες θαλάσσιες περιπολίες με τα πρώτα δείγματα να έχουν καταγραφεί από την Κυριακή όταν, όπως δήλωσε ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, απετράπη η άφιξη 25 βαρκών με μετανάστες στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου
- Κατασκευή κλειστών προαναχωρησιακών μέτρων όπου θα οδηγούνται όσοι εισήλθαν παράνομα στη χώρα και δεν δικαιούνται άσυλο
- Αύξηση των επιστροφών με στόχο να φτάσουν τις 10.000 έως το τέλος του 2020
- Σύνταξη λίστας «ασφαλών χωρών» ώστε αμέσως να επιστρέφονται σε αυτές όσοι «εισέρχονται παράνομα»
- Ταχεία αποσυμφόρηση με μεταφορές από τα νησιά στην ενδοχώρα σε σπίτια και ξενοδοχεία
- Οι ιατρικές βεβαιώσεις θα πρέπει να φέρουν πλήρη αιτιολόγηση και να προέρχονται μόνο από δημόσιους φορείς-νοσοκομεία
- Υποχρεωτική η αυτοπρόσωπη παράσταση των αιτούντων άσυλο σε κάθε στάδιο της διαδικασίας (υπηρεσίες ασύλου-δικαστήρια)
- Με δικόγραφο η προσφυγή στις επιτροπές που θα αναφέρει τους λόγους καθώς μπαίνει τέλος στο προεντυπωμένο έγγραφο που σήμερα χορηγείται στους αιτούντες
- Νέα κλιμάκια ταχείας συνδρομής της υπηρεσίας ασύλου που θα ενημερώνουν τον αιτούνται για την πιθανή πορεία της υπόθεσής του.
Συνεχίζονται οι διαμαρτυρίες στη Μόρια
Τα επεισόδια τελικώς διαδέχτηκε η καθιστική διαμαρτυρία χτες το απόγευμα των περίπου 200 γυναικών του καταυλισμού με τις λέξεις, “Scorched hearts” (“καμένες καρδιές”), να αναγράφονται στα χαρτόκουτα, που κρατούσαν οι διαμαρτυρόμενες ζητώντας να φύγουν από τη Μόρια, ασφαλείς συνθήκες μέχρι να γίνει αυτό, ενημέρωση για τον αριθμό των νεκρών από την πυρκαγιά και δικαιοσύνη.
Σκοπός τους ήταν να κατεβούν διαδηλώνοντας στην πόλη της Μυτιλήνης, όμως η παρέμβαση ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων τις σταμάτησε 300 περίπου μέτρα από την κύρια είσοδο του κέντρου με αποτέλεσμα τη διακοπή της κυκλοφορίας από την περιφερειακή οδό Παναγιούδας - Λάρσου προς το κέντρο του νησιού.
Εντωμεταξύ τα ξημερώματα της Τρίτης έφτασαν στο λιμάνι του Πειραιά 215 αιτούντες άσυλο, που ανήκουν σε ειδικές ευάλωτες κατηγορίες οι οποίοι στη συνέχεια θα μεταφερθούν σε δομές που υπάρχουν στο Σχιστό Αττικής, την Κόρινθο και τα Ιωάννινα. Είχε προηγηθεί η αποχώρηση 460 ατόμων την περασμένη εβδομάδα ενώ ετοιμάζεται η αναχώρηση άλλων 400 την ερχόμενη Κυριακή.
Σημειώνεται δε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το ζήτημα και κατά τις επαφές του στη Νέα Υόρκη. Δηλαδή, και στην ομιλία του ενώπιον της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και στη συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο έθεσε προ των ευθυνών του.
Σε ό,τι αφορά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξαν ενστάσεις ως προς τη μερική διατήρηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης των αιτήσεων για παροχή ασύλου, καθώς προεκλογική δέσμευση της ΝΔ ήταν η κατάργησή του, χάριν της επίσπευσης των διαδικασιών. Επίσης, υπήρξαν ανησυχίες κατά πόσον θα προχωρήσουν οι επιστροφές και το πρόγραμμα αποσυμφόρησης των νησιών με τη μεταφορά προσφύγων στην ενδοχώρα, ενώ συζήτηση έγινε και για τα κέντρα κλειστού τύπου που θα δημιουργηθούν στην ενδοχώρα.