Οι διαβόητες δίκες της Μόσχας που οργάνωσε ο Στάλιν και η κλίκα του από το 1936, αποτελούσαν όχι μόνο την επιτυχή προσπάθεια του δικτάτορα να σταθεροποιήσει τη θέση του στην εξουσία εξοντώνοντας κάθε πραγματικό ή φανταστικό διεκδικητή, αλλά και μια προσπάθεια δικαιολόγησης των τραγικών και φονικών σφαλμάτων της πολιτικής του.
Στην «Δίκη των 21», το 1938, βασικός πρωταγωνιστής ήταν ο Νικολάι Μπυχάριν, εκ των πρωταγωνιστών του κινήματος των Μπολσεβίκων, ο Αλεξέι Ρικόφ, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του κόμματος και της κυβέρνησης, ο Νικολάι Κρετσίνσκι, πρώην πρέσβης στη Γερμανία, ο Κριστιάν Ρακόφσκι, πρώην πρέσβης σε Βρετανία και Γαλλία, ο άθλιος Γιακόντα, πρώην υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής της φονικής NKVD που τώρα θέριζε όσα έσπειρε, ο Μιχαήλ Τσερνόφ, πρώην υπουργός Γεωργίας και πολλοί άλλοι.
Όπως πάντα οι κατηγορούμενοι παραδέχτηκαν την ενοχή τους, έστω και αν ένας – δύο στην αρχή αντιστάθηκαν. Ο Τσερνόφ πάντως δεν ανήκε στην κατηγορία των «γενναίων». Παραδέχτηκε τα πάντα, φανταστικά, κατασκευασμένα γεγονότα που παρουσίασε ο εισαγγελέας Αντρέι Βισίνσκι, ένας ακόμα άθλιος που αργότερα είχε και συμμετοχή στην πολεμική κατά της Ελλάδας στη περίοδο του Εμφυλίου.
Ο Τσερνόφ έφτασε να παραδεχτεί ότι σαμποτάρισε την παραγωγή βουτύρου στην ΕΣΣΔ ρίχνοντας τριμμένο γυαλί και καρφιά στο βούτυρο και καταστρέφοντας 50 φορτία αυγών… Όταν «αποκάλυψε» δε «έγκλημά» του αναταραχή ξέσπασε στο δικαστήριο… Τρομακτικό ήταν το «έγκλημα» σε μια χώρα που πριν λίγο εκατομμύρια πέθανα από την πείνα.
«Τριμμένο γυαλί και καρφιά στο βούτυρο», βροντοφώναξε ο εισαγγελέας Βισίνσκι στη τελική του αγόρευση, πριν ζητήσει την εκτέλεση των κατηγορουμένων. «Τι τρομερή πράξη, χειρότερη από όλα τα άλλα εγκλήματα που φαντάζουν ασήμαντα… Πενήντα φορτία αυγών κατεστραμμένα επίτηδες. Είναι πλέον ξεκάθαρο γιατί υπάρχει λιμός εν μέσω της αφθονίας»… είπε ο αναίσχυντος Βισίνσκι.
https://www.youtube.com/watch?v=25JpnWlEfvE
Από τους 21 κατηγορουμένους οι 18 εκτελέστηκαν. Ο Μπουχάριν υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει τις εκτελέσεις των λοιπών πριν εκτελεστεί. Μάταια ο Γιακόντα ζήτησε έλεος προσφέροντας τον εαυτό του ως εργάτη στα καταναγκαστικά έργα. Ο αντικαταστάτης του Γεζόφ ήταν αμείλικτος. Άλλωστε και ο Γεζόφ εκτελέστηκε το 1940… αντικαθιστάμενος από τον άλλο άθλιο, τον Μπέρια.
