Σκληρή γλώσσα κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου περιελάμβανε η παρουσίαση του βιβλίου από τον ιστορικό Μιχαήλ Σκαρόφσκι "Η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης και η Ρωσική Εκκλησία στην περίοδο μεγάλων αναταραχών (1910 - 1950)" που πραγματοποιήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου στο Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας . ο
Στην ομιλία του, το Νο2 της Ρωσικής Εκκλησίας Μητροπολίτης Βολοκολάσμκ Ιλαρίων έκανε διάφορα σχόλια για τα θέματα που αναφέρθηκαν στο βιβλίο, το οποίο είναι αφιερωμένο σε-όπως είπε- "μία από τις δύσκολες περιόδους των σχέσεων της Ρωσικής με την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης”.
Ο Ιεράρχης σημείωσε με λύπη ότι η Κωνσταντινούπολη «δεν ενεργούσε πάντα αδελφικά σε σχέση με τη Ρωσική Εκκλησία». Ο Μητροπολίτης ανέφερε επίσης την υποστήριξη της Κωνσταντινούπολης στα 20-30 χρόνια του ανακαινιστικού σχίσματος, εμπνευσμένου από τις σοβιετικές αρχές.
Έκανε λόγο για "μη κανονική επέκταση της δικαιοδοσίας του" στη Λετονία, την Εσθονία και τη Φινλανδία, επίσης διακηρύσσοντας την αυτοκεφαλία της Πολωνικής Εκκλησίας, που ήταν παλαιότερα μέρος της Ρωσίας ενώ η Εκκλησία μας «προσπάθησε να καλύψει τα λάθη των αδελφών μας». Ακόμα και στη δεκαετία του '90, όταν η Κωνσταντινούπολη "αποδέχτηκε τους διαφωνούντες στον Καναδά για κοινωνία" και καθιέρωσε παράλληλες δικαιοδοσίες στην Εσθονία, "βρήκαμε ακόμη την ευκαιρία να διατηρήσουμε τη λειτουργική κοινωνία με την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης". Ωστόσο, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ, έχει ήδη καταστεί σαφές ότι «δεν πρόκειται για ατομικές πράξεις εχθρικής συμπεριφοράς, αλλά για την λανθάνουσα ανάπτυξη μιας νέας εκκλησιολογίας ξένης προς την ορθόδοξη παράδοση». Και στην παρούσα κατάσταση, αφότου η Κωνσταντινούπολη παρείχε "το λεγόμενο Τόμο αυτοκεφαλίας σε δύο σχισματικές ομάδες "στην Ουκρανία, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία μαρτυρεί την ασυνέπεια μεταξύ της ορθόδοξης διδασκαλίας και του νέου εκκλησιολογικού μοντέλου,
Ο συγγραφέας Μιχαήλ Σκαρόφσκι μίλησε για το βιβλίο, το οποίο άρχισε να δουλεύει πριν από 10 χρόνια. Ο συγγραφέας επικεντρώθηκε στα βασικά σημεία του βιβλίου, στα γεγονότα, σημειώνοντας ειδικότερα ότι κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο η Κωνσταντινούπολη πήρε μια φιλο-οθωμανική θέση. Είπε πως τα σχέδια της Ρωσίας προέβλεπαν όχι μόνο τη διατήρηση της πατριαρχίας αλλά και την παροχή κάθε δυνατής υποστήριξης, την επαναλειτουργία του ναού της Αγιάς Σοφιάς και άλλα.
Κατά την περίοδο του Ελληνοτουρκικού πολέμου, ένα κύμα καταστροφών έπληξε το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης , έχασαν περισσότερες από 30 μητροπόλεις και αρκετές εκατομμύρια εκκλησίες. Κάποια στιγμή, η ίδια η ύπαρξη της πατριαρχίας τέθηκε υπό αμφισβήτηση: το 1932, η κυβέρνηση Ατατούρκ έθεσε το ζήτημα της κατάργησής της και μόνο η θέση της ρωσικής εκκλησίας στο εξωτερικό συνέβαλε στη διατήρησή της. "Ως αποτέλεσμα, σώθηκε ο Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης, αν και έπρεπε να εγκαταλείψει τη θέση του", σημείωσε ο Σκαρόφσκι. Συγκεκριμένα, ο Μελέτιος, τόνισε ο ιστορικός, εισήγαγε τον τύπο σύμφωνα με τον οποίο ολόκληρη η ορθόδοξη διασπορά πέρα από το έδαφος της Μητρός Εκκλησίας έπρεπε να υποβληθεί στην Κωνσταντινούπολη.
Από την πλευρά του ο καθηγητής του PSTU, αρχιερέας Αλέξανδρος Μάζυρν, σημείωσε τη μεγάλη σημασία του βιβλίου αυτού, ιδίως για την κατανόηση των εντάσεων μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Ο κύριος λόγος αυτής της έντασης, κατά την άποψή του, έγκειται στον "επιθετικό ελληνικό πολιτισμικό και θρησκευτικό σοβινισμό, τον οποίο οι ίδιοι οι Έλληνες αναφέρουν ως Ελληνισμό και προτείνουν την αρχική υπεροχή του ελληνικού έθνους έναντι των άλλων".
Ο ίδιος ομιλητής τόνισε ακόμη πως η κατάσταση του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, η αποδυνάμωσή του μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την επανάσταση στην Τουρκία - «έσπρωξε το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης σε επιθετικά βήματα». “Οι Έλληνες αναλώθηκαν στο καθήκον να δυναμώσουν το πατριαρχείο τους μειώνοντας τη Ρωσική Εκκλησία στηριζόμενοι στη σοβιετική εξουσία” ανέφερε.
Η τουρκική κυβέρνηση τότε εμπόδισε την αποστολή της αντιπροσωπείας στη Μόσχα για να συμμετάσχει στη δίκη του Πατριάρχη Τύχωνα. «Οι Τούρκοι έσωσαν την τιμή του πατριαρχείου, άθελά τους», τόνισε ο ομιλητής.
Διαδηλώσεις
Στο μεταξύ τα θλιβερά γεγονότα στην Ουκρανία συνεχίζονται και οι πιέσεις στην κανονική Εκκλησία πολλπλασιάζονται. Μαζική διαμαρτυρία εναντίον της κατάσχεσης των εκκλησιών του Πατριαρχείου Μόσχας της Ουκρανίας πραγματοποιήθηκε στην περιοχή Volyn.
Περίπου 3.000 πιστοί της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας (UOC) συγκεντρώθηκαν κοντά στο κτίριο της περιφερειακής διοίκησης του Volyn στο Λούτσκ και προσευχήθηκαν για την προστασία των δικαιωμάτων τους.
Ο μητροπολίτης Βόλιν και Κοβέλ Βλαντιμίρ ήταν επικεφαλής στη διαδήλωση.
Οι καταγγελίες αναφέρουν πως δημόσιοι υπάλληλοι συμβάλλουν ουσιαστικά στην κατάληψη εκκλησιών, για παράδειγμα, τοποθετώντας σφραγίδες του τοπικού αγροτικού συμβουλίου σε ψευδή πρωτόκολλα συνεδριάσεων, οι οποίες δήθεν αποφάσισαν να υπάρξει ένταξη στη νέα εκκλησία και σπάνε τις κλειδαριές των θυρών τους, παρουσία αστυνομικών.
