Του Μανώλη Κείου
Έναν τρόπο να φέρουν κοντά την Ορθόδοξη με την Ρωμαιοκαθολική εκκλησιαστική ζωή βρήκαν θεολόγοι του Βατικανού αφού τώρα ισχυρίζονται πως η Εκκλησία χρειάζεται τόσο την συνοδικότητα, χαρακτηριστικό της Ορθοδοξίας, όσο και το πρωτείο, ίδιον του Ρωμαιοκαθολικισμού.
Τα...μαντάτα προέκυψαν με τη δημοσίευση της επίσημης αγγλικής μετάφρασης του Τελικού εγγράφου της Συνόδου των Επισκόπων για τη Νεολαία, την Πίστη και την Επαγγελματική Διάκριση, που πραγματοποιήθηκε στο Βατικανό στις 3-28 Οκτωβρίου, και όπου συζητήθηκε εκ νέου το θέμα της «συνοδικότητας».
Το έγγραφο έχει ένα ολόκληρο τμήμα σχετικά με τη συνοδικότητα, λέγοντας ότι το Άγιο Πνεύμα καλεί την Εκκλησία "να ασκεί τη συνοδικότητα ως τρόπο ύπαρξης και δράσης, προωθώντας τη συμμετοχή όλων των βαπτισμένων και των ανθρώπων καλής θέλησης, καθέναν σύμφωνα με την ηλικία του, την κατάσταση της ζωής του και του επαγγέλματός του. "
Παρά την έμφαση αυτή, υπάρχει πολλή συζήτηση σχετικά με το τι σημαίνει «συνοδικότητα» για την Εκκλησία στη Δύση. Στις ανατολικές Εκκλησίες, η Σύνοδος είναι ένα σημαντικό νομοταγές σώμα, αλλά η Σύνοδος των Επισκόπων είναι καθαρά συμβουλευτικό όργανο για την καθολική Εκκλησία, υπό την καθοδήγηση του Πάπα.
"Η συνοδικότητα είναι μια λέξη με πολλές αποχρώσεις, εκφράζοντας σημαντικές ιδέες για την Εκκλησία", δήλωσε ο Paul McPartlan, ιερέας της Αρχιεπισκοπής του Westminster και διετέλεσε για δύο θητείες στη Διεθνή Θεολογική Επιτροπή (2004-2009, 2009-2014) και υπήρξε μέλος της Κοινής Διεθνούς Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και των Ορθοδόξων Εκκλησιών από το 2005.
Ο εν λόγω κύριος λοιπόν ανέφερε ότι στην ιστορία της Εκκλησίας χρειάζονται τόσο η παπική υπεροχή όσο και η συνοδικότητα.
"Ένα από τα επιτεύγματα του πρόσφατου διαλόγου καθολικών-ορθοδόξων είναι η αναγνώριση ότι η συνοδικότητα χρειάζεται έναν πρωταρχικό ρόλο για να λειτουργήσει και ότι το πρωτείο χρειάζεται επίσης συνοδικότητα σε όλα τα επίπεδα της ζωής της Εκκλησίας, της τοπικής, της περιφερειακής και της καθολικής", δήλωσε ο McPartlan.
Στη συνέχεια αναφέρει πως “η συνοδικότητα είναι το αντίδοτο του κληρικισμού”.
Σημειώνει δε πως οι Οικουμενικές Σύνοδοι που αναγνωρίζονται από την Καθολική Εκκλησία δείχνουν ότι η συνοδικότητα είναι εγγενής στην καθολική εκκλησιολογία. Επιπλέον, ο παπισμός είναι ουσιαστικός για την εν λόγω συνοδικότητα. Παρόλο που όλες οι Οικουμενικοί Σύνοδοι της πρώτης χιλιετίας κλήθηκαν πραγματικά από τον αυτοκράτορα η συμμετοχή του πάπα, συχνά μέσω των νόμων, ήταν πάντοτε απαραίτητη.
“Από την τραγική διάσπαση μεταξύ της χριστιανικής Δύσης και της Ανατολής, η οποία χρονολογείται από το 1054, η πρωτοκαθεδρία έχει μεγάλη διάκριση μεταξύ των καθολικών στη Δύση, όπως και η συνοδικότητα των Ορθοδόξων στην Ανατολή, αλλά η ίδια η ιστορία της Εκκλησίας δείχνει ότι και τα δύο σωστά πάνε μαζί. Ένα από τα επιτεύγματα του πρόσφατου Καθολικού-Ορθοδόξου διαλόγου είναι η αναγνώριση ότι η συνοδικότητα πρέπει να υπερισχύσει για να λειτουργήσει και ότι το πρωτείο χρειάζεται επίσης συνοδικότητα σε όλα τα επίπεδα της ζωής της Εκκλησίας, σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο”ανέφερε με νόημα και συνέχισε:
“Ήδη στην Καινή Διαθήκη ο Άγιος Πέτρος ήταν ο επικεφαλής των δώδεκα Αποστόλων, αλλά ήταν επίσης ένας από τους δώδεκα ίσους”
Καταλήγοντας τόνισε:
“Πρέπει επίσης να θυμηθούμε ότι υπάρχει μια σημαντική αρχή της επικουρικότητας στην Εκκλησία. Υπάρχουν ορισμένα θέματα στα οποία η Εκκλησία πρέπει να είναι εντελώς ενωμένη, για παράδειγμα στις θεμελιώδεις αρχές της πίστης μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα είναι ομοιόμορφα και ταυτόσημα σε ολόκληρη την Εκκλησία. (...)Η ενότητα της Εκκλησίας είναι μια ενότητα σε μια πλούσια ποικιλομορφία. Υπάρχει ενότητα στα βασικά στοιχεία της πίστης μας, της ζωής μας και της ελπίδας μας και υπάρχει ένας μεγάλος και ευπρόσδεκτος πλούτος στη ζωή αυτής της πίστης μεταξύ διαφορετικών λαών, διαφορετικών πολιτισμών και σε διάφορα μέρη του κόσμου”.