Λάβρος ο Μητροπολίτης Καλλιστός (Ware) σε ομιλία του στην πρόσφατη συνάντηση της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Εταιρείας που πραγματοποιήθηκε στο Ιάσιο της Ρουμανίας από τις 9 έως τις 12 Ιανουαρίου.
Η εκδήλωση συγκέντρωσε εκατοντάδες θεολόγους από όλο τον κόσμο με σύμβολο και σκοπό την Πανορθόδοξη Ενότητα και Συμφιλίωση και ο Μητροπολίτης Διοκλείας κ. Κάλλιστος Ware, από τις σημαντικότερες εκκλησιαστικές και θεολογικές φυσιογνωμίες του καιρού μας,άνοιξε τις εργασίες του συνεδρίου με την ομιλία του « Σύνοδος και πρωτείο στην Ορθόδοξη Εκκλησία ».
Ο Κάλλιστος αναφέρθηκε στην ιστορία της πρωτοκαθεδρίας και της συνοδικότητας στην Εκκλησία και κατέληξε στην τρέχουσα κατάσταση της Εκκλησίας κάνοντας ιδιαίτερα ενδιαφέροντα σχόλια για την Σύνοδο της Κρήτης του 2016 και την τρέχουσα κρίση που δημιουργήθηκε από την παρέμβαση της Κωνσταντινούπολης στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.
Σημειώνοντας ότι η Σύνοδος της Κρήτης προετοιμαζόταν για πάνω από ένα αιώνα, ο Σεβασμιώτατος δήλωσε: "Το σημαντικότερο θέμα για την Σύνοδο της Κρήτης το 2016, υπό το πρίσμα αυτό, ήταν ότι τελικά η συνάντηση έγινε».
Παρά το γεγονός ότι είναι ιεράρχης του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Μητροπολίτης Κάλλιστος λέει αλήθειες αδέσμευτα και δεν μασάει τα λόγια του. "Δυστυχώς οι εργασίες της πολυαναμενόμενης Συνόδου αποδείχθηκαν απογοητευτικές. Δεν ήταν καθόλου πανορθόδοξη", είπε, σημειώνοντας ότι δεν συμμετείχαν 4 Εκκλησίες. Η αξιολόγησή του είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, που συνεχώς επαινεί την Σύνοδο ως μια μεγάλη εκδήλωση ορθόδοξης ενότητας και ένα μεγάλο γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας.
Ο Κάλλιστος λέει ότι ενώ κάποιοι ίσως ήλπιζαν για μια 8η Οικουμενική Σύνοδο πριν ξεκινήσουν οι διαδικασίες, κανείς δεν το βλέπει έτσι τώρα. Σημειώνει ότι λειτουργησε με διαφορετικές διαδικασίες από τις Οικουμενικές Συνόδους και ότι η Σύνοδος προσπάθησε να καλύψει πάρα πολλά σε πολύ λίγο χρόνο, χωρίς να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Εκκλησία, όπως η αυτοκεφαλία (συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων της Ουκρανίας), το ημερολόγιο, η χειροτονία γυναικών και ο γάμος των ομοφυλόφιλων.
Επιπλέον, κατά την άποψή του, τα θέματα της Ορθόδοξης Διασποράς και οι σχέσεις με τους μη Ορθόδοξους ήταν σημαντικά, αλλά δεν ειπώθηκε τίποτα σημαντικό. Εν τέλει πιστεύει ότι είναι καλύτερο να θεωρηθεί η Κρήτη όχι ως μεγάλη πανορθόδοξη συγκέντρωση, αλλά ως η αρχή μιας διαδικασίας, σημειώνοντας ότι ο Πατριάρχης Ρουμανίας Δανιήλ είχε προτείνει να διοργανώνεται πανορθόδοξη σύνοδος κάθε 7 χρόνια.
Προχωρώντας πιο άμεσα στο θέμα του πρωτείου και της συνοδικότητας, ο Σεβασμιότατος κάνει μια σημαντική παρατήρηση.
"Ενώ το Πατριαρχείο της Μόσχας συμφωνεί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι η Κωνσταντινούπολη κατέχει την πρώτη θέση στην κανονική τάξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας", λέει, "δεν υπάρχει πλήρης συμφωνία μεταξύ τους σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των τελικών πρακτικών συνεπειών αυτού του" την πρώτη θέση.'"
Αναφορικά με την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης στην Ουκρανία, υποστηρίζει και πάλι τη θέση της κανονικής ουκρανικής εκκλησίας και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας: "Πιο σοβαρή είναι η σύγκρουση που προέκυψε το 2018 για την Ουκρανία. Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως χορήγησε ένα τομο αυτοκεφαλίας στις σχισματικές ομάδες στην Ουκρανία, στο λεγόμενο «Πατριαρχείο Κιέβου» υπό τον Φιλάρετο Ντενίενκο και στη λεγόμενη «Αυτοκέφαλη Εκκλησία» υπό τον Μητροπολίτη Μακάριο. Απορρίπτοντας αυτή την απόφαση, η Μόσχα διατηρεί κάτω από τη δικαιοδοσία της τη μερίδα της Ορθοδοξίας της Ουκρανίας που διευθύνεται από τον Μητροπολίτη Ονούφριο, ο οποίος περιέχει στην πραγματικότητα πολύ περισσότερες ενορίες από τις άλλες δύο ομάδες μαζί ».
Και σημειώνει: «Ενώ το Οικουμενικό Πατριαρχείο θεωρεί τον εαυτό του ως την Μητέρα Εκκλησία της Ουκρανίας, πρέπει να αναγνωριστεί ότι εδώ και περισσότερα από 330 χρόνια η Ουκρανία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ρωσικής Εκκλησίας. Αυτό είναι γεγονός ιστορίας και, όπως παρατηρεί ο Αριστοτέλης, «Ακόμη και ο Θεός δεν μπορεί να αλλάξει το παρελθόν».
Η επιμονή του Πατριάρχη Βαρθολομαίου ότι η Κωνσταντινούπολη ποτέ δεν παραχώρησε την επικράτεια της Μητροπολης Κιέβου σε κανέναν δεν φαίνεται να έχει πείσει τον Μητροπολίτη Κάλλιστο.
Ωστόσο, αμφισβητεί επίσης τον τρόπο με τον οποίο η ρωσική εκκλησία αντέδρασε στις κινήσεις της Κωνσταντινούπολης: «Ταυτόχρονα, ενώ μπορεί να διατυπωθούν επιφυλάξεις σχετικά με την πολιτική της Κωνσταντινούπολης, υπάρχει λόγος να αποθαρρύνεται και η απόφαση της Μόσχας να διακόψει την κοινωνία με Οικουμενικό Πατριαρχείο. "
"Έχει ειπωθεί από τους Πατέρες ότι να ξεκινήσει ένα σχίσμα είναι χειρότερο από το να διαπράξει δολοφονία. Τα σχίσματα είναι εύκολο να υποκινηθούν αλλά δύσκολα θεραπεύονται. Για εβδομήντα πέντε χρόνια, από το 1870 έως το 1945, υπήρξε σχίσμα μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Βουλγαρίας. Και η αιτία ήταν ακριβώς το ζήτημα της αυτοκεφαλίας. Ας προσευχηθούμε ότι το σημερινό σχίσμα μεταξύ της δεύτερης και της τρίτης Ρώμης δεν θα διαρκέσει για τρία τέταρτα του αιώνα ", τόνισε χαρακτηριστικά.
