Το Σάββατο 23 Ιουνίου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων των ΚΔ΄ Παυλείων διοργανώθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Μονή Παναγίας Δοβρά Βεροίας η Η΄ Μοναχική Σύναξη που φέτος είχε θέμα: «Μοναχισμός και Ιεραποστολή».
Το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ, ενώ έλαβαν μέρος οι Σεβ. Μητροπολίτες Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος και Κινσάσας κ. Νικηφόρος, ο οποίος χοροστάτησε και στον Όρθρο.
Ακολούθησε η έναρξη των εργασιών της Μοναχικής Συνάξεως, στην οποία συμμετείχαν Μοναχοί και Μοναχές από 45 Ιερές Μονές της Μακεδονίας και της Θράκης αλλά και από άλλες περιοχές της Ελλάδος.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων κήρυξε την έναρξη των εργασιών της Μοναχικής Συνάξεως, ενώ ο Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ ανέγνωσε το μήνυμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Την προεδρία της Συνάξεως ανέλαβε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κινσάσας κ. Νικηφόρος ο οποίος παρουσίασε τους εισηγητές:
α) Ιερομόναχος Δημήτριος απο την Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, ο οποίος μίλησε περί της διακονίας της εξωτερικής Ιεραποστολής από το σύγχρονο μοναχισμό,
β) Αρχιμ. Νικηφόρος Μανάδης, Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Φλωρίνης, ο οποίος μίλησε περί του Ιεραποστολικού έργου του Αγίου Κοσμά
και γ) Γερόντισσα Μακρίνα, Καθηγουμένη της Ιεράς Μονής Παναγίας του Έβρου, η οποία μίλησε περί της εσωτερικής ιεραποστολής του σύγχρονου μοναχισμού.
Στην συνέχεια εγκρίθηκε ψήφισμα κατά της υπο¬γραφής της συμφωνίας για το όνομα της γειτονικής χώρας των Σκοπίων, το κείμενο του οποίου παρετίθεται παρακάτω.
Οι εργασίες της Μοναχικής Συνάξεως ολοκληρώθηκαν με την ανάγνωση των πορισμάτων και την κήρυξη της λήξεως από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονα.
Τις εργασίες της Μοναχικής Συνάξεως παρακολούθησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες: Καστορίας κ. Σεραφείμ, Φλωρίνης, Πρεσπών καί Εορδαίας κ. Θεόκλητος, Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος, Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος, Κίτρους κ. Γεώργιος και Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος.
Ακολουθεί το ψήφισμα :
ΨΗΦΙΣΜΑ
τῶν συνέδρων
τοῦ Η´ Μοναχικοῦ Συνεδρίου
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας
πρός
τόν Ἐξοχώτατο Πρόεδρο
τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας
Ἐξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,
Μέ αἴσθημα βαθυτάτης εὐθύνης ἔναντι τῆς ἱστορίας τοῦ Ἔθνους μας καί τῶν θυσιῶν τῶν πατέρων μας γιά τήν ἐλευθερία καί τήν ἐδαφική ἀκεραιότητα τῆς πατρίδος μας, οἱ μοναχοί καί οἱ μοναχές, ἐκπρόσωποι Ἱερῶν Μονῶν τῆς Μακεδονίας, τῆς Θράκης, τῆς Θεσσαλίας καί τῆς Ἠπείρου, πού μετέχουμε στό Μοναχικό Συνέδριο, τό ὁποῖο ὀργάνωσε ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, σήμερα 23 Ἰουνίου 2018, στή Βέροια, με θέμα: «Μοναχισμός καί Ἱεραποστολή», ἐπιθυμοῦμε νά ἀπευθυνθοῦμε πρός ἐσᾶς, τόν ἀνώτατο πολιτειακό ἄρχοντα τῆς χώρας μας, καί νά ἐκφράσουμε τήν ἀντίθεσή μας καί τήν ἀγανάκτησή μας γιά τήν ὑπογραφή τῆς συμφωνίας γιά τό ὄνομα τῆς γειτονικῆς χώρας.
Ἡ συμφωνία αὐτή, ἡ ὁποία ὅπως καλῶς γνωρίζετε καί λόγῳ τῆς ἀκαδημαϊκῆς ἰδιότητος, δέν ἀποτελεῖ μόνον μία ἐπώδυνη καί ἀτιμωτική ὑποχώρηση τῆς Ἑλλάδος ἔναντι τῶν ἐπί 70 χρόνια σφετεριστῶν τοῦ ὀνόματος, τῆς ἱστορίας καί τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Μακεδονίας μας καί διεκδικητῶν, σύμφωνα μέ τό Σύνταγμά τους, καί τῶν ἐδαφῶν τῆς Μακεδονίας μας προκειμένου νά δημιουργήσουν τήν λεγόμενη «Μακεδονία τοῦ Αἰγαίου», ἡ ὁποία ἀποτελοῦσε ἀνέκαθεν ἐπιδίωξή τους, ἀλλά καί εἶναι ἀντίθετη πρός τήν πλειοψηφία τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος ὄχι μόνο δέν ἐρωτήθηκε ἀλλά καί καθυβρίζεται, ὅταν διαμαρτύρεται καί διαδηλώνει ὑπέρ τῶν δικαίων του.
Ἔχοντας ἐμπιστοσύνη στό ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης πού σᾶς χαρακτηρίζει, στίς δημοκρατικές καί πατριωτικές σας εὐαισθησίες σᾶς ζητοῦμε:
- Νά μήν θελήσετε ποτέ νά ἐπικυρώσετε τήν ὑπογραφεῖσα ἐπαίσχυντη συμφωνία παραχωρήσεως τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας μας στή γείτονα χώρα, παραχώρηση ἡ ὁποία θά ἔχει τραγικές καί ἀνυπολόγιστες συνέπειες γιά τήν πατρίδα μας.
- Νά μήν θελήσετε νά νομιμοποιήσετε μέ τήν ὑπογραφή σας ὅ,τι ἡ κυβέρνηση, ὑποχωρώντας σέ ἐξωτερικές πιέσεις καί ἰδίως στίς πιέσεις τοῦ εἰδικοῦ ἀπεσταλμένου τοῦ ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, ὁ ὁποῖος ἐπί 25 χρόνια διαμεσολαβοῦσε πρός ὄφελος πάντοτε τῆς ἄλλης πλευρᾶς, τοῦ χάρισε ὡς δῶρο γενεθλίων, ἀναζωπυρώνοντας ἔτσι τίς ἀλυτρωτικές βλέψεις τῆς γείτονος χώρας καί ἐκείνων πού αἰσθανόταν ὅτι δέν εἶχε δικαιωθεῖ ἡ εὐχή τοῦ τότε ἡγέτη τοῦ ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη, ἡ ὁποία ἐκφράσθηκε στόν ἴδιο ἀκριβῶς τόπο πρίν ἀπό σχεδόν 70 χρόνια, γιά τή δημιουργία ἑνιαίου (δῆθεν) Μακεδονικοῦ κράτους.
- Νά μήν ἐπιτρέψετε ἡ ἐπικύρωση τῆς παράλογης καί ἀντεθνικῆς συμφωνίας παραχωρήσεως τοῦ ὅρου Μακεδονία, γιά τό ὄνομα, τή γλώσσα καί τήν ἐθνική ταυτότητα τῶν γειτόνων, νά γίνει ἀφορμή διχασμοῦ τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἐνισχύσεως ἀκραίων στοιχείων τά ὁποῖα ἐκμεταλλεύονται πρός ἴδιον ὄφελος τά γνήσια πατριωτικά αἰσθήματα τῶν περισσοτέρων Ἑλλήνων.
- Σᾶς ζητοῦμε ἀκόμη νά μήν διαψεύσετε τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ στό πρόσωπό σας· νά μήν διαλύσετε τήν πίστη του ὅτι μπορεῖ νά προσβλέπει σέ σᾶς ὡς τόν θεματοφύλακα τῆς ἑνότητος τοῦ Ἔθνους ἀλλά καί τῆς ἀξιοπρεπείας καί τῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητός του.
- Σᾶς ζητοῦμε νά μήν λησμονήσετε τά δάκρυα τοῦ μεγάλου προκατόχου σας, Κωνσταντίνου Καραμανλῆ, γιά τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας μας καί νά ἀποδειχθεῖτε ἀντάξιός του, βρίσκοντας τόν προσφορότερο τρόπο γιά τήν προάσπιση τῶν δικαίων τῆς Μακεδονίας μας, πού ἀποτελεῖ αἴτημα τῆς πλειοψηφίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἐντός καί ἐκτός συνόρων.
- Σᾶς ζητοῦμε τέλος νά μήν ξεχάσετε ὅτι ἡ Ἱστορία δέν χαρίζει τή δόξα της σέ ὅσους ὑποχωροῦν καί ὑποκύπτουν σέ πιέσεις ἀλλά σέ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι αἱρόμενοι στό ὕψος τῶν περιστάσεων καί ἔχοντας συναίσθηση τοῦ χρέους πού ἀπορρέει ἀπό τό ἀξίωμά τους, ὑπερασπίζονται τό συμφέρον τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, τό συμφέρον τῆς πατρίδος μέ ὁποιοδήποτε τίμημα.
Ἁκολουθοῦν οἱ ὑπογραφές τῶν παρόντων Ἀρχιερέων μοναχῶν καί μοναζουσῶν :
†Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων
†Ὁ Καστορίας Σεραφείμ
†Ὁ Φλωρίνης, Πρεσπῶν καί Ἑορδαίας Θεόκλητος
†Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ
†Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος
†Ὁ Σισανίου καί Σιατίστης Παῦλος
†Ὁ Κινσάσας Νικηφόρος
†Ὁ Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς Ἰουστῖνος
- Ἱερά Μονή Παναγίας Δοβρᾶ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτη Βεροιας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Ἁγίας Κυριακῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Ναούσης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Ἁγίων Πάντων Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Μεταμορφώσεως Μουτσιάλης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Παναγίας Καλλίπετρας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Προφήτου Ἡλιοῦ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας
- Ἱερά Μονή Μεταμορφώσεως Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης
- Ἱερά Μονή Τιμίου Σταυροῦ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Μπαβιανης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης
- Ἱερά Μονή Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Αὐγουστίνου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φλωρίνης
- Ἱερά Μονή Ἱερᾶς ¨Αγίου Κοσμά Ἁρδάσης Μητροπόλεως Φλωρίνης
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Παντελεήμονος καί Εὐβούλης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φλωρίνης
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Κλαδοράχης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φλωρίνης
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Μικροκάστρου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σισανίου
- Ἱερά Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Δρυοβούνου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σισανίου
- Ἱερά Μονή Μεταμορφώσεως Δρυοβούνου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σισανίου
- Ἱερά Μονή Παναγίας Γουμενίσσης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γουμένισσης
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Ραφαήλ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γουμενίσσης
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γουμενίσσης
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Πανοράματος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης
- Ἱερά Μονή Γενεσίου τῆς Θεοτόκου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Σταγιάδων Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σταγῶν
- Ἱερά Μονή Ἁγίς Βαρβάρας Ρουσάνου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σταγῶν
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου Ρητίνης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κίτρους
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου Κορινοῦ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κίτρους
- Ἱερά Μονή Παναγίας Μακρυράχης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κίτρους
- Ἱερά Μονή Ἁγίων Ἀναργύρων Μελισσοτόπου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου Ἐπταχωρίου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας
- Ἱερά Μονή Παναγίας Μαυριωτίσσης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Ἱωάννου τοῦ Ρώσου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κασσανδρείας
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κασσανδρείας
- Ἱερά Μονή Ἁγίας Τριάδος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λαγκαδᾶ
- Ἱερά Μονή Εἰσοδίων Θεοτόκου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λαγκαδᾶ
- Ἱερά Μονή Αναλήψεως Πρῶτης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ζιχνῶν
- Ἱερά Μονή Παναγίας τοῦ Ἕβρου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἀλεξανδρουπόλεως
- Ἱερά Μονή Ταξιαρχῶν Πηλίου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δημητριάδος
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Κοσμᾶ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἱερισοῦ
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Νικάνωρος Ζάβορδας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Νεκταρίου Παλαιογρατσάνου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερβίων
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Βύσσιανης Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν
- Ἱερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Κομνηνείου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λαρίσης
- Ἱερά Μονή Ἁγίου Χριστοφόρου Ἀρναίας Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰερισσοῦ
- Ἱερά Καλύβη Ἀρχαγγέλων Μικρᾶς Ἁγίας Ἄννης
- Ἱερά Μονή Ταξιαρχῶν Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ξάνθης
Η ομιλία του Σεβ.Μητροπολίτου Βεροίας κ.Παντελεήμονος στην Μοναχική Σύναξη.
Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τίς πρεσβεῖες τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου, τοῦ πρωτοκορυφαίου καί οὐρανοβάμονος, συναντώμεθα σήμερα στόν ἱερό ναό τοῦ ἁγίου Λουκᾶ, ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως, τοῦ ἰατροῦ καί θαυματουργοῦ, ὑπό τήν σκέπη τῆς Ἐφόρου τῆς Ἱερᾶς αὐτῆς Μονῆς τῆς Παναγίας Δοβρᾶ καί Σκέπης πάντων τῶν μοναζόντων, στήν ὄγδοη Μοναχική Σύναξη, τήν ὁποία ὀργανώνει ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας, στό πλαίσιο τῶν ΚΔ´ Παυλείων, ὡς μία εὐκαιρία πνευματικῆς ὠφελείας καί ἐνισχύσεως ὅλων μας στόν ἀγώνα τῆς μοναχικῆς πολιτείας καί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.
Γι᾽ αὐτό καί θά ἤθελα πρωτίστως νά εὐχαριστήσω τούς Σεβασμιωτάτους Ἁγίους ἀδελφούς Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι τιμοῦν μέ τήν παρουσία τους τή Μοναχική Σύναξη ἀλλά καί ἐκείνους οἱ ὁποῖοι παρεῖχαν τήν εὐλογία στούς μοναχούς καί τίς μοναχές, ἀπό πολλές Ἱερές Μονές τῆς Μακεδονίας καί τῆς Θράκης, γιά νά εὑρίσκονται στή Βέροια, συμμετέχοντας στήν Μοναχική μας Σύναξη.
Ἐκφράζω γιά τόν ἴδιο λόγο καί τίς εὐχαριστίες μου πρός τούς Καθηγουμένους καί Καθηγουμένες τῶν Ἱερῶν Μονῶν οἱ ὁποῖοι παρίστανται ἤ ἐκπροσωποῦνται στή σημερινή Σύναξη καί καλωσορίζω μέ πολλή ἀγάπη καί χαρά ὅλους τούς πατέρες καί ὅλες τίς ἀδελφές στήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας καί στό Μοναστῆρι μας, στήν Ἱερά Μονή τῆς Παναγίας Δοβρᾶ.
Τό θέμα τῶν φετινῶν ΚΔ´ Παυλείων «Εὐαγγελισμός καί Ἱεραποστολή» ὑπῆρξε ἡ ἀφορμή γιά τήν ἐπιλογή τοῦ θέματος τῆς Μοναχικῆς μας Συνάξεως πού εἶναι «Μοναχισμός καί Ἱεραποστολή».
Σέ μία πρώτη θεώρηση θά μποροῦσε κανείς νά πεῖ ὅτι μοναχισμός καί ἱεραποστολή εἶναι δύο ἔννοιες ἀντίθετες ἤ ἔστω παράλληλες, δύο ἔννοιες πού δέν ἔχουν καμία σχέση ἡ μία μέ τήν ἄλλη, καθώς ὁ μοναχισμός ἔχει ὡς βασικό στοιχεῖο τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τόν κόσμο καί τήν ἀφιέρωση ἀποκλειστικά στόν Θεό διά τῆς προσευχῆς καί τῆς ἀσκήσεως, ἐνῶ ἀντίθετα ἡ ἱεραποστολή εἶναι μία διακονία πού ἀναφέρεται καί ἀπευθύνεται ἀποκλειστικά στούς ἀνθρώπους καί στόν κόσμο, καί κατά συνέπεια οἱ δύο δέν μποροῦν νά συνδυασθοῦν καί νά συνυπάρξουν.
Τήν ἄποψη αὐτή ἀναιρεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος γράφοντας: «φῶς μέν μοναχοῖς ἄγγελοι· φῶς δέ πάντων ἀνθρώπων ἡ μοναδική πολιτεία».
Οἱ μοναχοί εἶναι, κατά τόν μεγάλο αὐτόν διδάσκαλο τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, πρότυπα ζωῆς γιά τούς ἀνθρώπους, εἶναι ἑπομένως μέ τή ζωή τους κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ κανόνα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καί ὁδηγό τῆς σωτηρίας καί τῆς θεώσεως, καί κατά συνέπεια εἶναι ἱεραπόστολοι, ἔστω καί ἐάν παραμένουν ἀποκλειστικά καί μόνο στό κελί ἤ στό μοναστήρι τους.
Τό γεγονός αὐτό εἶναι μία πραγματικότητα στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, καθώς τά μοναστήρια ἀποτελοῦσαν ἀνέκαθεν πόλο ἕλξεως καί τόπο καταφυγῆς καί ἀναπαύσεως γιά τούς ἀνθρώπους, τούς πιστούς καί ὄχι μόνο.
Τό προσκύνημα πολλῶν ἀδελφῶν μας στά μοναστήρια προσφέρει πάντοτε εὐκαιρίες ἱεραποστολῆς ὄχι μόνο μέ τούς λόγους ἀλλά κυρίως μέ τή στάση καί τήν ἀναστροφή τῶν μοναχῶν καί τῶν μοναζουσῶν, μέ τή σιωπή καί τήν προσευχή, καί καθιστᾶ τήν ἱεραποστολή στοιχεῖο τῆς μοναστικῆς ζωῆς.
Μοναχισμός καί ἱεραποστολή συναντῶνται ὅμως καί μέ ἄλλους τρόπους. Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀξιοποίησε πολλές φορές μοναχούς καί μοναχές στό ἔργο τῆς ἱεραποστολῆς. Καί ἡ ἐπιλογή αὐτή ἔχει ἀσφαλῶς τήν ἐξήγησή της.
Τό ἔργο τῆς ἱεραποστολῆς ἀπαιτεῖ ἀποκλειστική καί θυσιαστική ἀφοσίωση, ἀπαιτεῖ ἀνθρώπους ἀποκλειστικά ἀφοσιωμένους στόν Χριστό καί ἀμερίμνους γιά τόν κόσμο, οἱ ὁποῖοι ἔχουν θέσει ὡς σκοπό τῆς ζωῆς τους «πῶς ἀρέσῃ τῷ Κυρίῳ».
Ἀπαιτεῖ ἀπό αὐτόν πού στρατεύεται στήν ἐφαρμογή τῆς ἐντολῆς αὐτῆς τοῦ Κυρίου ὁλοκληρωτική ἄρνηση τοῦ ἑαυτοῦ του, τῶν ἀνέσεών του, ἀκόμη καί τῶν στοιχειωδεστέρων, ἀκόμη καί τῶν πλέον αὐτονοήτων.
Ἀπαιτεῖ θέληση καί ἀποφασιστικότητα γιά τήν κακοπάθεια, τίς θλίψεις καί τίς ταλαιπωρίες πού συνοδεύουν συχνά τή ζωή τῶν ἱεραποστόλων.
Ἀπαιτεῖ ἀκόμη ψυχική δύναμη καί σθένος, τό ὁποῖο μπορεῖ νά ἀντλεῖται μόνο ἀπό τήν προσευχή ἀλλά καί ἀπό τή βεβαιότητα ὅτι ὁ ἱεραπόστολος εὑρίσκεται στήν ὑπηρεσία τοῦ Κυρίου καί «ἡ δύναμίς» του «ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται».
Ὡς ἀπόλυτα ἀφοσιωμένος στόν Χριστό ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος Παῦλος, στόν ὁποῖο εὐλαβῶς ἀφιερώνεται καί ἡ Μοναχική αὐτή Σύναξη, ἀποτελεῖ ἐκτός τῶν ἄλλων πρότυπο καί παράδειγμα ἱεραποστολῆς. Γίνεται ὁ ἀπόστολος «τοῖς πᾶσι τά πάντα» γιά νά κερδίσει τούς πάντες γιά τόν Χριστό, χωρίς ὅμως νά ἀφίσταται τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία συνέχει τήν ψυχή του.
Καί ἐάν ὁ ἀπόστολος Παῦλος παρακινούμενος ἀπό τό ὅραμα τῆς Τρωάδος καί ἐκλαμβάνοντας τήν προτροπή τοῦ νεαροῦ Μακεδόνος «διαβάς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν» ὡς θεία ἐντολή καί παρότρυνση ἔρχεται στή Μακεδονία καί κηρύττει τό εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ στούς Φιλίππους, τή Θεσσαλονίκη, τή Βέροια καί στή συνέχεια στήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα, δύο Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοί, ὀκτώ αἰῶνες ἀργότερα, ἐπιλέγονται ἀπό τόν ἅγιο καί Μέγα Φώτιο, πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, γιά νά ἀναλάβουν τό βάρος τῆς μεγάλης ἀποστολῆς τοῦ εὐαγγελισμοῦ τῶν Σλαβικῶν φυλῶν.
Οἱ ἅγιοι ἰσαπόστολοι Κύριλλος καί Μεθόδιος ἔχουν βιώσει τή μοναχική ζωή, καί ἔχουν ἀποκομίσει ἰσχυρά πνευματικά ἐφόδια ἀπό τή ζωή τῆς ἀσκήσεως καί τῆς προσευχῆς, καί ἰδιαιτέρως ὁ ἅγιος Μεθόδιος πού τήν ἔχει ζήσει στά περίφημα μοναστήρια τῆς Βιθυνίας, ἀλλά κυρίως ἔχουν ἀσκηθεῖ στή μεγάλη ἀρετή τῆς ὑπακοῆς στόν πνευματικό τους πατέρα καί ἐπίσκοπο, στόν Μέγα Φώτιο, καθώς ὁ δρόμος πού καλοῦνται νά βαδίσουν, ὁ δρόμος τῆς ἱεραποστολῆς δέν εἶναι εὔκολος, εἶναι «στενή καί τεθλιμμένη ὁδός», ἴσως πιό στενή καί πιό τεθλιμμένη ἀπό τή μοναστική ὁδό. Εἶναι ὁδός θλίψεων καί διωγμῶν καί μαρτυρίου γιά τούς δύο Θεσσαλονικεῖς αὐταδέλφους ἱεραποστόλους.
Ἀλλά καί οἱ ἴδιοι, ἀναγνωρίζοντας τή σημασία τοῦ μοναχισμοῦ στήν ἱεραποστολή ἐπιλέγουν τούς συνεργάτες του ἀπό τούς μοναχούς.
Ἕνας ἀπό αὐτούς συνδέεται μέ τήν Ἱερά Μητρόπολή μας, ἡ ὁποία ἔχει τή μεγάλη εὐλογία νά κατέχει ὡς πολύτιμο θησαυρό τή σεπτή καί χαριτόβρυτη κάρα του. Εἶναι ὁ ἅγιος Κλήμης, μετέπειτα ἀρχιεπίσκοπος Ἀχρίδος, ὁ ὁποῖος συνεχίζει τό ἔργο τῶν δύο Θεσσαλονικέων ἀδελφῶν καί διδασκάλων του, τῶν ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου. Τό συνεχίζει ἱδρύοντας ἱερές μονές, ὡς πυρῆνες καί κέντρα ἱεραποστολῆς καί διαδόσεως τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου, ἀλλά καί ὡς χώρους πνευματικῆς τροφοδοσίας γιά τούς ἱεραποστολικῶς ἐργαζομένους στόν ἀμπελώνα τοῦ Κυρίου, καί ἐγκαταβιώνει ἀσκούμενος καί ὁ ἴδιος σέ αὐτές, ἄν καί ἐπίσκοπος.
Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά ἀναφερθῶ σέ δύο ἀκόμη παραδείγματα ἱεραποστολικοῦ ἔργου, τό ὁποῖο ἔχει τήν ἀφετηρία του στόν μοναχισμό. Τό πρῶτο εἶναι τοῦ ὁσίου Θεοφάνους, τοῦ προστάτου καί πολιούχου τῆς Ναούσης, ἡγουμένου τῆς Μονῆς τοῦ Δοχειαρίου, ὁ ὁποῖος, ὅταν ἀναγκάζεται νά ἐγκαταλείψει τόν Ἄθωνα, μονάζει ἀρχικά στή Σκήτη τῆς Βεροίας καί στή συνέχεια γίνεται ἱδρυτής καί κτίτορας τῆς Μονῆς τῶν Ἀρχαγγέλων στή Νάουσα.
Καί στίς δύο μονές τό ἔργο εἶναι ἔργο εὐαγγελισμοῦ τῶν ὑποδούλων Ἑλλήνων πού ἀναζητοῦν κοντά του τό ὕδωρ τό ζῶν τοῦ θείου λόγου, τό ὁποῖο στεροῦνται λόγω τῶν συνθηκῶν πού ἐπικρατοῦν τότε στήν πατρίδα μας, καί τό ὁποῖο παρέχει ὁ ὅσιος ἄφθονο καί διαυγές ἀπό τήν ἐμπειρία τῆς μοναστικῆς του πολιτείας καί ἀσκήσεως.
Τό δεύτερο παράδειγμα εἶναι αὐτό τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος καί ἰσαποστόλου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, στόν ὁποῖο ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας ἔχει ἀφιερώσει τό παρόν ἔτος εἰς ἔνδειξη εὐγνωμοσύνης τόσο γιά τήν προσφορά του στήν περιοχή μας, ὅπου πέρασε καί κήρυξε, ἀλλά καί στό Ἔθνος καί τήν Ἐκκλησία μας γενικότερα.
Μοναχός ἦταν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, καί ἀνέλαβε τό δύσκολο ἔργο τοῦ ἱεραποστόλου ὡς ἔργο ὑπακοῆς στήν Ἐκκλησία, καί ἀνεδείχθη μέγας ἱεραπόστολος, ὥστε νά ἀποκαλεῖται δικαίως ἰσαπόστολος καί νά ἀποτελεῖ ἴσως τό πιό εὔγλωττο καί ζωντανό παράδειγμα τῆς σχέσεως τοῦ μοναχισμοῦ μέ τήν ἱεραποστολή.
Αὐτό ἄλλωστε ἰσχύει μέ ἕναν διαφορετικό τρόπο καί στήν περίπτωση τοῦ ἁγίου Λουκᾶ, ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως, στόν ἱερό ναό τοῦ ὁποίου φιλοξενούμεθα. Ὡς μοναχός ἔζησε καί αὐτός τά περισσότερα χρόνια τῆς ἀρχιερατείας του καί μάλιστα σέ συνθῆκες δύσκολες πού ὁμοιάζουν πολύ μέ αὐτές τῶν μεγάλων Ρώσων ἀσκητῶν, καί ὅμως τό ἔργο του ἦταν ἱεραποστολικό, ἦταν ἔργο εὐαγγελισμοῦ τῶν ἀνθρώπων πού ζοῦσαν μέσα στό σκοτάδι τῆς ἀθεΐας πού ἐπέβαλαν οἱ κρατικές ἀρχές, ἀποδεικνύοντας καί αὐτός πόσο μεγάλη καί σημαντική εἶναι ἡ προσφορά τοῦ μοναχισμοῦ στήν ἱεραποστολή, ἀλλά καί πόσο μεγάλη εἶναι ἡ εὐθύνη τῶν μοναχῶν καί τῶν μοναζουσῶν νά συνεχίσουν αὐτήν τήν παράδοση τοῦ μοναχισμοῦ, ὁ καθένας «κατά τήν κλῆσιν ἥν ἐκλήθη» ἤ θά κληθεῖ ἀπό τόν Θεό.
Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ ὅμως ὁ σύγχρονος μοναχισμός δέν ὑστερεῖ καί στόν τομέα αὐτό, ἀλλά ἐργάζεται δυναμικά στό γεώργιο τῆς ἱεραποστολῆς, ἐκεῖ ὅπου οἱ ἅγιοί μας ἐκοπίασαν καί ἐργάσθηκαν μέ ἔνθεο ζῆλο, καί προσφέρει διά τῶν πρεσβειῶν τους «καρπόν πολύν» πρός δόξα τοῦ Θεοῦ καί σωτηρία τῶν ψυχῶν, ὅπως θά ἔχουμε τήν εὐκαιρία νά διαπιστώσουμε στή συνέχεια ἀπό τίς εἰσηγήσεις τῶν ἐκλεκτῶν ὁμιλητῶν μας, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀσφαλῶς πολλά νά μᾶς ποῦν ἀπό τίς προσωπικές τους ἐμπειρίες καί ἀπό τίς ἐμπειρίες τῶν Ἱερῶν Μονῶν τους σέ σχέση μέ τήν ἱεραποστολή στίς ἡμέρες μας. Καί νομίζω ὅτι ὅλα αὐτά θά εἶναι ἐξαιρετικά ὠφέλιμα γιά ὅλους μας.
Πρίν νά παραχωρήσω ὅμως τό βῆμα θά ἤθελα νά εὐχαριστήσω πρωτίστως τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος, διότι εὐγενῶς ἀπέστειλε ὡς ἐκπρόσωπό του τόν Σεβασμιώτατο πρόεδρο τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τοῦ Μοναχισμό, προσφιλέστατο ἀδελφό Μητροπολίτη Καστορίας κύριο Σεραφείμ, ὁ ὁποῖος καί θά ἀναγνώσει τό μήνυμά του.
Εὐχαριστῶ καί τόν Ἅγιο Καστορίας ἀπό καρδίας, ὅπως εὐχαριστῶ καί ὅλους τούς Σεβασμιωτάτους Ἁγίους Ἀρχιερεῖς πού τιμοῦν μέ τήν παρουσία τους τή Μοναχική Σύναξη καί τήν Ἱερά Μητρόπολή μας.
Εὐχαριστῶ ἀκόμη θερμότατα καί τούς εἰσηγητές μας, τήν καθηγουμένη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας τοῦ Ἕβρου Μάκρης Γερόντισσα Μακρίνα, ἡ ὁποία θά μᾶς μιλήσει σχετικά μέ τήν ἱεραποστολή τῆς Ἀδελφότητός της μέ τή συμπαράσταση τοῦ μακραριστοῦ Γέροντός τους π. Πολυκάρπου πρός μοναστικές Ἀδελφότητες ἀπό πρώην κομμουνιστικά κράτη μετά τήν κατάρρευση τοῦ κομμουνισμοῦ, τόν ἐκπρόσωπο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Γρηγορίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους πού θά μᾶς μιλήσει γιά τό ἱεραποστολικό ἔργο τῆς Μονῆς στήν Ἀφρική, καί τόν καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Πτολεμαΐδος, ἀρχιμανδρίτη π. Νικηφόρο Μανάδη, ὁ ὁποῖος θά μᾶς μιλήσει γιά τό ἱεραποστολικό ἔργο τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος καί ἰσαποστόλου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ.
Τούς εὐχαριστῶ καί πάλι θερμότατα καί καλῶ στό βῆμα στόν ἀγαπητό ἀδελφό, Σεβασμιώτατο Ἅγιο Κινσάσας κύριο Νικηφόρο, ἕναν μοναχό καί ἱεραπόστολο, τόν ὁποῖο καί εὐχαριστῶ, γιατί δέχθηκε νά ἀναλάβει τήν προεδρία τῆς Συνάξεώς μας.