Η διεύρυνση της στρατηγικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μια σειρά από θέματα κοινού γεωπολιτικού ενδιαφέροντος, τέθηκε επί τάπητος στη συνάντηση που είχε ο Νίκος Κοτζιάς με τον σύμβουλό Εθνικής Ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ, Τζον Μπόλτον, στον Λευκό Οίκο.
Συγκεκριμένα, αναλύθηκαν διεξοδικά, η εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης μεταξύ ΗΠΑ-Ελλάδας, η κατάσταση στην Τουρκία, τα Βαλκάνια, η ονομασία της ΠΓΔΜ και οι ενεργειακοί δρόμοι της ευρύτερης περιοχής.
Τα κύρια θέματα συζήτησης με την αμερικανική πλευρά, σύμφωνα με τον κ. Κοτζιά, ήταν πρώτον η παραπέρα ανάπτυξη της στρατηγικής σχέσης με τις ΗΠΑ που αφορά από ζητήματα ενέργειας, ενεργειακής ασφάλειας, μέχρι ζητήματα αγροτικής συνεργασίας, πολιτιστικής συνεργασίας, συνεργασίας στον εκπαιδευτικό τομέα, επενδύσεις και οικονομία.
Δεύτερον, τα προβλήματα της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Τρίτον, τα Βαλκάνια και την πολιτική σταθερότητας και πρωτοβουλιών που έχει αναλάβει η Ελλάδα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στην Ουάσιγκτον υπάρχει μια αναζήτηση για πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στην Τουρκία, τους προβληματίζει η συμμαχία της με Ιράν και Ρωσία ενώ στο Κογκρέσο σκέπτονται το πώς θα αντιδράσουν στην πώληση των αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35.
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε ο Έλληνας ΥΠΕΞ μετά το τέλος των επαφών στην αμερικανική πρωτεύουσα, η συνάντηση των δύο ανδρών στον Λευκό Οίκο διήρκησε σχεδόν διπλάσιο χρόνο από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί, μια ώρα δηλαδή.
Το «άνοιγμα της βεντάλιας» που αφορά τη στρατηγική σχέση των δύο χωρών, στοχεύει να προωθήσει τη συνεργασία σε μια σειρά από τομείς όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η αγροτική πολιτική, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, αλλά και η οικονομία και οι επενδύσεις.
Μάλιστα, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα θέματα των ενεργειακών οδών που σχετίζονται με τη διασφάλιση των ενεργειακών πόρων για τις χώρες που είναι ιδιοκτήτες φυσικών κοιτασμάτων, όπως η Κύπρο, η Αίγυπτο και το Ισραήλ.
Σε δηλώσεις που έκανε στους Έλληνες ανταποκριτές, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο κ. Κοτζιάς σημείωσε πως «η αποδοχή του ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή είναι μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε. Η αναγνώριση των πρωτοβουλιών που παίρνουμε στην εξωτερική πολιτική της χώρας αποτελεί αντικείμενο και διαβούλευσης και μελέτης από την πλευρά των Αμερικανών».
Εξέφρασε, επίσης, την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα των επαφών του στην αμερικανική πρωτεύουσα, ενώ αναμένεται να συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Α.Γκουτέρες και με τον πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, Μ. Λάιτσακ.
Πέραν των διμερών σχέσεων, στη συνάντηση τέθηκαν επί τάπητος όλες οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις που αφορούν την περιοχή των Βαλκανίων, της νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Ο Έλληνας υπουργός είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει την ανάλυση του για την ευρύτερη περιοχή.
«Ο Μπόλτον, όπως και ο Πομπέο, ήταν σε διάθεση να ακούσει. Έκανε πάρα πολλά ενδιαφέροντα σχόλια και είχε πάρα πολλές ερωτήσεις.
Η συζήτησή μας αφορούσε τις στρατηγικές πολιτικές στην περιοχή, τις αντιφάσεις και αντιθέσεις της Τουρκίας και προς τα που κινείται αυτό το σύστημα, τα θέματα των ενεργειακών οδών και της διασφάλισης των ενεργειακών πόρων για τις χώρες που είναι ιδιοκτήτες τους, δηλαδή Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ και για την περαιτέρω ανάπτυξη, στο μέλλον, των ελληνοαμερικανικών σχέσεων» ανέφερε ο κ. Κοτζιάς.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που αναδείχθηκε στις πολυήμερες επαφές που πραγματοποίησε ο Έλληνας υπουργός στην Ουάσινγκτον ήταν η ανησυχία της αμερικανικής πλευράς για την απρόβλεπτη στάση της Τουρκίας και το πως αυτό θα επηρεάσει το μέλλον των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
«Επίσης, αυτό που ενδιέφερε πάρα πολύ τους Αμερικάνους ήταν το ζήτημα της Τουρκίας. Θα έλεγα ότι η διάθεση τους ήταν να ακούσουν, να ακούσουν τις αναλύσεις. Βρίσκονται, από ό,τι αντιλαμβάνομαι, σε μια αναζήτηση για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν τις νέες καταστάσεις, και τις νέες συμμαχίες στην περιοχή» εξήγησε ο κ. Κοτζιάς.
Για το ζήτημα του ονοματολογικού, ο κ. Κοτζιάς σημείωσε πως το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε αναλυτικά στη συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Γουές Μίτσελ, ενώ για μια ακόμα φορά ξεκαθάρισε πως δεν ασκείται καμία πίεση στη Ελλάδα, καθώς η χώρα μας διαθέτει την πρωτοβουλία των διπλωματικών κινήσεων.
«Συζητήσαμε επίσης πώς και προς τα πού πηγαίνει το Σκοπιανό. Όπως ξέρετε το συζητήσαμε με τον κ. Μίτσελ. Στο Σκοπιανό δεν έχουμε καμία πίεση ούτε κανένας προτίθεται να μας πιέσει. Δεν θα δεχόμουνα ποτέ να πιεστούμε. Ενδιαφέρονται όμως πάρα πολύ για τη λύση και προσπαθούν να κατανοήσουν που βρίσκεται η διαπραγμάτευση και ποια είναι τα δύσκολα σημεία της» τόνισε ο Έλληνας υπουργός.
Οι δύο πλευρές, Αθήνα και Σκόπια, αναμένεται άλλωστε να ξαναπιάσουν το νήμα της διαπραγμάτευσης την προσεχή Πέμπτη, παρουσία του κ. Νίμιτς, στην Νέα Υόρκη.
Παράλληλα με τους υπουργούς Εξωτερικών, θα συνεδριάσουν και οι τεχνικές ομάδες, όπως είχε συμβεί κατά τις πρόσφατες συναντήσεις Κοτζιά-Ντιμιτρόφ σε Βιέννη και Σούνιο.
Ο Ν. Κοτζιάς προσέθεσε ότι «έχουμε κάνει ένα μεγάλο κείμενο, η ελληνική Πολιτεία το έχει φτιάξει. Το κείμενο αυτό, μαζί με το κείμενο το νομικό που έχει κάνει ο κ. Νίμιτς, αναλάβαμε και τα εντάξαμε σε ένα ενιαίο κείμενο όπου το δεύτερο μέρος του κειμένου αφορά στις μελλοντικές συνεργασίες Ελλάδος - ΠΓΔΜ. Η προοπτική δηλαδή σε ζητήματα εκπαίδευσης, έρευνας κοκ.
Το πρώτο μέρος αφορά σε ζητήματα που συνδέονται με το ονοματολογικό, προπάντων για τα αλυτρωτικά μετ τα οποία πρέπει να τελειώνουμε, όπως επίσης και κεφάλαιο για την αναγνώριση όλων των διεθνών νομικών πραγματικοτήτων, όπως είναι τα σύνορα, το απαραβίαστο των συνόρων, ότι δεν μπορεί να γίνεται προπαγάνδα από καμία πλευρά ή να δίνεται χώρος για προπαγάνδα σε βάρος της άλλης κοκ».
Επαφές με μέλη του Κογκρέσου
Ο κ. Κοτζιάς είχε σειρά επαφών με μέλη του Κογκρέσου, τα οποία έχουν ιδιαίτερη επιρροή σε θέματα εξωτερικής πολιτικής με σκοπό να τους ενημερώσει για θέματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος.
Μεταξύ αυτών, η βαρύνουσας σημασίας συνάντηση με τον πρόεδρο της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της Γερουσίας, Bob Corker, και τον εκπρόσωπο της μειοψηφίας στην εν λόγω επιτροπή, κ. Bob Menendez, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη.
Μια μέρα νωρίτερα, ο κ. Κοτζιάς συναντήθηκε με τον πρόεδρο της υποεπιτροπής της Γερουσίας για θέματα Ευρώπης, Ron Johnson και με τον Chris Van Hollen, ο οποίος θεωρείται πολύ καλός γνώστης των θεμάτων που αφορούν στην περιοχή μας.
Ολοκληρώνοντας τις επαφές του στο Κογκρέσο, ο υπουργός Εξωτερικών είχε κοινή συνάντηση με τους Συμπροέδρους και τα μέλη του «Congressional Hellenic Caucus» και της «Congressional Hellenic-Israeli Alliance» κ.κ. Bilirakis, Maloney, Sarbanes, Deutch και Titus.
Τέλος, ο κ. Κοτζιάς μίλησε και σε κλειστή εκδήλωση στην δεξαμενή σκέψης «Atlantic Council» παρουσία επιφανών ακαδημαϊκών και διακεκριμένων Αμερικανών αξιωματούχων, οι οποίοι επέδειξαν ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τις πρωτοβουλίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ο κ. Κοτζιάς είχε την ευκαιρία να αναπτύξει τις θέσεις της Ελλάδας αναφορικά με τα Βαλκάνια, την Τουρκία και την Ανατολική Μεσόγειο.
Εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα των επαφών του στην αμερικανική πρωτεύουσα, ενώ αύριο αναμένεται να συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα και με τον Πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, Α. Γκουτέρες και Μ. Λάιτσακ αντίστοιχα.
