Το πτώμα του Μαζίν Αλ Χαμάντα βρέθηκε στο ανθρώπινο σφαγείο του Άσαντ -γνωστή και ως φυλακή Σεντνάγια- με σημάδια βασανιστηρίων.
Γνωστός για τα όσα είχε αποκαλύψει για την βαρβαρότητα του καθεστώτος Άσαντ, ο Αλ Χαμάντα εξαφανίστηκε μετά την επιστροφή του στη Συρία το 2020.
Ο θάνατός του είναι μια τραγική υπενθύμιση της βίας που έλαβε χώρα στις συριακές φυλακές υπό το καθεστώς.
Ποιος ήταν ο Μαζίν Αλ Χαμάντα που κυνηγούσε χρόνια ο Άσαντ
Ο Χαμάντα ήταν Σύρος ακτιβιστής. Απόφοιτος του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Βιομηχανίας και εργαζόταν ως τεχνικός στη γαλλική πολυεθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Συμμετείχε σε διαδηλώσεις που ζητούσαν περισσότερη ελευθερία και δημοκρατία και αποφάσισε να κινηματογραφήσει τις εκδηλώσεις αυτές με το τηλέφωνό του.
Ο Χαμάντα συνελήφθη για πρώτη φορά στις 24 Απριλίου 2011 από τις συριακές μυστικές υπηρεσίες και αφέθηκε ελεύθερος μια εβδομάδα αργότερα.
Μετά από μια δεύτερη σύλληψη στις 29 Δεκεμβρίου 2011 και δύο εβδομάδες κράτησης στο ίδιο υποκατάστημα, αποφάσισε να φύγει για τη Δαμασκό.
Ο ακτιβιστής, το πτώμα του οποίου βρέθηκε χθες Δευτέρα στη φυλακή Sednaya, ήταν εξέχουσα προσωπικότητα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Συρία που ξεκίνησαν το 2011.
Το 2012 συνελήφθη από τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας επειδή προσπάθησε να περάσει λαθραία βρεφικό γάλα σε πολιορκημένο προάστιο της Δαμασκού.
Μαζί του συνελήφθησαν και δυο ανίψια του, που θα πέθαιναν αργότερα κατά τη διάρκεια της κράτησης.
Τον έκαναν να ομολογήσει ότι ήταν τρομοκράτης
Υπό βασανιστήρια, ο Χαμάντα αναγκάστηκε να ομολογήσει ότι ήταν τρομοκράτης, ότι κατείχε όπλα και ότι δολοφονούσε κυβερνητικούς στρατιώτες.
Για να ομολογήσει, κλήθηκαν πράκτορες να έρθουν και να τον βασανίσουν. Τον χτύπησαν και τον κρέμασαν από τους καρπούς.
Για να ανακουφιστεί από τα βάσανά του, συμφώνησε να υπογράψει μια εξαναγκαστική ομολογία, παραδεχόμενος ότι κατείχε όπλο για να προστατεύσει τους διαδηλωτές, αλλά αρνήθηκε να παραδεχτεί ότι διέπραξε οποιοδήποτε έγκλημα.
Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε άλλο δωμάτιο ανάκρισης, όπου τον έγδυσαν και τον κακοποίησαν σεξουαλικά. Μετά από αυτά τα βασανιστήρια υπέγραψε όλα τα έγγραφα.
Στις αρχές του 2013, αρρώστησε και μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό νοσοκομείο 601, το οποίο άλλοι κρατούμενοι αποκαλούσαν «σφαγείο».
Κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο, ο Χαμάντα δέχθηκε σωματική επίθεση. Του είπαν να ξεχάσει το όνομά του και του έδωσαν τον αριθμό «1858».
Εκεί είδε κρατούμενους να βασανίζονται μέχρι θανάτου, πτώματα να συσσωρεύονται στις τουαλέτες και το προσωπικό του νοσοκομείου να χτυπά ασθενείς μέχρι θανάτου. Ο Χαμάντα παρακάλεσε τον γιατρό να επιστρέψει στην κράτηση.
Η απελευθέρωση και το ISIS
Τελικά οδηγήθηκε στο αντιτρομοκρατικό δικαστήριο, το οποίο διέταξε την απελευθέρωσή του στις 3 Σεπτεμβρίου 2013.
Μετά την απελευθέρωσή του, εξακολουθούσε να καταζητείται από τις μυστικές υπηρεσίες.
«Συνελήφθη δύο φορές και βασανίστηκε βάναυσα για σχεδόν δύο χρόνια στις πιο διαβόητες εγκαταστάσεις βασανιστηρίων της Συρίας […] για το έργο του ως ειλικρινής επικριτής του καθεστώτος», ανέφερε η Ομάδα Δράσης Έκτακτης Ανάγκης για τη Συρία με έδρα τις ΗΠΑ.
Μετά την απελευθέρωσή του το 2014, ο Αλ Χαμάντα επέστρεψε για λίγο στη γενέτειρά του Deir Az Zor, αλλά εγκατέλειψε τη Συρία αφού έγινε στόχος του ISIS. Στη συνέχεια του χορηγήθηκε άσυλο από τις Κάτω Χώρες.
Σε συνέντευξή του το 2017, δήλωσε ότι οι Σύριοι ανακριτές του έσπασαν τα πλευρά του, τον κρέμασαν με χειροπέδες στους καρπούς και του επιτέθηκαν σεξουαλικά. Υποσχέθηκε να αγωνιστεί για την απόδοση ευθυνών.
«Δεν θα ησυχάσω μέχρι να τους πάω στο δικαστήριο και να αποδοθεί δικαιοσύνη… Δικαιοσύνη για μένα και τους φίλους μου που σκότωσαν», είπε, ενώ δάκρυα έτρεχαν στο πρόσωπό του.
«Ακόμα κι αν αυτό κοστίσει τη ζωή μου, θα τους κυνηγήσω», πρόσθεσε ο ακτιβιστής.
Πώς τον παγίδεψε ξανά το καθεστώς Άσαντ
Ο Χαμάντα ήθελε να βοηθήσει τους Σύριους που εξακολουθούσαν να κρατούνται και ένιωθε αδύναμος να βελτιώσει την κατάστασή τους.
Φαίνεται ότι τον προσέγγισαν άνθρωποι από τη συριακή πρεσβεία, που ήταν κοντά στο καθεστώς Άσαντ, και ότι τον παρέσυραν πίσω στη Συρία με υποσχέσεις για απελευθέρωση κρατουμένων.
Ο Αλ Χαμάντα επέστρεψε στη Συρία τον Φεβρουάριο του 2020 και συνελήφθη από τις συριακές δυνάμεις ασφαλείας στο διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού.
Από τότε δεν τον είδαν ούτε τον άκουσαν μέχρι που ανακαλύφθηκε το πτώμα του, μετά την πτώση του Αλ Άσαντ.