Συνεχίζονται οι αναταράξεις στον Ορθόδοξο κόσμο με αφορμή το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα. Κι ενώ όλοι μιλούν για ενότητα, οι πράξεις τους τους διαψεύδουν!
Καταρχάς ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών ανέστειλε τη δραστηριότητα της ρωσικής αποστολής στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και σε ολόκληρη την Αφρική.
"Η δραστηριότητα της αποστολής της Μόσχας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής έχει τεθεί προσωρινά σε αναστολή", δήλωσε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Εκκλησιών πρωτοπρεσβύτερος π/ Igor Yakimchuk.
Είπε ακόμη ότι η τελική απόφαση για τη δραστηριότητα της αποστολής μπορεί να ληφθεί από τη Σύνοδο κατά τη συνεδρίασή της στη Μόσχα στα τέλη Δεκεμβρίου.
Από την πλευρά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης δήλωνε: "Είμεθα βέβαιοι, ότι ο Θεός της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης θα ευδοκήση, να κυριαρχήση εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν η ειρήνη και η ενότης"
Αυτό επισήμανε στην ομιλία του μετά την Θεία Λειτουργία και το Ι.Μνημόσυνο που τελέστηκε με αφορμή την 86η επέτειο των τραγικών γεγονότων του “Χολομοντόρ” στην Ουκρανία και συμπλήρωσε:
“Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον απεφάσισε να χορηγήση Αυτοκεφαλίαν εις τον εν Ουκρανία λαόν του Θεού, ώστε ούτος να οργανώνη τα κατ᾿ αυτόν επί τη βάσει των κανόνων της Εκκλησίας και των παραδόσεών του, με σεβασμόν προς την Μητέρα Εκκλησίαν και εν κοινωνία μετ᾿ αυτής και με τας λοιπάς ορθοδόξους Εκκλησίας. Είμεθα βέβαιοι, ότι ο Θεός της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης θα ευδοκήση, να κυριαρχήση εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν η ειρήνη και η ενότης, ώστε να δίδωμεν άπαντες εν ενί στόματι και μια καρδία την καλήν μαρτυρίαν της πίστεως, εις ένα κόσμον, ο οποίος τυρβάζεται περί πολλά και αγνοεί το «εν, ου εστι χρεία»””.
Οι...Πανορθόδοξες
Στο μεταξύ οι προτάσεις για κάποιους είδους συμβιβαστική λύση με Πανορθόδοξη Σύνοδο ή Σύναξη Προκαθημένων είναι πάντα πάνω στο τραπέζι. Τις τελευταίες μέρες έγινε γνωστή και η έκκληση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας για την υπέρβαση της εκκλησιαστικής πολώσεως, ζητώντας Σύναξη Προκαθημένων με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου όμως σε αντίθεση με το πρόσφατα κάλεσμα του Πατριάρχη Ιεροσολύμων στην Ιορδανία.
Στην επιστολή του, ο κ. Αναστάσιος αναφέρει ότι έχει δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα στον ορθόδοξο κόσμο, μετά την εκχώρηση της Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία, στην οποία, όπως υποστηρίζει, υπήρξε ανάμειξη γεωπολιτικών ενδιαφερόντων και σκοπιμοτήτων. Η πραγματικότητα αυτή μπορεί να αλλάξει μόνο με τη βασική αρχή της Συνοδικότητος, υποστηρίζει, καθώς “είναι η μόνη τελικά που μπορεί να ανοίξει διέξοδο στην υφισταμένη κρίση”, προσθέτοντας ότι “όσο αναβάλλεται η αξιοποίηση της Συνοδικότητος σε Πανορθόδοξο επίπεδο, οι πολυμερείς διασπάσεις στην Ορθόδοξη Οικουμένη θα γίνονται πολλαπλά επικίνδυνες”.
Οι Ρώσοι βέβαια υποστηρίζουν την πρόταση Θεόφιλου.
“Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας βλέπει πολύ θετικά την πρωτοβουλία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων να φιλοξενήσει συνάντηση Προκαθημένων των κατά τόπους Εκκλησιών προς συζήτηση της καταστάσεως στην παγκόσμια Ορθοδοξία" ανέφερε ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, επισημαίνοντας ακόμη : “Ήμασταν πάντα έτοιμοι για διάλογο και τα λέγαμε επανειλημμένως στον Κωνσταντινουπόλεως” πετώντας το μπαλάκι στην άλλη πλευρά.
Και ο Ιλαρίων συνεχίζει: “Το διάλογο όμως δεν τον ήθελε ο ίδιος ο Κωνσταντινουπόλεως. Επισκεπτόμενος αυτόν τον Αύγουστο 2018 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος πρότεινε να συζητηθεί το ουκρανικό στο διμερές και στο διορθόδοξο επίπεδο. Εντούτοις όλες οι προτάσεις απορρίφθηκαν διότι ο Κωνσταντινουπόλεως είχε ήδη λάβει την απόφαση να «εκχωρήσει το αυτοκέφαλο στην Ουκρανία», όπως τα διατύπωσε, κάτι το οποίο στην πραγματικότητα μετεξελίχθηκε στην έκδοση του «τόμου αυτοκεφαλίας» στους ουκρανούς σχισματικούς. Σήμερα διαπιστώνουμε τις θλιβερές συνέπειες αυτής της πράξεως. Χαιρόμεθα που την πρωτοβουλία της διορθοδόξου συναντήσεως την ανέλαβε ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Ιεροσολύμων. Στα λειτουργικά κείμενα αναφέρεται αυτή ως Μήτηρ πασών των Εκκλησιών. Έτσι, το στιχηρό Αναστάσιμο της Οκτωήχου Ἦχος πλ. δ΄, ένα αρχαίο κείμενο, το οποίο συντάχθηκε το αργότερο τον 8ο αι. μ.Χ. ειδικότερα δε λέγει το εξής: «Χαῖρε Σιὼν ἁγία, μήτηρ τῶν Ἐκκλησιῶν, Θεοῦ κατοικητήριον· σὺ γὰρ ἐδέξω πρώτη ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, διὰ τῆς Ἀναστάσεως». Η Εκκλησία Ιεροσολύμων έχει ιστορικά πρωτεία στην οικογένεια των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών διότι στην Ιερουσαλήμ έπαθε και πέθανε επί του Σταυρού ο Κύριος Ιησούς Χριστός, στην Ιερουσαλήμ και ανέστη και ήταν η αποστολική κοινότητα Ιεροσολύμων η οποία στάθηκε μάρτυς της Αναστάσεως του Χριστού. Αυτό το ιστορικό πρωτείο ουδείς και ουδέποτε πρόκειται να το αφαιρέσει από την Εκκλησία Ιεροσολύμων. Και σήμερα στην κατάσταση της πανορθοδόξου κρίσεως ανέλαβε αυτή μια πολύ σπουδαία πρωτοβουλία. Ελπίζω ότι θα τύχει υποστήριξης των άλλων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, ώστε το ζήτημα της θεραπείας του ουκρανικού σχίσματος θα συζητηθεί τελικά στο πανορθόδοξο επίπεδο και θα αντιμετωπισθεί πανορθοδόξως”.