Μια μελέτη - κόλαφος ενός Αμερικανού οικονομολόγου βάζει τη Βρετανία σε δύσκολη θέση όσον αφορά στις σχέσεις της με την Ινδία.
Ο θρύλος λέει πως κατά την περίοδο που η Βρετανία κατείχε την Ινδία, η χώρα ήταν πιο πλούσια και το επίπεδο ζωής της μεσαίας τάξης της ήταν συγκρίσιμο με εκείνο των Ευρωπαίων και πως οι Ινδοί ζούσαν ζωή χαρισάμενη καίτοι υπό κηδεμονία.
Η Βρετανία και η μελέτη – κόλαφος
Όμως τα πράγματα δεν είναι μάλλον έτσι: μία νέα έκθεση του οικονομολόγου Ούτσα Πάτναϊκ, που μόλις δημοσιεύθηκε από το Columbia University Press, υπολογίζει πως η Βρετανία είχε αποστραγγίσει από την Ινδία, κατά το διάστημα από το 1765 έως το 1938 ένα ποσό που ανέρχεται σε 45 τρισ. δολάρια. Ένα αστρονομικό ποσό, που είναι 17 φορές περισσότερο από το συνολικό ΑΕΠ της σημερινής Βρετανίας.
Πώς στάθηκε αυτό δυνατό; Κατά τα φαινόμενα μέσω του εμπορικού συστήματος. Πριν από την αποικιοκρατική περίοδο, η Βρετανία αγόραζε προϊόντα, όπως υφάσματα και ρύζι, από τους Ινδούς παραγωγούς και τους κατέβαλε χρήματα. Όταν μετά το 1765, λίγο αφότου η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών πήρε τον έλεγχο της περιοχής και εγκατέστησε το μονοπώλιο στο εμπόριο από τις Ινδίες, τα πράγματα μεταβλήθηκαν. Η Εταιρεία άρχιζε να επιβάλλει φόρους στην Ινδία και κατόπιν με τα χρήματα αυτά αγόραζε ινδικά προϊόντα για βρετανική χρήση. Δηλ. αντί να πληρώνει από την τσέπη τους τα ινδικά προϊόντα, οι Βρετανοί έμποροι τα αποκτούσαν δωρεάν, «αγοράζοντας» από τους Ινδούς αγρότες και κλωστοϋφαντουργούς με χρήματα που μόλις τους είχαν αφαιρέσει.
Ο Πάτναϊκ έκανε διάφορους υπολογισμούς και προσεγγιστικά μέτρησε πόσα χρωστούν οι Βρετανοί στους Ινδούς (με έναν ελάχιστο επιτόκιο 5%) και ανακάλυψε πως τα ποσά αυτά ανέρχονται στα 44,6 τρισ. δολάρια.
Ένα ποσόν, που οδήγησε τον Αμερικανό οικονομολόγο στο συμπέρασμα πως «δεν αληθεύει πως η Βρετανία έφερε την ανάπτυξη στην Ινδία: είναι μάλλον η Ινδία που έφερε την ανάπτυξη στη Βρετανία».