Τριπλή ζώνη άμυνας, στήνει σύμφωνα με πληροφορίες η Βρετανία εντός της Ε.Ε., προκειμένου να διασφαλίσει ότι η Τουρκία δεν θα κληθεί να καταβάλει ευρωπαϊκό κόστος, πολιτικό ή/και οικονομικό, παρά τη κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην ΑΟΖ:
1 Στο πλαίσιο συναντήσεων με σημαίνοντες κύκλους της Ε.Ε. το Λονδίνο μοιράζει στα δύο την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και καθιστά σαφές ότι δεν θεωρεί ως έκνομες τις ενέργειες της Τουρκίας στις «υπό αμφισβήτηση» περιοχές (όπως τις χαρακτηρίζει το Φόρεϊν Όφις). Δηλαδή, στα σημεία για τα οποία θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία και μεταξύ Λευκωσίας-Άγκυρας, για οριοθέτηση θαλάσσιας δικαιοδοσίας (κάτι που απορρίπτει καν να συζητήσει η Τουρκία καθώς δεν αναγνωρίζει τη Κυπριακή Δημοκρατία).
Οι ίδιες πληροφορίες του «Φ» της Κύπρου αναφέρουν ότι οι θέσεις της Βρετανίας, «όλως τυχαίως» ταυτίζονται με ενημέρωση που έκανε το τουρκικό ΥΠΕΞ σε ξένους διπλωμάτες, διανέμοντας και χάρτες πριν από μερικές μέρες στην Άγκυρα. Όπως δε, πληροφορείται ο «Φ», οι εν λόγω θέσεις του Λονδίνου –που συμπίπτουν με αυτές της Άγκυρας– κοινοποιούνται σε σημαίνοντες κύκλους στην Ε.Ε., με προφανή στόχο να ανατρέψουν το κλίμα που επιχειρεί να καλλιεργήσει η Λευκωσία, εγείροντας θέμα επιβολής μέτρων.
2 Καθιστά σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να επιβληθούν μέτρα σε οποιανδήποτε υποψήφια χώρα απλώς και μόνον γιατί εκφράζει διαφωνία επί της οριοθέτησης μιας «αμφισβητούμενης περιοχής» θαλάσσιας δικαιοδοσίας, κράτους-μέλους...
3 Διαμηνύει ότι δεν είναι δυνατόν να εγείρεται καν ζήτημα συζήτησης μέτρων χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε «ουσιαστική ενέργεια», με ό,τι αυτό συνεπάγεται...
Παρά το γεγονός ότι η Βρετανία βρίσκεται με το ένα πόδι εκτός της Ε.Ε. και κυριολεκτικά ψήνει το ψάρι στα χείλη των «εταίρων» της σε σχέση με την υλοποίηση ή όχι του Brexit, η χώρα εξακολουθεί να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη λήψη αποφάσεων στη Κοινότητα. Ως αποτέλεσμα, όπως πληροφορούμαστε, αρκετά κράτη-μέλη εμφανίζονται απρόθυμα να συζητήσουν καν θέμα λήψης μέτρων, πόσο μάλλον να λάβουν μέτρα, όσο η Τουρκία δεν προχωρά στην υλοποίηση των εξαγγελιών της.
Αλλά, ακόμη και στην περίπτωση αυτή, η αποστολή της Λευκωσίας δεν θα είναι εύκολη, καθώς απαιτείται η λήψη ομόφωνης απόφασης για την επιβολή μέτρων, περιλαμβανομένης και της σύμφωνης γνώμης δηλαδή της Βρετανίας και των «δορυφόρων» της...
Σε πρώτη πάντως φάση, η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται να επιδιώξει την επιβολή μέτρων κατά εταιριών ή/και προσώπων που σχετίζονται με τις δρομολογούμενες γεωτρήσεις στη κυπριακή ΑΟΖ.
Κοινοτικοί κύκλοι επεσήμαναν ότι «όλα θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις επί του εδάφους, στην ΑΟΖ», προσθέτοντας ότι «εάν και εφόσον υλοποιηθούν οι εξαγγελίες της Τουρκίας, τότε το ζήτημα της ‘κατάλληλης απάντησης’ της Ε.Ε, ‘σε πλήρη αλληλεγγύη’ με τη Κύπρο, αναμένεται να τεθεί επί τάπητος στη Σύνοδο Κορυφής στις 20-21 Ιουνίου.
Σύμφωνα με τους ίδιους άριστα ενημερωμένους κοινοτικούς κύκλους, σε αντίθετη περίπτωση, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να επαναλάβει την ανησυχία και την προειδοποίησή του με την επισήμανση ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις», κάτι που ήδη ανέφερε ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τουσκ, στη πρόσφατη άτυπη Σύνοδο του Σιμπίου.
Με άλλα λόγια, οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι προϋπόθεση για τη συζήτηση οποιωνδήποτε μέτρων στη Σύνοδο του Ιουνίου, αποτελεί η υλοποίηση των εξαγγελιών της Άγκυρας, χωρίς όμως να προεξοφλούν το αποτέλεσμα της συζήτησης, για το οποίο η Λευκωσία θα πρέπει να δώσει μάχη, σε πρώτο χρόνο, στο επίπεδο των κυρώσεων κατά εταιριών ή και προσώπων που ενδέχεται να εμπλακούν σε γεωτρήσεις στη κυπριακή ΑΟΖ.
Τι θα γίνει όμως εάν η Τουρκία υλοποιήσει τις απειλές της μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, μεσούσης της καλοκαιρινής περιόδου διακοπών; Ερώτημα, το οποίο καθίσταται ακόμη πιο δύσκολο να απαντηθεί δεδομένου ότι αρκετά κράτη-μέλη είχαν διατυπώσει την άποψη ότι ζήτημα μέτρων θα μπορούσε να συζητηθεί μόνο στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο μιας Συνόδου Κορυφής, θέση που αναπτύχθηκε κυρίως κατά τη συζήτηση της Κοινής Θέσης των «28» (Συμβούλιο Σύνδεσης με Τουρκία).
Το ενδεχόμενο αυτό, ωστόσο, μπορεί να λειτουργήσει και ανάποδα. Παρέχοντας ακόμη ένα επιχείρημα στη Λευκωσία, προκειμένου να εξασφαλίσει ένα πλαίσιο, στη Σύνοδο του προσεχούς Ιουνίου, το οποίο να μπορεί να ενεργοποιηθεί προς διασφάλιση των της κυριαρχικών δικαιωμάτων, εάν η Άγκυρα επιλέξει να υλοποιήσει τις εξαγγελθείσες απειλές της μετά τη Σύνοδο του προσεχούς Ιουνίου.
Σημειώνεται πάντως ότι το ΥΠΕΞ φέρεται αποφασισμένο να αξιοποιήσει κάθε δυνατότητα που παρέχεται προκειμένου να διασφαλίσει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα μείνει εκτεθειμένη εντός της Ε.Ε. Σημαντικό ρόλο επί του προκειμένου αναμένεται να διαδραματίσει η έκθεση προόδου που θα εκδώσει η Κομισιόν τη προσεχή Τετάρτη 29 Μαΐου (βλέπε άλλη στήλη). Επί της οποίας αναμένεται να οικοδομήσει η Λευκωσία, στη βάση και της πρόσφατης Κοινής Θέσης των «28», προκειμένου τα Συμπεράσματα που θα εκδοθούν στις 17 Ιουνίου από τους ΥΠΕΞ, να θέτουν την Άγκυρα προ των ευθυνών της.
Το «χαρτί» των Συμπερασμάτων των ΥΠΕΞ, στο οποίο επενδύει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, θα αποτελέσει και το έναυσμα των συζητήσεων στη Σύνοδο Κορυφής για επιβολή κόστους προς τη Τουρκία. Αναλόγως βεβαίως των εξελίξεων «επί του εδάφους», στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
Ανήσυχη ηρεμία επικρατεί στην κυπριακή θάλασσα μετά την εισβολή του τουρκικού γεωτρύπανου «Πορθητής», που έχει σταθμεύσει δυτικά της Κύπρου από τις 3 Μαΐου. Οι τουρκικές προθέσεις είναι γνωστές και έχουν σε μεγάλο βαθμό διαμηνυθεί προς όλους τους εμπλεκόμενους και επηρεαζόμενους.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Το δεύτερο τουρκικό γεωτρύπανο δεν έχει ξεκινήσει την κάθοδό του προς την Κύπρο, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, στους σχεδιασμούς της Τουρκίας είναι να γίνουν γεωτρήσεις σε δυο άλλες περιοχές, εάν και εφόσον τούτο γίνει κατορθωτό. Πρώτα βορείως της Κύπρου και στη συνέχεια στο Αιγαίο. Παραμένει ανοικτό και το σενάριο να προχωρήσει σε μη αδειοδοτούμενα θαλασσοτεμάχια νοτίως της Κύπρου. Αυτό θα γίνει, υποτίθεται, με εντολές του ψευδοκράτους προς την κρατική τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ και θα αφορά περιοχές που έχουν παρουσιαστεί σε χάρτες του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια πρόσφατης ενημέρωσης ξένων διπλωματών.
Διπλωματικές πηγές σημείωναν πως η επί του παρόντος αδυναμία των Τούρκων να προχωρήσουν σε γεωτρήσεις, λόγω της αποχώρησης προσωπικού ως αποτέλεσμα των ενταλμάτων που εξέδωσε η Κυπριακή Δημοκρατία, ενδεχομένως να αυξήσει το ενδεχόμενο ενίσχυσης του κλίματος έντασης. Να καταστήσει πιο ορατό το σενάριο ενός θερμού επεισοδίου.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι τις τελευταίες ημέρες γίνεται λόγος για αυτό το ενδεχόμενο από αξιωματούχους της ελληνικής Κυβέρνησης και συγκεκριμένα τους υπουργούς Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας. Κι αυτό παρόλο που, όπως πληροφορούμαστε, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας, Γιώργου Κατρούγκαλου και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο τελευταίος είχε δώσει διαβεβαιώσεις πως δεν θα υπάρξουν τουρκικές κινήσεις στο Αιγαίο, που θα προκαλούσαν θερμό επεισόδιο. Αντίθετα, σε σχέση με την κυπριακή ΑΟΖ ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε πει στον Έλληνα ομόλογό του ότι η Τουρκία είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε γεωτρήσεις! Κοντολογίς παρουσιάσθηκε ανυποχώρητος.
Οι αναφορές στην Αθήνα για έναρξη συζήτησης Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης γίνονται στα πλαίσια προσπαθειών για αποκλιμάκωση της έντασης και για τερματισμό των συνεχών τουρκικών παραβιάσεων. Αυτό, ωστόσο, δοκιμάσθηκε πολλές φορές στο παρελθόν και απέτυχε. Στόχος της Άγκυρας είναι η νομιμοποίηση των παράνομων και παράλογων διεκδικήσεών της σε βάρος της Ελλάδος, θέτοντας τα ζητήματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αυτή είναι η διαχρονική τακτική της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο. Όπως προ ημερών ανέφερε ο τέως υπουργός της Ελλάδος, Νίκος Κοτζιάς, η Άγκυρα λειτουργεί στη βάση ενός σχεδιασμού που εφαρμόζεται σταδιακά, βήμα προς βήμα:
«Τι έκανε στο Αιγαίο από το 1974 η Τουρκία; Πρώτα αμφισβήτησε λέγοντας πως ‘‘αυτά (νησιά) δεν είναι σαφή, δεν ξέρω πού ανήκουν’’. Μετά προσέτρεξε κάποιος φίλος τους, συνήθως οι Βρετανοί. Στη συνέχεια έγινε αναφορά στα ‘‘δικαιώματα’’ που είχανε στην αμφισβητούμενη περιοχή και κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1980 εμφανίζεται το χρώμα, ‘‘γκρίζες ζώνες’’. Μετά τις γκρίζες ζώνες ακολούθησε η παράνομη διεκδίκηση και μάλιστα διατύπωσε τελευταία πως αυτά είναι ‘‘τουρκικά’’. Στο τέλος οι Τούρκοι ‘‘παγώνουν’’ τα δικαιώματά μας».
Αυτό ακριβώς επιχειρεί και στην Κύπρο με την εισβολή του «Πορθητή», να ανατρέψει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να παγώσει τα δικαιώματα και να ξεκινήσει διαπραγμάτευση για τις δικές της διεκδικήσεις.
Ξένες διπλωματικές πηγές σημείωναν πως οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές για το τι μέλλει γενέσθαι σε σχέση με τα επόμενα βήματα της Άγκυρας. Κανείς δεν εκτιμά πως ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα υπαναχωρήσει, θα καλέσει τον «Πορθητή» πίσω στην Τουρκία. Πώς θα λειτουργήσει και ποια η απάντησή του σε παρεμβάσεις που γίνονται από τρίτους; Αυτό δεν μπορεί να το προβλέψει κανείς σε αυτή τη φάση.
