Πώς είναι αλήθεια να ζεις ολομόναχος, σε ένα νησί όπως η Σταμφάνη του συμπλέγματος Στροφάδων στο Ιόνιο, που οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμε καν ακουστά;
Επί 38 ολόκληρα χρόνια, από το 1976 ως το 2014 ο παπα-Γρηγόρης έζησε κακουχίες, αρρώστιες-πάντα γιατρευόταν μόνος του-και πολλούς σεισμούς. Τον βαρύ χειμώνα, αν είχε νοτιά (σιρόκο), μπορεί να περνούσαν και πενήντα ημέρες χωρίς να δει άνθρωπο. Γι’ αυτό ακριβώς, ήταν αυτάρκης και λιτοδίαιτος. Σπάνια έτρωγε κρέας και είχε τη δική του παραγωγή: γάλα, τυρί και χόρτα. Ζούσε με τις αγροτικές δουλειές και λάτρευε τα ζώα του. Στην ουσία ήταν ένας κτηνοτρόφος-μοναχός, όπως και οι προκάτοχοί του. «Ξυπνούσα κάθε μέρα κι έβλεπα τον ορίζοντα. Εζησα μόνος μου αλλά ελεύθερος» είχε πει χαρακτηριστικά. Ο παπά-Γρηγόρης πέθανε το 2017.
O παπα-Γρηγόρης
Ο σεισμός της 26ης Οκτωβρίου 2018 στη γειτονική Ζάκυνθο, προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο βυζαντινό καστρομονάστηρο, το οποίο εξακολουθεί πάντως να στέκεται όρθιο στη νήσο Σταμφάνη, σχεδόν οκτώ αιώνες, παρά τους σεισμούς, τις φωτιές και τις πειρατικές επιδρομές που έχει υποστεί.
Χτισμένη μεσοπέλαγα, η μονή θεωρείται μοναδικό μνημείο για την Ορθόδοξη μοναστική αρχιτεκτονική. Το αίτημα για αναστήλωσή της, ύστερα και από τον πρόσφατο σεισμό, εμφανίζεται πιο επιτακτικό από ποτέ.
Οι φούρνοι της Μονής και τα παραδοσιακά τους εργαλεία
Ο πρόσφατος μεγάλος σεισμός της Ζακύνθου πλέον έχει καταστήσει το μνημείο μη επισκέψιμο.
Ο πύργος της Μονής Στοφάδων: ένα εντυπωσιακό ογκώδες, επίμηκες και ψηλό κτίσμα, που αποτελείται από δύο σαφώς διακεκριμένα μεταξύ τους τμήματαΟ ιστορικός φάρος των Στροφάδων
«Το παγκάκι της απελπισίας»
Και όπως λέει με τον γλαφυρό του τρόπο ο τελευταίος φαροφύλακας Δημήτρης Στήθος: «Εχετε υπ’ όψιν σας ότι η ζωή του φαροφύλακα, στα χρόνια μου τουλάχιστον, δεν ήταν εύκολη. Ησουν απομονωμένος, απάνου σε κάβους, μακριά από τη στεριά, σε ακατοίκητα ξερονήσια, όπου οι μεταφορές γίνονταν με κάτι καΐκια μικρά, πολύ δύσκολα…Το ξέρετε το «παγκάκι της απελπισίας»; Ετσι το έλεγαν οι φαροφύλακες, διότι κοίταζαν από κει τη θάλασσα προς τη Ζάκυνθο, αν ερχόταν κάποιος για αλλαγή βάρδιας. Κι επειδή πολλές φορές δεν ερχόταν κανείς, το ονόμασαν «το παγκάκι της απελπισίας»».
Με τα λόγια του πατέρα Γρηγόρη (7/7/2017)
-Τι σας λείπει πιο πολύ από τα Στροφάδια;
-Ε, απ’ όλα είχα. Δεν στερούμουν τίποτα. Τώρα δεν κάνει να τρώω αλάτι λόγω νεφρικής ανεπάρκειας…
-Τι ήταν το πιο όμορφο πράγμα που κάνατε εκεί;
-Το τυράκι μου.
-Τι σας ευχαριστούσε περισσότερο;
–Το τυρί μου και τα ζωντανά μου.
-Δεν φοβηθήκατε ποτέ μόνος;
–Οχι. Ούτε μια φορά.
-Τα σκέφτεστε τα Στροφάδια τώρα;
-Ε, ναι, πολύ. Εχουμε αμοιβαία αγάπη...
-Ποιος κάθεται εκεί;
-Μόνιμος δεν είναι κανείς τώρα.
-Είστε ο τελευταίος που έμεινε μόνιμα εκεί.
-…..
-Τι είναι αυτό που σας έκανε να μένετε μόνος σας τόσα χρόνια εκεί;
-Απέφυγα τις ιδιοτροπίες των άλλων και οι άλλοι τις δικές μου.
