Του Μάνου Χατζηγιάννη
Όλες οι ένοπλες συρράξεις που ξεκίνησαν ή υποστηρίχθηκαν από τον "Θείο Σαμ" - από την κατοχή του Ιράκ το 2003, μέχρι τον δεύτερο πόλεμο του Ισραήλ στον Λίβανο το 2006, και τις προσπάθειες αλλαγής καθεστώτος στη Συρία το 2011 αλλά και την κατάληψη του ενός τρίτου του Ιράκ το 2014 - απέτυχαν στο στόχο τους, δηλαδή στο να πυροδοτήσουν τη φωτιά του θρησκευτικού πολέμου μεταξύ των Σουνιτών και των Σιτών στη Μέση Ανατολή.
Η αποτυχία αυτής της στρατηγικής ώθησε την πολιτική των ΗΠΑ σε δύο νέες επιλογές: η πρώτη έχει να κάνει με τη χρήση των μέσων ενημέρωσης για να αποκαλύψει την πρόθεση της Σαουδικής Αραβίας να βλάψει την ιρανική οικονομία και να δολοφονήσει τους στρατιωτικούς της διοικητές. Η δεύτερη είναι να προωθήσει και να διαφημίσει έναν «αραβικό (Σουνιτικό) στρατό του ΝΑΤΟ». Ο στόχος είναι να διατηρηθεί ζωντανή η δυνατότητα του σεχταριστικού πολέμου.
Ο αγώνας για κυριαρχία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν συνεχίζεται από την πτώση του Σάχη και τη νίκη της Ισλαμικής Δημοκρατίας το 1979. Παρόλα αυτά, το σημερινό επίπεδο άμεσης αντιπαράθεσης σε διάφορα μέρη της Μέσης Ανατολής (Λίβανος, Συρία, Ιράκ, Μπαχρέιν και Υεμένη) είναι άνευ προηγουμένου. Αυτό είναι εν μέρει το αποτέλεσμα των προσπαθειών των ΗΠΑ να ρίξουν λάδι στη φωτιά του μίσους και του ανταγωνισμού μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν.
Είναι ξεκάθαρα ενάντια στα συμφέροντα της αμερικανικής πολιτικής να μειωθεί η μάχη Ιράν-Σαουδικής Αραβίας, επειδή αυτό θα έβλαπτε σοβαρά την οικονομία των ΗΠΑ. Ο Τραμπ δήλωσε σαφώς ότι χρειάζεται αραβικά χρήματα σε αντάλλαγμα για την προστασία που προσφέρει, αλλιώς «τα αραβικά καθεστώτα δεν θα διαρκέσουν μια εβδομάδα». Κατά συνέπεια, μια κατάσταση μη πολέμου ή μη ανταγωνισμού μεταξύ Τεχεράνης και Ριάντ θα μείωνε σημαντικά τα δισεκατομμύρια δολάρια που εισπράττουν οι ΗΠΑ από πωλήσεις όπλων προς τους Σαουδάραβες.
Η Σαουδαραβική μοναρχία γνωρίζει καλά την ανάγκη των ΗΠΑ να τους πουλήσουν όπλα. Πράγματι, τα σαουδαραβικά μέσα απειλούν τις ΗΠΑ μετά τη δολοφονία του Τζαμάλ Χασογκί, λέγοντας ότι το Ριάντ θα σταματήσει όλες τις εχθροπραξίες προς το Ιράν εάν η Ουάσιγκτον επιμένει να κατηγορεί τo σαουδαραβικό στέμα για τη φρικτή απαγωγή και δολοφονία.
Αυτό δείχνει ότι η σαουδαραβική εχθρότητα έναντι του Ιράν είναι δίκοπο μαχαίρι που χρησιμοποιούν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ίδια μοναρχία για να επιτύχουν τους δικούς τους, μερικές φορές αλληλοσυγκρουόμενους, στόχους. Οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι είναι ευτυχείς να συνεχίσουν να τροφοδοτούν τον Τραμπ με τα χρήματα που θέλει για όσο διάστημα επιτρέπει στο βασίλειο ελεύθερη πρόσβαση και ανεξέλγκτη δράση στην περιοχή, κυρίως κατά της Υεμένης.
Το άλλο πρόβλημα το οποίο απασχολεί το Λευκό Οίκο έχει να κάνει με την αφύπνιση της ρωσικής αρκούδας. Η Μόσχα, με την επιτυχή επέμβασή της στη Συρία και τη συμμετοχή της στο Ιράκ και το Λίβανο, γίνεται ο μεγαλύτερος εφιάλτης της Ουάσινγκτον. Το σχέδιο των Ηνωμένων Πολιτειών για αλλαγή καθεστώτος απέτυχε στη Συρία. Ακόμη πιο ανησυχητική για τις ΗΠΑ είναι μια αναδυόμενη ιρανική-ρωσο-κινεζική συμμαχία που σηματοδοτεί το τέλος της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ.
Ανυπομονώντας, λοιπόν, να επιτύχει την περιφερειακή επανευθυγράμμιση, το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει ένα Αραβικό ΝΑΤΟ - παρόμοιο με το δυτικό ΝΑΤΟ - για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία στη Μέση Ανατολή. Μια τέτοια συμμαχία θα χρησίμευε για την αναζωπύρωση των θρησκευτικών εντάσεων μεταξύ των Σουνιτών και των Σιιτών.
Αυτό το σχέδιο θα μπορούσε να θέσει την περιοχή σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αλλά θα εμποδίσει τους Ρώσους στα σχέδιά τους να παραμείνουν στην περιοχή και να επεκτείνουν την κυριαρχία τους σε αυτήν. Η σκέψη της Ουάσιγκτον είναι ότι, εάν οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κυριαρχήσουν τότε καλύτερα να παραδοθεί ολόκληρη η περιοχή στις φλόγες.
Το Αραβικό ΝΑΤΟ θα είναι ένας Σουνιτικός στρατός για την καταπολέμηση των Σιιτών. Εντούτοις, η δραματική στρατιωτική αποτυχία της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων κατά της φτωχότερης χώρας του τόξου της Μέσης Ανατολής, της Υεμένης, υποδηλώνει ότι αυτό το νέο Αραβικό ΝΑΤΟ θα είναι.... θνητό και προφανώς περιορισμένων δυνατοτήτων.
Ωστόσο, αυτό δείχνει σε κάθε περίπτωση πόσο μακριά είναι έτοιμο το αμερικανικό πλάνο να φτάσει και τι είδους όπλα είναι έτοιμο να χρησιμοποιήσει για να προστατεύσει την παγκόσμια ηγεμονία του και να διατηρήσει και τα χρήματα της Σαουδικής Αραβίας. Η «νέα Μέση Ανατολή» που προώθησε η Κοντολίζα Ράις το 2006 απέτυχε να νικήσει τη Χεζμπολάχ το ίδιο έτος. Το καθεστώς Τραμπ προσπαθεί να επιβάλει ένα νέο κύμα κυρώσεων στον Λίβανο για την καταπολέμηση της Χεζμπολάχ με ελάχιστη προοπτική επιτυχίας. Η Χεζμπολάχ είναι ισχυρότερη σήμερα από ποτέ και είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις κινήσεις των ΗΠΑ εναντίον της στο Λίβανο, εάν είναι απαραίτητο.
Η αποπειραθείσα αλλαγή καθεστώτος στη Συρία απέτυχε το 2018. Ωστόσο, οι αμερικανικές δυνάμεις κρατούν το πέρασμα του al-Tanf μεταξύ Συρίας και Ιράκ κλειστό για να διατηρήσουν κάθε σημαντικό οικονομικό εισόδημα από την ανασύσταση του θησαυρού της Δαμασκού. Οι ΗΠΑ αρνούνται να εξαλείψουν την ομάδα τρομοκρατών του ISIS στο Albu Kamal, προτιμώντας να χρησιμοποιήσουν τον ISIS για να αποτρέψουν την εκ νέου έναρξη εμπορικών δεσμών μεταξύ χωρών- αντιπάλων της.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τους ερευνητές για να προωθήσουν την κατάτμηση του Ιράκ στο Σιτιστάν, το Σουννιστάν και το Κουρδιστάν, κάτι που όμως επισης απέτυχε όταν η ιρακινή κυβέρνηση κατάφερε να νικήσει τον ISIS και να διατηρήσει τη χώρα ενωμένη.
Παρόλα αυτά, οι ΗΠΑ φαίνεται ότι δεν έχουν παραδοθεί και αναμένεται να χρησιμοποιήσουν τις μονομερείς τους κυρώσεις στο Ιράν για να ασκήσουν περαιτέρω πιέσεις στο Ιράκ τους επόμενους μήνες. Η Βαγδάτη αναμένεται να απορρίψει οποιαδήποτε αμερικανική απαίτηση να σεβαστεί τις κυρώσεις Τραμπ.
Και τέλος, οι ΗΠΑ προσπαθούν να στριμώξουν τους Παλαιστίνιους επιβάλλοντας την ατζέντα τους στην Ιερουσαλήμ και απειλώντας την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ιορδανίας, αρνούμενοι το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστινίων στη γη τους και προτείνουν μια εναλλακτική πολιτική διευθέτησης στην Ιορδανία. Όλα αυτά γίνονται με την υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας.
Η Ουάσιγκτον σήμερα είναι πιο απερίσκεπτη περισσότερο από ποτέ και θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να προκαλέσει περισσότερους πολέμους στη Μέση Ανατολή. Είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για σταθερότητα στην περιοχή, όσο το αμερικανικό σχέδιο ετοιμάζεται να δημιουργήσει αστάθεια και να τροφοδοτήσει θρησκευτικούς πόλεμους στο μέτρο του δυνατού.
