Στον "γύψο" βάζει η Ε.Ε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της ΠΓΔΜ και της Αλβανίας. Οι υπουργοί Εξωτερικών αποφάσισαν αυτές να ξεκινήσουν το 2019 και όχι άμεσα όπως ζητούσε ο Ν.Κοτζιάς. Οι δύο χώρες δεν θα λάβουν πρόσκληση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συνεδριάζει στις 23 Ιουνίου.
Μια απόφαση που βρήκε αντίθετο τον Νίκο Κοτζιά, ο οποίος υποστήριξε πως τόσο η «Βόρεια Μακεδονία» όσο και η Αλβανία πρέπει να ξεκινήσουν τώρα τις διαπραγματεύσεις και η Ε.Ε να κρατήσει τον λόγο της.
Αντίθετο επίσης είναι και το Βερολίνο, το οποίο καλεί την Γαλλία και την Ολλανδία, που διαφώνησαν ως προς τους όρους των συνομιλιών, να επιτρέψουν την άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Κοτζιάς: Πρέπει να κάνουμε όσα υποσχεθήκαμε στην Βόρεια Μακεδονία και στην Αλβανία
Ο Νίκος Κοτζιάς απηύθυνε έκκληση προς όλες τις πλευρές να κατανοήσουν ότι υπάρχουν πράγματι προβλήματα με αυτές τις χώρες πΓΔΜ, αλλά αυτά μπορούν να λυθούν πιο αποτελεσματικά εάν ενταχθούν σε μια διαδικασία monitoring και screening».
«Θεωρώ ότι υπάρχουν κράτη σημαντικά που έχουν μια διαφορά: το αν θα πρέπει να συνεχίσει η Ευρώπη με διεύρυνση, ή εμβάθυνση. Επίσης, για την πορεία προς τις ευρωεκλογές, αν θα δώσουμε αφορμές και θα διευκολύνουμε τον λαϊκισμό, ή όχι. Κατά τη γνώμη μας- από τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε και έθεσε τον ορίζοντα- φέτος το καλοκαίρι θα πρέπει να ξεκινήσουμε τις τυπικές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, θα πρέπει την υπόσχεση που δώσαμε να την υλοποιήσουμε» είπε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Λέω στους συναδέλφους μου ότι μπορούν να είναι όσο πιο αυστηροί θέλουν. Αλλά δεν πρέπει να κόψουμε αυτή την προοπτική.
Φοβάμαι ότι εάν δεν δοθεί ημερομηνία ένταξης των διαπραγματεύσεων στη Βόρεια Μακεδονία, όλη αυτή η προσπάθεια που κάναμε με μεγάλες θυσίες και συμβιβασμούς, θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο. Επίσης, εάν ξεκινήσει η διαδικασία για μια από τις δύο χώρες και μείνει πχ η Αλβανία εκτός, θα δημιουργηθεί κατάσταση αστάθειας στην περιοχή. Εάν κάποιοι είχαν προβλήματα, καλό θα ήταν να μη φθάσουμε στην έκθεση της Επιτροπής και στην πρόταση να εξετάσουμε το άνοιγμα της διαπραγμάτευσης. Τώρα φθάσαμε και πρέπει να το κάνουμε. Η Ευρώπη πρέπει να κρατάει τον λόγο της».
Ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε επίσης ότι «η Γερμανία πρέπει να ανταποκριθεί περισσότερο στις προτάσεις Μακρόν ή να τις απαντήσει τουλάχιστον αναφορικά με το μέλλον της Ευρώπης. Η κ. Μέρκελ έδωσε μια απάντηση, αλλά υποθέτω χρειάζονται περισσότερες διευκρινίσεις. Και η γαλλική πλευρά θα πρέπει να συναινέσει να ξεκινήσουν αυτές οι διαπραγματεύσεις λαμβάνοντας υπόψη και μια πιο θετική διάθεση που θα δείξει το Βερολίνο. Δεν έχουμε να χάσουμε ή να κερδίσουμε ή να χωριστούμε σε δύο στρατόπεδα ηττημένων και κερδισμένων. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να προωθήσουμε το ευρωπαϊκό όραμα».
«Υπάρχουν αντιφάσεις στην γερμανική πολιτική»
Ερωτηθείς ειδικότερα για τις χώρες που εξέφρασαν ενστάσεις ο Ν. Κοτζιάς είπε ότι ξεκίνησαν με τη Δανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γαλλία. «Υπήρξαν ορισμένες αντιφάσεις στη γερμανική πολιτική. Στη Γερμανία υπάρχει μια σύγκρουση εντός του κυβερνητικού συνασπισμού και αυτό κάνει την κ. Μέρκελ αρκετά επιφυλακτική σε μέτρα που θα ενσωματώνουν τρίτους ή στον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί το Μεταναστευτικό. Εγώ το καταλαβαίνω. Οι Γάλλοι δεν είναι ευχαριστημένοι από το πώς προχωρά η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης. Και οι Ολλανδοί έχουν εκφράσει διαφωνίες, αλλά νομίζω θα είναι πιο εύκολο να τις ξεπεράσουν. Συνεπώς, το θέμα είναι να συνεννοηθεί η Γαλλία με τη Γερμανία και να μην οδηγήσουμε σε αποσταθεροποίηση τα Βαλκάνια».
Σχετικά με τις διαδικασίες ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ, εξέφρασε την άποψη ότι «ο συσχετισμός των δυνάμεων που τάσσονται υπέρ και αυτών που έχουν αμφιβολίες είναι διαφορετικός».
Απαντώντας σε ερώτηση για τη θετική στάση των κρατών μελών της ΕΕ για τη συμφωνία των Πρεσπών ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «ήταν το καλύτερο νέο της Ευρώπης εδώ και μια 5ετία. Σε μια εποχή που είχαμε κρίση της ευρωζώνης, κρίση ταυτότητας, εμβάθυνσης ή διεύρυνσης, το brexit, έχουμε και το Μεταναστευτικό, σε αυτήν την εποχή λύθηκε ένα πρόβλημα που αφορούσε και στην ΕΕ. Αναγνωρίστηκε η δυνατότητα της διπλωματίας να λύνει προβλήματα και να μην κοιτάει η Ευρώπη προς τα πίσω». Ο Ν. Κοτζιάς εξέφρασε, δε, τη βαθιά του πεποίθηση: «Μαζί με τις άλλες βαλκανικές χώρες αποτελούμε το καλύτερο συγκρότημα κρατών για να αναπτυχθούμε μαζί και να βγούμε με αισιοδοξία στο μέλλον».
Έκκληση της Γερμανίας σε Γαλλία και Ολλανδία
Από την πλευρά του το Βερολίνο κάλεσε την Γαλλία και την Ολλανδία να επιτρέψουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, στο πλαίσιο της προσπάθειας σταθεροποίησης των δυτικών Βαλκανίων.
Το Παρίσι και η Χάγη τάχθηκαν κατά της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, με την Γαλλία να επιμένει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να μεταρρυθμίσει τους θεσμούς της πριν αποφασίσει να εντάξει νέα μέλη.
Ομως άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπό την ηγεσία της Γερμανίας υποστηρίζουν την ένταξη των έξι χωρών των δυτικών Βαλκανίων με στόχο την αύξηση της επιρροής της Ενωσης σε μία περιοχή όπου η ανάμειξη της Ρωσίας είναι όλο και πιο έντονη.
«Η γερμανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Αλβανία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας στην πορεία τους προς την Ευρωπαϊκή Ενωση», δήλωσε ο γερμανός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μίχαελ Ροτ προσερχόμενος σε συνάντηση με τους ομολόγους του στο Λουξεμβούργο.
«Είμαστε έτοιμοι να δώσουμε το πράσινο φως. Θα ενθάρρυνα τους φίλους μας στην Ολλανδία και την Γαλλία να μας ακολουθήσουν», δήλωσε στους δημοσιογράφους προσθέτοντας ότι η σταθερότητα είναι υψίστης σημασίας για τα Βαλκάνια.
Το «φόντο» των διαπραγματεύσεων
Η Αλβανία, η Βοσνία, το Κόσοβο, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο και η Σερβία προσβλέπουν σε ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ενώ οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Σερβία και το Μαυροβούνιο βρίσκονται σε εξέλιξη, η Αλβανία, μέλος του ΝΑΤΟ, και η ΠΓΔΜ ελπίζουν ότι θα λάβουν σήμερα το πράσινο φως.
Ομως, οι πρεσβευτές των χωρών της ΕΕ που προετοίμασαν τη σημερινή σύνοδο δεν κατόρθωσαν να συντάξουν κείμενο συμφωνίας για να υπογραφεί από τους υπουργούς.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, υποστηριζόμενος από την Ολλανδία, δήλωσε ότι η Ενωση πρέπει πρώτα να μεταρρυθμισθεί πριν από την εισδοχή νέων μελών, αν και ευρωπαίοι διπλωμάτες θεωρούν ότι η πηγή της ανησυχίας του είναι η αύξηση των αντιμεταναστευτικών αισθημάτων στην χώρα του.
Η εσπευσμένη ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας το 2007 και η κακή διαχείριση της μετανάστευσης εργαζομένων από την ανατολική Ευρώπη στην Βρετανία, γεγονός που έστρεψε πολλούς Βρετανούς κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχουν καταστήσει δυσκολότερη την διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους.
Το ολλανδικό κοινοβούλιο ενέκρινε την έναρξη συνομιλιών με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας μετά την συμφωνία με την Ελλάδα για την αλλαγή της ονομασίας σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.
Αλλά ένας ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι η ολλανδική κυβέρνηση θέλει να κινηθεί πριν από την Γαλλία και ίσως το θέμα παραπεμφθεί για την Πέμπτη, στο δείπνο των ευρωπαίων ηγετών κατά την σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών.
Η περίπτωση της Αλβανίας είναι περισσότερο περίπλοκη, καθώς το Παρίσι και η Χάγη επικαλούνται έλλειψη δικαστικών μεταρρυθμίσεων, ενδημική διαφθορά και οργανωμένο έγκλημα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει ότι η Αλβανία και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχουν σημειώσει πρόοδο ως προς τα θέματα αυτά.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και η Αυστρία που αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ από τον Ιούλιο, θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ ότι ο δρόμος προς την Ευρωπαϊκή Ενωση παραμένει ανοικτός, ειδικότερα αφού η ΠΓΔΜ ενδέχεται να γίνει δεκτή στην Ατλαντική Συμμαχία τον Ιούλιο.
«Εχει καταγραφεί πολλή πρόοδος. Αυτό ενισχύει την θέση μας ότι τα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να έχουν μία ξεκάθαρη προοπτική ένταξης», δήλωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκών υποθέσεων της Αυστρίας Γκέρνοτ Μπλούμελ.
Ζάεφ: Ο Κοτζιάς ασκεί καθημερινά πιέσεις για τη «Μακεδονία» στην ΕΕ σαν να πρόκειται για τη δική του χώρα
Την πρόθεσή του να παραιτηθεί από τη θέση του πρωθυπουργού στην περίπτωση που η συμφωνία των Πρεσπών δεν εγκριθεί στο δημοψήφισμα του φθινοπώρου εξέφρασε ο Ζόραν Ζάεφ, σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό κανάλι των Σκοπίων
Στην ίδια συνέντευξη μάλιστα μίλησε με θερμά λόγια για την υποστήριξη που λαμβάνει από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά, στην προσπάθεια του να κάμψει τις αντιρρήσεις ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών για την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ, επισημαίνοντας μάλιστα ότι η ελληνική κυβέρνηση ασκεί πιέσεις «σαν να επρόκειτο για την ένταξη της δικής της χώρας».
Παρότι ο πρωθυπουργός των Σκοπίων εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι η συμφωνία θα εγκριθεί στο δημοψήφισμα και μάλιστα με αρκετά μεγάλο ποσοστό, επισήμανε ότι εάν τελικά οι προσδοκίες του διαψευστούν θα επιλέξει τον δρόμο της παραίτησης.
«Ναι θα φύγω εάν αποτύχει το δημοψήφισμα για τη Μακεδονία» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ζάεφ, αναφερόμενος επανειλημμένα καθ' όλη τη διάρκεια της συνέντευξης στην χώρα του ως «Μακεδονία» και όχι ως «Βόρεια Μακεδονία» όπως προβλέπει η συμφωνία.
«Είμαι βέβαιος πάντως ότι η συμφωνία θα εγκριθεί με ποσοστό 75% με 85%, δηλαδή με ποσοστό ανάλογο των πολιτών που τάσονται υπέρ της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση», συμπλήρωσε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός.
Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό 1TV, ο κ. Ζάεφ επισήμανε ότι η κυβέρνησή του δεν έχει καταλήξει ακόμα στο ακριβές ερώτημα του δημοψηφίσματος. Όπως ξεκαθάρισε πάντως, σίγουρα θα σχετίζεται με την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, αλλά βεβαίως και με το ονοματολογικό.
Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός αποκάλυψε επίσης ότι οι νομικές υπηρεσίες του κράτους προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο να μην υπογράψει ο Πρόεδρος της χώρας, Ιβανόφ, την κύρωση της συμφωνίας από την Βουλή της χώρας.
Αναφερόμενος στη θέση της Γαλλίας που εκφράζει ενστάσεις στην ένταξη των Σκοπίων στην ΕΕ είπε τα εξής: «Με χαροποιεί που πολλές χώρες ενθαρρύνουν τη Γαλλία να πάρει μια θετική απόφαση. Πιθανόν η θέση της Γαλλίας να οφείλεται σε κάποιες διαφορές στο εσωτερικό της χώρας. Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Γαλλίας και ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς πραγματοποιεί τηλεφωνικές επαφές κάθε μέρα σαν να ασκεί πιέσεις για τη δική του χώρα».
