Στην παρούσα ενότητα των προφητειών του Αγίου Κοσμά βλέπομε πως ο ισαπόστολος μας προειδοποιεί για την αποστασία, μας παραγγέλνει να μην χάσωμε την ομολογία της πίστεώς μας.
«Θάρθη καιρός να σας πάρουν οι εχθροί σας και τη στάχτη από τη φωτιά, αλλά εσείς να μην αλλάξετε την πίστη σας όπως θα κάμουν οι άλλοι» (5 Καντ).
Η προφητεία αυτή δεν βρίσκεται ούτε στην συλλογή του Γ. Καλλυβόπουλου ούτε στο αλβανικό χειρόγραφο.
Έχει εκφωνηθή στην Σιάτιστα και απευθύνεται στους Σιατισταίους.
Κατά την επανάστασι του 1821 οι επιπτώσεις ήταν τρομακτικές στην Δυτική Μακεδονία.
Πραγματικά η μακεδονική γη πνίγηκε στο αίμα. Όταν επαναστάτησε η Δυτική Μακεδονία το 1821, η Νάουσα ποτίστηκε στο αίμα. Και όχι μόνο αυτή.
«Ένας τούρκος αρχηγός Αμπούμ έσφαξε τους κατοίκους σαν τ’ αρνιά και άλλους τους έκανε τρομερά βασανιστήρια όπου οι γυναίκες για να αποφύγουν την ατίμωση έπεσαν και πνίγηκαν σε μια λίμνη…
Μεταξύ των γυναικών που θανάτωσαν και βασάνισαν ήταν οι γυναίκες των οπλαρχηγών Ζαφειράκη και Καρατάσου.
Επίσης ο γνωστός Γάλλος Πουκεβίλ γράφει στο βιβλίο του, πως οι Τούρκοι χρησιμοποιούσαν τα φρικτότερα βασανιστήρια στους Έλληνες για να τους κάνουν να προσκυνήσουν και να αλλάξουν την πίστη τους.
Ο Πουκεβίλ μας γράφει ότι στη Νάουσα οι Τούρκοι μάζεψαν τις γυναίκες και τις έβαλαν σ ‘ ένα μαντρί. Εκεί τις έβαλαν μέσα σε σακιά στα οποία έβαλαν μέσα γάτες και ποντίκια για να ξεσκίσουν τις σάρκες των γυναικών. Τα μαρτύρια που πέρασαν οι γυναίκες αυτές και οι ώρες που πάλευαν με τον λυτρωτή θάνατο δεν μπορούν να αποδοθούν στο χαρτί.
Μόνο με το μακρυνό απόηχο του βογγητού και του σπαραγμού τους. Φρικιά η σκέψη του ανθρώπου. Όσο για τη γυναίκα του Καρατάσου, μας γράφει ο Πουκεβίλ ότι την έβαλαν σ’ ένα σάκο που είχε μέσα φίδια»53
Η ανωτέρω εικόνα που μετέφερα είναι αρκετή σαν ένα δείγμα καταστάσεων που πέρασαν οι άνθρωποι στην Δ. Μακεδονία τον καιρό της επαναστάσεως και τις φοβερές καταστάσεις, ώστε να πιεστούν οι χριστιανοί για να εξισλαμισθούν.
Γνωρίζομε πως ο εξισλαμισμός είχε λάβε μεγάλη έκτασι κυρίως στην Ήπειρο κατά τν ΙΗ’ αιώνα. Ακριβώς αυτόν ήρθε να αναχαιτίση ο άγιος Κοσμάς και γι’ αυτό επέμεινε πολύ διδάσκοντας στα μέρη εκείνα. Τα δεινά όμως είναι πολλά.
Όταν κατά τον ΙΘ’ αιώνα η δύναμι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας άρχισε την κάμψι της, τότε παρουσιάστηκαν καινούργιες δυσκολίες.
Βλέποντας οι βόρειοι γείτονές μας την εξασθένησι βαθμηδόν της Τουρκίας, προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να διαστρέφουν την εθνική και εκκλησιαστική παράδοσι των Ελλήνων των περιοχών αυτών, ώστε μόλις απαλλαγούν από τον τουρκικό ζυγό να καταλάβουν την Μακεδονία και Ήπειρο.
Τον καιρό αυτό η Εκκλησία της Βουλγαρίας έκανε σχίσμα και αποσκίρτησε από το Πατριαρχείο.
Αυτή την εθνικο-θρησκευτική προπαγάνδα την έκαναν με τους κομιτατζήδες (Βούλγαρους, Σέρβους, Ρουμάνους) αλλά και με εκβιασμούς παντός είδους, εισχωρώντας στα ελληνικά εδάφη.
Γι’ αυτό τον λόγο, προς προστασίαν των χριστιανών εκείνων των βορειοδυτικών περιοχών που δεινοπαθούσαν, εδημιουργήθηκαν διάφορες αντάρτικες ομάδες Ελλήνων Οπλαρχηγών στην περίοδο του 1904-1908 με τον θρυλικό ήρωα Παύλο Μελά, ο οποίος είχε εγκατασταθή στη Σιάτιστα. Υπήρχαν και τοπικές ομάδες φρουρών κυρίως στη Σιάτιστα, που ενώθηκαν με τους Οπλαρχηγούς, για να προφυλάξουν τους χριστιανούς από τις ομάδες των Κομιτατζήδων, εξουδετερώνοντας τόσο αυτούς όσο και τις τουρκο-αλβανικές εξορμήσεις εναντίον των χριστιανών54.
Στους κινδύνους αυτούς προστέθηκε το κίνημα των Νεοτούρκων, οι οποίοι ήταν φανατικοί και βίαιοι και ως μέσον απαλλαγής εξεγέρσεων χρησιμοποίησαν τον εξαναγκαστικό και βίαιο εξισλαμισμό55.
Εδώ θα μεταφέρω μια εικόνα της προπαγάνδας και του εκβιασμού των ελληνικών χωριών προς εκβουλγαρισμό τους, από ένα βιβλίο, στο οποίο εκτίθεται το αρχείο του Οπλαρχηγού Βαγγελη Κοροπούλη.
Περιγράφει ο Κοροπούλης την επίσκεψι της ομάδος του σ’ ένα μικρό βουλγαρικό χωριό που είχε ασπασθή το βουλγαρικό σχίσμα. Ήταν άλλοτε ελληνικό το χωριό.
«Βέβαια οι άνθρωποι, όταν μας είδαν, πάγωσαν και δεν πίστευαν … αν πραγματικά είμαστε Έλληνες…
Ο Κοροπούλης τους ρώτησε: πόσα χρόνια βρε αδέρφια έχετε που γίνατε Βούλγαροι;
-Αμ έχομε 5-6 χρόνια.
-Και γιατί μωρέ αδέρφια γίνατε Βούλγαροι και αφήσατε το Πατριαρχείο της ελληνικής καταγωγής σας;
Εκεί ένας κάτοικος παίρνει την απόφαση να μιλήσει χωρίς φόβο και τους λέγει:
-Βρε αδέρφια αν ξέρατε λίγο τον πόνο μας και τα βάσανά μας, δεν θα μας λέγατε αυτά. Αχ, αχ, αχ αδέρφια μου. Τι έπρεπε να κάνομε, αφού ήρθαν εδώ οι Βούλγαροι και μας έσφαξαν τον παπά, τον δάσκαλο και τον Μουχτάρη μας (πρόεδρο) και μας είπαν ότι αν δεν γίνομε Βούλγαροι, δεν θα γλιτώσει κανείς από το μαχαίρι. Γι’ αυτό και μεις αναγκαστήκαμε από τον φόβο και δεχθήκαμε να γίνουμε Βούλγαροι.
Ο Κοροπούλης τον άκουσε με προσοχή και του είπε:
-Καλά τότε φοβόσασταν τους Βούλγαρους, τώρα όμως που είμαστε εμείς γιατί να φοβάστε και δεν θέλετε να γίνετε Έλληνες; Τη στιγμή που εμείς θα σας υποστηρίζουμε με όλα τα μέσα;…
-Εμείς είμαστε Έλληνες και είμαστε αδέρφια σας, αλλά θέλουμε την προστασία σας από τους Βουλγάρους…»56
Νομίζω πως εδόθη μια αμυδρή εικόνα της καταστάσεως κυρίως της Βορειοδυτικής Μακεδονίας και πως οι Βούλγαροι εκβουλγάριζαν τα ελληνικά χωριά και διαρκώς με τους κομιτατζήδες τους εισχωρούσαν προς Νότον στην Ελλάδα, όλο και πιο βαθειά.
Ο ένας κίνδυνος ακολουθεί τον άλλο.
Ο άγιος Κοσμάς βύθισε το προφητικό του βλέμμα σ’ όλες αυτές τις καταστάσεις, σ’ όλους αυτούς τους διωγμούς με τόσες τραγικές επιπτώσεις στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.
Όταν στην προφητεία 5 Καντ λέγη ότι «Θάρθη καιρός να σας πάρουν οι εχθροί σας και τη στάχτη από τη φωτιά» απολύτως, πιστεύω, πως αναφέρεται στο θέμα της ορθοδόξου πίστεως. Είναι σαν να λέη: Οι διωγμοί, οι βιαιοπραγίες, η καταπίεσι, ν’ αλλάξετε την πίστι σας θα τα κάνη όλα στάχτη, από τον φόβο και την απειλή της σφαγής. Θα ψάχνουν οι εχθροί μέσα στη στάχτη που απόμεινε από την πίστι, θα ψάχνουν να βρουν μήπως έχη απομείνει μέσα σ’ αυτήν καμμιά σπίθα από πίστι στον Χριστό και από Ελλάδα. Κι αυτή τη στάχτη θα την πάρουν ακόμα, για να μη ξεμείνη τίποτε. Θα την πάρουν με την βία… και ακριβώς, επειδή αναφέρεται στην χριστιανική πίστη η προφητεία, γι’ αυτό και συνεχίζει: «αλλά εσείς να μην αλλάξετε την πίστι σας».
Γι’ αυτό ακριβώς σε μια επιστολή που άφησε ο Οπλαρχηγός Κοροπούλης, που τόσες θυσίες έκανε για την προστασία των περιοχών αυτών, έγραφε:
«Αδελφοί πρέπει να επανέλθετε εις την ορθοδοξία να σωθείτε…»57
Και είναι αλήθεια πως η πόλι της Σιατίστης άκουσε τον άγιο Κοσμά και ενώ υπήρχαν στις άλλες πόλεις και περιοχές άρνησι πίστεως, η φλόγα της ορθοδοξίας δεν έχασε ποτέ τις σπίθες της στην ορθόδοξη πνευματική εστία της Σιατίστης.
Ένας απόηχος της προφητείας αυτής που είδε την εκπλήρωσί της τον ΙΗ’ και στις αρχές του ΙΘ’ αιώνα, φτάνει ως εμάς σήμερα:
«θάρθη καιρός να σας πάρουν και τη στάχτη από τη φωτιά»….
Θα σταματήση η ορθόδοξη παιδεία. Δεν θα χρειάζωνται θρησκευτικά, προσευχές, εκκλησιασμοί, ταυτότητες που να λένε πως είστε ορθόδοξοι χριστιανοί. Θα μείνουν ελεύθεροι και ασύδοτοι οι «κομιτατζήδες» των αιρέσεων. Η εθνική συνείδηση θα χάνεται σιγά-σιγά…. Θα πέφτουν τα σύνορα. Θα τα διεκδικούν άλλοι… Ψάξτε τη στάχτη να βρήτε σπίθες… Μέσα σ’ αυτή, θα βρήτε έστω ένα μικρό κομπσκοινάκι βάλτε το στο χέρι σας… έστω αυτή την ελάχιστη σπίθα… μέσα από τη στάχτη. Κι εγώ κομποσκοίνια δεν μοίραζα; Κρατείστε όσο μπορείτε· «να μην αλλάξετε την πίστι σας» … απόηχος της προφητείας 5 Καντ του αγίου Κοσμά.
—————————–
Σημειώσεις:
53. Χρήστου Ι. Στάμου, Μακεδονικός Αγώνας. Το Ιστορικό Αρχείο του Κουντουριώτη Οπλαρχηγού Βαγγέλη Κοροπούλη, σελ. 57. – Πρέπει να σημειώσουμε πως η γυναίκα αυτή, ώσπου να ξεψυχήση, προσευχόταν θερμά στον Θεό και στην Παναγία.
54. Σ’ αυτό έγινε αναφορά ανωτέρω στην προφητέια που αφορά στο βουνό της Σιάτιστας.
55. Εκδοτική Αθηνών, ε.α., τ. ιδ’ σελ. 279.
56. Χρ. Ι. Στάμου, ε.α., σελ. 31-32.
57. Η επιστολή αυτή (στην οποία στόλιζε καλά τους «θρασύδειλους Βουλγρους») έπεσε στα χέρια ενός σχισματικού ιερέως Βούλγαρου, απεστάλη στο βουλγαρικό υπουργείο Εξωτερικών, εδημοσιεύθη στις εφημερίδες με σκοπό να εμπλέξουν την ελληνική κυβέρνησι στον αγώνα για την απελευθέρωσι της Μακεδονίας. (ε.α., σελ. 75).
***
ΕΥΘΥΜΙΑΣ ΜΟΝΑΧΗΣ
(κατά κόσμον Ιουλίας Γκελτή)
Ηγουμένης της Ι. Μονής Αγ. Κοσμά του Αιτωλού
Μεγαδένδρου Θέρμου.
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Έκδοσις
Ι. ΜΟΝΗΣ ΑΓ. ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ
ΑΘΗΝΑΙ, 2004
