Πρόκειται για μια πόλη-εργαστήριο της Σιβηρίας, όπου χιλιάδες χάκερς εκπαιδεύονται για να υπερασπιστούν το ρωσικό καθεστώς.
Είναι μια «επιστημονική πόλη», χαμένη στα δάση της Σιβηρίας, 3.000 χιλιόμετρα από τη Μόσχα. Δημιουργήθηκε πριν από 60 χρόνια, εντελώς απομονωμένη, απολύτως ειδικευμένη στην επιστήμη. Εδώ εργάζονται ακόμη σήμερα 100.000 άτομα γύρω από 100 περίπου ινστιτούτα ερευνών, παρά το γεγονός ότι επί 6 μήνες το χρόνο η θερμοκρασία πέφτει στους -40°C.
Το όνομά της είναι Akademgorodok, ένα όνομα που θυμίζει Πόκεμον. Αλλά η πόλη που σήμερα θεωρείται εργαστήριο των Ρώσων χάκερς και του κυβερνοπολέμου, ήταν κάποτε μια αυθεντική σοβιετική ουτοπία.
Παγωμένη ουτοπία
Βρισκόμαστε στα 1957. Ο Στάλιν είχε πεθάνει και ηγέτης της Σοβιετικής Ενωσης ήταν ο Χρουστσόφ. Βρισκόμαστε, επίσης, στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου. Τότε ήταν που ο Ρώσος ακαδημαϊκός και μαθηματικός Mikhaïl Alekseïevitch Lavrentiev προτείνει στην κυβέρνηση να κατασκευάσει μια πόλη απολύτως αφιερωμένη στην επιστήμη και ειδικά στην πυρηνική φυσική. Ο στόχος ήταν διπλός: να επιβιώσουν οι ερευνητές σε περίπτωση ατομικής βόμβας εναντίον της Μόσχας και κυρίως να δημιουργηθεί ένα επιστημονικό κουκούλι στην μακρινή Σιβηρία.
Για τον αμερικανό Paul R. Josephson, ειδικό για την περίπτωση Akademgorodok και συγγραφέα του βιβλίου-ορόσημο New Atlantis Revisited: Akademgorodok, the Siberian City of Science, η κατασκευή αυτής της πόλης ήταν εξαρχής ένα όνειρο ουτοπίας.
«Ο Λαβρέντιεφ πίστευε ότι μπορούσε κάποιος να λύσει τα προβλήματα του κόσμου απομονώνοντας τους επιστήμονες από την πολιτική, κοινωνική και οικονομική πίεση. Είχε μάλλον διαβάσει την Νέα Ατλαντίδα», γράφει.
Η ουτοπία της Νέας Ατλαντίδας, την οποία περιέγραψε ο Φράνσις Μπέηκον το 1624 ήταν μια επιστημονική μικρο-κοινωνία, τόσο αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο που μπορούσε να επιλέξει αν θα αποκάλυπτε ή όχι τα μυστικά της στο ίδιο το κράτος.
Σήμερα, στους δρόμους του Akademgorodok, δεν υπάρχει ούτε Στάλιν, ούτε Λένιν, ούτε κομμουνιστικό κόμμα για να κάνει κανείς τη σύνδεση της επιστημονικής πόλης με το ρωσικό κράτος. Οι δρόμοι ονομάζονται σήμερα «οδός Ανθέων, «Λεωφόρος Διασκέδασης» ή «Λεωφόρος Λαβρέντιεφ». Η τελευταία, μάλιστα, μπήκε στο βιβλίο Γκίνες ως ο πιο έξυπνος δρόμος του κόσμου, αφού 20 επιστημονικά ινστιτούτα βρίσκονται σε 2,5 χιλιόμετρα απόσταση.
Τα εν λόγω ινστιτούτα βρίσκονται κυριολεκτικά μέσα στο δάσος. Οταν οι ερευνητές κουράζονται μπορούν να βγουν για σκι ή μια βόλτα στο δάσος. Η ποιότητα ζωής και η αυτονομία είναι τόσο σημαντικές που πολλοί Ρώσοι επιστήμονες παρακαλάνε για να πάνε στην Akademgorodok.
«Την πρώτη φορά που έφτασα στην Akademgorodo, στα τέλη του 1980, ερωτεύτηκα την πόλη. Ηταν μια πραγματική όαση στο μέσον της Σοβιετικής Ενωσης. Είσαι στο μέσον της Σιβηρίας και όταν πας στα μαγαζιά να κάνεις ουρά, συνομιλείς με χημικούς, βιολόγους ή μαθηματικούς», δηλώνει σήμερα ο αμερικανός Paul R. Josephson.
Με την οικονομική ρωσική κρίση του 1980 και την έναρξη της περεστρόικα, η πόλη πέφτει σε παρακμή. Η Σοβιετική Ενωση δυσκολεύεται να χρηματοδοτήσει τα επιστημονικά προγράμματα και οι ερευνητές αρχίζουν να φεύγουν στο εξωτερικό.
Και στις 26 Δεκεμβρίου 1991, η Σοβιετική Ενωση καταρρέει.
«Ηταν κάτι το πολύ τραγικό, ακόμη και στην Akademgorodok. Υπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν ότι αυτοί είχαν οικοδομήσει τη χώρα. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, οι επιστήμονες δεν μπορούσαν πλέον να συνεχίσουν τις έρευνές τους γιατί δεν υπήρχε πια ηλεκτρικό στα εργαστήρια ούτε προϊόντα για τα πειράματα».
Silicon Taïga
Αλλά από το 2006, αυτή η ημιτελής ουτοπία αντικαταστάθηκε από μια άλλη: την ουτοπία του ίντερνετ. Η ρωσική κυβέρνηση επέλεξε την Akademgorodok για να κατασκευάσει ένα τεράστιο τεχνικό πάρκο, απολύτως στραμμένο στα business web και την νανοτεχνολογία. Βαπτίστηκε Academpark, και έχει σήμερα πάνω από 200 ιδιωτικές εταιρείες, εξειδικευμένες στην πληροφορική.
Μια από τις εταιρείες-φάρους είναι η start-up αξίας 1 δις δολαρίων, η OCSiAl, η οποία εφηύρε ειδικά καλώδια νανοτεχνολογίας. Η περιοχή αποκαλείται υποκοριστικά «Silicon Taiga».
«Οι πτυχιούχοι των καλύτερων πανεπιστημίων επιλέγουν πλέον τις business, και όχι την επιστήμη», εξηγεί η Anastasia Zirka, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων στο Academpark.
«Από τότε που η πόλη συγκέντρωση τόσους νέους ανθρώπους που ασχολούνται με την πληροφορική, ξεκίνησαν και οι χάκερς» εξηγεί ο αμερικανός Paul R. Josephson.
Ωστόσο, ορισμένοι δουλεύουν και για προσωπικό τους λογαριασμό. Οπως ο Yevgeniy Anikin, ένας 27χρονος Ρώσος, ο οποίος συνελήφθη το 2011 στο Νοβοσιμπίρκσ (στο οποίο ανήκει διοικητικά το Akademgorodok) γιατί έκλεψε 9 εκατομμύρια δολάρια από την υπηρεσία πληρωμών της WorldPay της Royal Bank of Scotland. Η απάτη θεωρήθηκε εκείνη την εποχή από τις πλέον προχωρημένες. Ο νεαρός είχε την ονομασία Hacker 3 αλλά αφέθηκε ελεύθερος μετά από δίκη στην Σιβηρία!
